YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİ
E: 2008/10236 K: 2008/13378 T: 15.07.2008
Kira Hukuku • Kira Tespiti Davası • Emsal İşyeri • Oran Belirlemede Uygulanacak Yöntem
Özet: Kira tespiti için mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılması yerinde ise de, rapor
emsal ve rayiç konusunda Fikir vermekten uzaktır. Davacı tarafından emsal gösterilen
işyerlerine ilişkin kira sözleşmeleri (ikisi dışında) eski tarihli olup kiralayanın da davacı
olması sebebiyle uygun emsal olarak dikkate alınmamış, soyut ve genel ifadelerle
taşınmazın yeniden ve boş olarak getirebileceği kira parası bildirilmiştir.
O halde; mahkemece tarafara (emsal sözleşmeleri ibraz etmek için) süre verilmeli
(bilirkişiler re’sen de emsal bulabilir), benzer yerler dava konusu yer ile ayrı ayrı karşılaştı
rılmalı, dava konusu yerin boşalması halinde getireceği kira parasına hükmedilmelidir.
Dava dilekçesinde kira parasının 1.7.2006 gününden Başlayarak aylı
k 28.497,00 YTL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen
kabulü kiranın aylık brüt 18.062,50 YTL olarak tesbiti cihetine gidilmiş,
hüküm taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
YARGITAY KARARI
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki
bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davada; kira parasının 1.7.2006 tarihinde Başlayan yeni dönem için
KDV dahil 28.497,00 YTL olarak tespiti istenilmiştir.
Mahkemece; hak ve nesafet uygulamasına göre aylık 18.062,50 YTL
(brüt) kira parasına hükmedilmiş verilen karar taraf vekillerince temyiz
edilmiştir.
Kira parasının tespiti için mahkemece bilirkişi incelemesi yapılması
yerinde ise de, dayanılan bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli değildir.
Zira, bilirkişi raporu emsal ve rayiç konusunda Fikir vermekten uzaktır.
Davacı tarafından emsal gösterilen işyerlerine ilişkin kira sözleşmeleri
(ikisi dışında) eski tarihli olup, bilirkişiler emsallerin kira Başlangıç ve süreleri,
büyüklük ve konumlarının mecurdan farklı bulunuşları ve kiralayanı
n davacı olması nedeniyle uygun emsal olarak dikkate alınmadığını
Yargıtay Kararları 449
belirterek, soyut ve genel ifadelerle taşınmazın yeniden ve boş olarak getirebileceği kira parasını bildirmişlerdir.
Emsal ve rayicin tespitinde; kiralananın özellikleri ve kiralanan yerle
civarında aynı nitelikte kabul edilebilecek ve tespiti istenilen döneme yakı
n tarihte yapılmiş kira sözleşmeleri esas alınarak mukayese yapılmalıdır.
O halde; mahkemece, 18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı
Birleştirme Kararına uygun rapor alınmalıdır. Bunun için tarafara (yukarı
da belirtilen şekillde) emsal sözleşmeleri ibraz etmeleri için süre verilmeli
(bilirkişiler re'sen de emsal bulabilir), benzer yerler dava konusu yer
ile ayrı ayrı karşılaştırılmalı, kira parasına etkieden hususlar üzerinde de
durularak dava konusu yerin yeniden kiraya verilmesi halinde getirebileceğ
i kira parası belirlenmeli, hakimce bu kira parası dikkate alınarak hak
ve nesafete uygun bir kira parasına hükmedilmelidir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazı
lı şekillde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde
olduğundan kabulü ile hükmün HUMK’un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA
ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene
iadesine, 15.7.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
450 İSTANBUL BAROSU DERGİSİ • Cilt: 83 • Sayı: 1 • Yıl 2009