Yargılamanın İadesi Aynı Konuda Oluşan İki Ayrı İlam İkinci İlamın İptali Koşulu
Ekleyen: Av.tayfun Eyilik | Tarih: 23-11-2009 | Kategori: İçtihat | Not 
YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİ
E: 2008/10463 K: 2008/12256 T: 01.07.2008
Yargılamanın İadesi Aynı Konuda Oluşan İki Ayrı İlam İkinci İlamın İptali Koşulu
(1580 SY m. 159; HUMK m. 445/10)
Özet: Tarafları, dava sebebi ve dava konusu aynı olan bir dava hakkında birbirine
aykırı kesinleşmİş iki hüküm bulunması halinde, birinci hüküm Taraflar bakımından kesin
hükümdür. Bu nedenle, yargılamanın iadesi talebi üzerine ikinci hükmün iptaline karar
verilir.
Dava dilekçesinde iade-i muhakeme istenilmıştır. Mahkemece davanı
n kabulü cihetine gidilmİş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmıştır.
YARGITAY KARARI
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki
bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı belediye tarafından 1.3.1998-
31.5.2001 dönemi için davacı aleyhine açılan ecrimisil davasının Bakırköy
2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2001/497 E.-2003/1066 K.sayılı ilamı
ile kısmen kabulüne, 12.900 YTL’nin tahsiline karar verildiğini ve 3.
Hukuk Dairesinin 9.3.2004 tarihli ilamı ile onandığını, buna rağmen bu
davayı takip eden 1.6.2001-31.10.2002 dönemi için açılan ecrimisil davası
nın Bakırköy 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/929 E.-2005/175
K.sayılı ve 1.11.2002-31.8.2003 dönemi için açılan üçüncü ecrimisil davası
nın Bakırköy 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/175 E.-272 K. sayı
lı kararı ile davaların reddine karar verildiğini ve 3. Hukuk Dairesinin
onama ilamları sonucu kesinleştiğini belirterek birinci ecrimisil kararı ile
diğerlerinin çelİştiğini, Tarafları konusu ve aynı yer ile ilgili çelİşkili kararları
n bulunması nedeniyle birinci 2001/497 E. 2003/1066 K. sayılı kararı
n HUMK’un 445. maddesi gereğince iade-i muhakeme yolu ile ortadan
kaldırılmasına karar verilmesini talep etmıştır.
Davalı İstanbul BüyükŞehir Belediye Başkanlığı vekili cevabında; dava
konusu kıyı dolgu yerlerin 1580 sayılı Belediye Kanunun 159. maddesi
gereğince hüküm ve tasarrufu büyükŞehir belediyelerine bırakıldığını
bu nedenle birinci kararın doğru olduğunu beyan etmıştır.
Yargıtay Kararları 3081
Mahkemece; davanın kabulü ile Bakırköy 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin
2001/497 E.-2003/1066 K. sayılı birinci kararın sonraki kararlar
ile çelİşmesi nedeniyle HUMK’un 445/10. maddesi gereğince iade-i muhakeme
ile ortadan kaldırılmasına karar verilmıştır.
Hükmü davalı vekili temyiz etmıştır.
Dosya kapsamından davalı belediye tarafından davacı aleyhine açılan
üç ecrimisil davasından birinci davanın mahkemece kabulüne, diğerleri
yönünden davaların reddine karar verildiği ve kararların kesinleştiği anlaşı
lmaktadır.
Yargılamanın iadesi, bazı ağır yargılama hatalarından ve noksanları
ndan dolayı, maddi anlamda kesin hükmün bertaraf edilmesini ve daha
önce kesin hükme bağlanmış olan bir dava hakkında yeniden yargılama
ve inceleme yapılmasını sağlayan fevkalade bir kanun yoludur.
Yargılamanın iadesi sebepleri HUMK’un 445. maddesinde tahdidi
olarak sayılmıştır.
HUMK 445/10. maddesine göre Tarafları, dava sebebi ve konusu
(müddeabihi) aynı olan bir dava hakkında verilen hükme aykırı yeni bir
hüküm verilmesine sebep olabilecek bir madde (kanuni dayanak) yokken,
aynı mahkeme veya başka bir mahkeme tarafından önceki (birinci) hükme
aykırı ikinci bir hüküm verilmİş bulunması, yargılamanın iadesi sebebidir.
Ancak, Tarafları, dava sebebi ve müddeabihi aynı olan bir dava hakkı
nda birbirine aykırı kesinleşmİş iki hüküm bulunması halinde, birinci
hüküm lehine olan taraf HUMK’un 237. maddesinde açıklanan kesin
hükmün sonuçlarından istifade etmektedir. Kesin hüküm nedeniyle önceki
günlü kesinleşmİş karar HUMK’un 237. maddesi hükmünce Tarafları
bağlar. Bu nedenle yargılamanın iadesi talebi üzerine, ikinci hükmün
iptaline karar verilir (md. 450, ll). Bundan dolayı, sadece ikinci hükmün
iptali için yargılamanın iadesi yoluna başvurulabilir, yoksa, birinci hükmün
iptali için yargılamanın iadesi istenemez.
