YARGITAY 13. HUKUK DAİRESİ
E: 2008/618 K: 2008/8506 T: 17.06.2008
Kira Hukuku • Kiralayanın Görev Ve Yükümlülüğü • Kiracının Hakları • Haklı Fesih
(BK m. 249)
Özet: Kiraya veren kiralananı sözleşmeye uygun biçimde kullanmaya elverişli olarak kiracıya teslim etmek ve kira süresince bu halin devamını sağlamakla yükümlüdür. Kiralanan yerin sözleşme ile güdülen amaca uygun biçimde kullanılmasını ve işletilmesini olanaksız kılacak ayıplar kiralayanı n yükümlülüğü altındadır. Kiralayanların kralanan yerde ruhsatsız tadilat ve ilaveler yapmaları ve bu durumu kiracıdan gizlemeleri ağır kusurlarını hata kasden hareke ettiklerini gösterir. Bu durumda sözleşmeyi fesheden kiracı- nın haklı olduğunun kabulü gerekir.
Tarafar artışındaki aktin feshi, alacak, tespit davasının yapılan yargı laması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı birleşen davanın kabulüne asıl davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı birleşen davalı avuatınca duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vekili
avukat ile davalılar Nimet, Faruk ve vekilleri
avukat M.TevŞk,
avukat Tuğrul gelmiş olmaları yla duruşmaya Başlanılmiş ve hazır bulunan avukatların sözlü açıklamalara dinlenildikten sonra karar için başka güne bırakılmıştı. Bu kez temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi, gereği konubulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, 01.07.2005 tarihli sözleşme ile davalıların taşınmazlarını 5. yıl süreyle kendisine kiraya verdiklerini, banka bubesi olarak kullanılacak kiralanandan tadilat çalışmalarına Başladığını, kiralananın depreme dayanıksız olduğunu tespit ettirdiğini,davalıya 29.9.2005 gününde ihtarname
gönderip, binanın güçlendirilmesi ve iskan ruhsatını ibraz etmesini, aksi taktirde sözleşmeyi fesh edeceğini bildirdiğini, bu arada tadilat ruhsatı için dava dışı Eminönü Belediyesi'ne başvurusunun anılan belediyenin 19.10.2005 tarihli yazısı ile inşaatın ruhsatsız olması nedeniyle izin verilmeyeceği gerekçesiyle reddedildiğini, 30.10.2005 günü kiralananda noter aracılığıyla tespit yaptırıp, tahliye olduğunu, kiralananın anahtarını da 8.i2.2005 gününde aynı notere tevdi ettiğini ileri sürerek aktin feshine, peşinen ödenen 6 aylık kira bedeli olan 138.970,40 YTL’nin ve kiralanana yapılan 19,495 YTL’nın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Davalılar kendilerinin de kiralananın depreme dayanıklı olduğuna dair rapor aldıklarını savunarak davanın reddini dilemişler; birleşen davaları
nda da davacının ikinci altı aylık kira parasını ödemediğini, girişilen icra takibine de itiraz ettiğini ileri sürerek itirafın iptaline %40 tazminatı n tahsiline karar verilmesini istemişlerdir. Mahkemece, kiralananın depreme dayanıklı olduğu ve davacına ruhsat almadan tadilata Başlamakla kusurlu davrandığı gerekçe gösterilmek VE bilirkişi raporu esas alınmak suretiyle asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı (birleşen dosya davalı- sı) tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara,kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin taktirinde bir isabetsizlik bulunmaması na göre davacı birleşen, dosya davalısının diğer temyiz itirazları- nın reddi gerekir.
2- Tarafar arasında düzenlenmiş bulunan 1.7.2005 Başlangıç tarihli sözleşmenin özel şartlar bölümünün 9/l. maddesinde kiracıya binanın statiğine ve bünyesine zarar vermeyecek şekillde bina dahilinde gerekli ilave, tadilat ve tamiratı yapma hakkı verilmiş; davacı, kiracı da bu hakka
dayanarak 7.10.2 005 tarihli dilekçesiyle dava dışı Eminönü Belediye Başkanlığına tadilat ruhsatı almak için başvurmuştur. Anılan belediyenin gerek davacıya verdiği 19.10.2005 tarihli cevabi yazısından ve gerekse mahkemeye verdiği 3.7.2007 tarihli cevabi yazısından kiralananda 2003 ve 2004 yıllarında ruhsatsız tadilat ve ilaveler yaprldığı, bu nedenle 3194 Sayılı Yasanın 32 ve 34. maddeleri hükmünce belediye encümenince karar alındığı, kiralanan yönünden yasal işlemlerin devam ettiği bildirilmiş olup; davalılar da belediyenin aldığı karara karşı yargı yoluna başvurduklarını, beyan etmişlerdir. Oysa ki; BK'nın 239. maddesi, hükmünce, kiraya veren kiralananı sözleşmeye uygun biçimde kullanmaya elverişli olarak kiracıya teslim etmek ve kira süresince bu halin devamım
sağlamakla yükümlüdür. Kiralananın sözleşme ile güdülen amaca uygun biçimde kullanılmasını ve işletilmesini olanaksız kılacak ayıplar kiralayanı n tekeffülü altındadır.Davalı kiralayanların kiralananda ruhsatsız tadilat ve ilaveler yapmaları olayın idari yargıya intikal etmesine rağmen bu yönü davacı kiracıdan saklamaları ağır kusurlarını, hatta kasten hareket ettiklerini gösterir. Bu durumda davacı kiracının sözleşmeyi fesihte haklı olduğunun kabulü gerekir. Hal böyle mahkemece, davacının sözleşmeyi fesihte haklı olduğu kabul edilmeli, davacı kiracının kiralanın anahtarı nı notere teydiettiği 8.12.2005 tarihine kadar işlemiş kira bedeli çıktıktan sonra fazladan ödenen kiranın tahsiline, birleşen davanın da reddine karar verilmelidir. Tüm bu yönlerin gözardı edilerek yazılı şekillde hüküm
tesis edilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Birinci bentte açıklanan nedenlerle davacı birleşen dosya davalısının diğer temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz, edilen kararın davacı birleşen dosya davalısı yararına
BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine 550 YTL duruşma avukatlık parasının davalılara karşı davacıdan alınarak davacı- karşı davalıya ödenmesine, 17.6.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.