Erişime Engelleme Kararının Çeşitleri
Ekleyen: Emrah Yavuzcan | Tarih: 17-12-2008 | Kategori: Makale | Not
Erişimin Engellenmesi Kararını Veren Merci Bakımından

30.11.2007 tarihli İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesine Dair Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte erişimin engellenmesi kararı iki şekilde düzenlenmiş olup bunlardan ilki koruma tedbiri niteliğindedir. Koruma tedbiri olarak verilen erişime engelleme kararı, soruşturma evresinde hâkim, kovuşturma evresinde ise mahkeme; soruşturma evresinde gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısı tarafından verilebilir.

İkincil olarak, idari tedbir mahiyetinde erişimin engellenmesi düzenlenmiştir. İdari tedbir olarak Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından verilen erişimin engellenmesi kararı için herhangi bir mahkeme kararına ihtiyaç yoktur. 5651 sayılı kanunun Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’na verilen yetkiye binaen, TCK m.103’te düzenleme alanı bulan çocukların cinsel istismarı veya TCK m. 226’da düzenlenen müstehcenlik suçlarını içeren yayınlar Başkanlık tarafından re’sen erişime engellenebilir. Fakat bu karara konu olan yayının içerik veya yer sağlayıcısının yurt içinde bulunması durumunda bu karar, yirmi dört saat içerisinde hakim onayına muhtaçtır.

a. Koruma Tedbiri Olarak Erişimin Engellenmesi

Koruma tedbiri olarak erişimin engellenmesi kararı soruşturma evresinde hâkim, kovuşturma evresinde ise mahkeme tarafından verilir. Soruşturma evresinde, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısı tarafından da erişimin engellenmesine karar verilebilir. Bu durumda Cumhuriyet savcısı kararını yirmi dört saat içinde hâkimin onayına sunar ve hâkim, kararını en geç yirmi dört saat içinde verir. Bu süre içinde kararın onaylanmaması halinde tedbir, Cumhuriyet savcısı tarafından derhal kaldırılır. Koruma tedbiri olarak verilen erişimin engellenmesine ilişkin karara, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı ve Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre ilgililer tarafından itiraz edilebilir.

b. İdari Tedbir Olarak Erişimin Engellenmesi

İdari tedbir niteliğindeki erişimin engellenmesi, içeriği katalog olarak belirtilen sekiz suçtan birini oluşturan yayınlarda, içerik sağlayıcının veya yer sağlayıcının yurt dışında bulunması halinde veya içerik sağlayıcı veya yer sağlayıcı yurt içinde bulunsa bile, içeriği Türk Ceza Kanununun 103. maddesinin birinci fıkrasında yer alan çocukların cinsel istismarı veya aynı Kanunun 226. maddesinde yer alan müstehcenlik suçlarını oluşturan yayınlara ilişkin olarak erişimin engellenmesine Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından re'sen karar verilir. Türk Ceza Kanununun 103. maddesinin birinci fıkrasında yer alan çocukların cinsel istismarı veya aynı Kanunun 226. maddesinde yer alan müstehcenlik suçlarını oluşturan yayınlara ilişkin olarak içerik veya yer sağlayıcının yurt içinde bulunması durumunda bu karar, yirmi dört saat içinde hâkimin onayına sunulur ve hâkim kararını en geç yirmi dört saat içinde verir. Bu süre içinde kararın onaylanmaması halinde tedbir, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından derhal kaldırılır ve erişim sağlayıcılara bildirilerek gereğinin yerine getirilmesi istenir.

Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından verilen erişimin engellenmesi kararının konusunu oluşturan yayını yapanların kimliklerinin belirlenmesi halinde, Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur. Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı, suç duyurusuna esas teşkil edecek verilerin elde edilebilmesi için kamu kurum ve kuruluşlarından bilgi ve belge talep edebilir.

Emrah YAVUZCAN