Mahkemece; belirtilen nedenlerle ilk hükme karşı ileri sürülen yargı-
lamanın iadesi talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde
davanın kabulüne hükmedilmesi doğru görülmemİştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazı
lı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde
olduğundan kabulü ile hükmün HUMK’un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA
ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene
iadesine, 1.7.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi
E: 2008/10463 K: 2008/12256 T: 01.07.2008
Yargılamanın İadesi Aynı Konuda Oluşan İki Ayrı İlam İkinci İlamın İptali Koşulu
(1580 SY m. 159; HUMK m. 445/10)
Özet: Tarafları, dava sebebi ve dava konusu aynı olan bir dava hakkında birbirine
aykırı kesinleşmİş iki hüküm bulunması halinde, birinci hüküm Taraflar bakımından kesin
hükümdür. Bu nedenle, yargılamanın iadesi talebi üzerine ikinci hükmün iptaline karar
verilir.
Dava dilekçesinde iade-i muhakeme istenilmıştır. Mahkemece davanı
n kabulü cihetine gidilmİş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmıştır.
YARGITAY KARARI
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki
bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı belediye tarafından 1.3.1998-
31.5.2001 dönemi için davacı aleyhine açılan ecrimisil davasının Bakırköy
2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2001/497 E.-2003/1066 K.sayılı ilamı
ile kısmen kabulüne, 12.900 YTL’nin tahsiline karar verildiğini ve 3.
Hukuk Dairesinin 9.3.2004 tarihli ilamı ile onandığını, buna rağmen bu
davayı takip eden 1.6.2001-31.10.2002 dönemi için açılan ecrimisil davası
nın Bakırköy 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/929 E.-2005/175
K.sayılı ve 1.11.2002-31.8.2003 dönemi için açılan üçüncü ecrimisil davası
nın Bakırköy 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/175 E.-272 K. sayı
lı kararı ile davaların reddine karar verildiğini ve 3. Hukuk Dairesinin
onama ilamları sonucu kesinleştiğini belirterek birinci ecrimisil kararı ile
diğerlerinin çelİştiğini, Tarafları konusu ve aynı yer ile ilgili çelİşkili kararları
n bulunması nedeniyle birinci 2001/497 E. 2003/1066 K. sayılı kararı
n HUMK’un 445. maddesi gereğince iade-i muhakeme yolu ile ortadan
kaldırılmasına karar verilmesini talep etmıştır.
Davalı İstanbul BüyükŞehir Belediye Başkanlığı vekili cevabında; dava
konusu kıyı dolgu yerlerin 1580 sayılı Belediye Kanunun 159. maddesi
gereğince hüküm ve tasarrufu büyükŞehir belediyelerine bırakıldığını
bu nedenle birinci kararın doğru olduğunu beyan etmıştır.
Yargıtay Kararları 3081
Mahkemece; davanın kabulü ile Bakırköy 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin
2001/497 E.-2003/1066 K. sayılı birinci kararın sonraki kararlar
ile çelİşmesi nedeniyle HUMK’un 445/10. maddesi gereğince iade-i muhakeme
ile ortadan kaldırılmasına karar verilmıştır.
Hükmü davalı vekili temyiz etmıştır.
Dosya kapsamından davalı belediye tarafından davacı aleyhine açılan
üç ecrimisil davasından birinci davanın mahkemece kabulüne, diğerleri
yönünden davaların reddine karar verildiği ve kararların kesinleştiği anlaşı
lmaktadır.
Yargılamanın iadesi, bazı ağır yargılama hatalarından ve noksanları
ndan dolayı, maddi anlamda kesin hükmün bertaraf edilmesini ve daha
önce kesin hükme bağlanmış olan bir dava hakkında yeniden yargılama
ve inceleme yapılmasını sağlayan fevkalade bir kanun yoludur.
Yargılamanın iadesi sebepleri HUMK’un 445. maddesinde tahdidi
olarak sayılmıştır.
HUMK 445/10. maddesine göre Tarafları, dava sebebi ve konusu
(müddeabihi) aynı olan bir dava hakkında verilen hükme aykırı yeni bir
hüküm verilmesine sebep olabilecek bir madde (kanuni dayanak) yokken,
aynı mahkeme veya başka bir mahkeme tarafından önceki (birinci) hükme
aykırı ikinci bir hüküm verilmİş bulunması, yargılamanın iadesi sebebidir.
Ancak, Tarafları, dava sebebi ve müddeabihi aynı olan bir dava hakkı
nda birbirine aykırı kesinleşmİş iki hüküm bulunması halinde, birinci
hüküm lehine olan taraf HUMK’un 237. maddesinde açıklanan kesin
hükmün sonuçlarından istifade etmektedir. Kesin hüküm nedeniyle önceki
günlü kesinleşmİş karar HUMK’un 237. maddesi hükmünce Tarafları
bağlar. Bu nedenle yargılamanın iadesi talebi üzerine, ikinci hükmün
iptaline karar verilir (md. 450, ll). Bundan dolayı, sadece ikinci hükmün
iptali için yargılamanın iadesi yoluna başvurulabilir, yoksa, birinci hükmün
iptali için yargılamanın iadesi istenemez.
Mahkemece; belirtilen nedenlerle ilk hükme karşı ileri sürülen yargı-
lamanın iadesi talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde
davanın kabulüne hükmedilmesi doğru görülmemİştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazı
lı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde
olduğundan kabulü ile hükmün HUMK’un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA
ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene
iadesine, 1.7.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi