Kamu Kurumu • Haksiz Eylem • Davada Görev• Usuli Kazanilmiş Hak
Ekleyen: Av.tayfun Eyilik | Tarih: 10-06-2007 | Kategori: İçtihat | Not 
YARGITAY HUKUK GENEL KURULU
E: 2005/4-697 K: 2005/700 T: 7.12.2005
KAMU KURUMU • HAKSIZ EYLEM • DAVADA GÖREV• USULİ
KAZANILMIŞ HAK
(1580 SY m.15, 24)
Özet: Davacı, belediye aleyhine açmış
olduğu davada; davalının topladığı çöpleri ve
atık suyu, hayvanlarını otlattığı alana ve yakı
nına yasaya aykırı bir şekilde boşalttığı,
herhangi bir duyuru yapmadığı, encümenin
de bu hususta bir karar almadığı, otlakların
ve çayırlık alanın kirli olduğuna dair uyarıcı
bir işaret koymadığını ileri sürerek ölen 146
oğlaktan ve yavruları ölen keçilerin sütten
kesilmelerinden dolayı uğranılan zararın tazminini
talep etmekle davalının haksız Şiline
dayanmış olduğundan davaya bakma görevinin
adli yargı yerine ait olduğunun kabulü
gerekir.
Taraşar arasındaki “tazminat” davasından dolayı yapılan yargılama
sonunda; Alanya 2. Asliye Hukuk Mahkemesince görevsizliğe (idari yargı-
nın görevli bulunduğuna) dair verilen 27.01.2004 gün ve 2002/59-
2004/74 sayılı ilamı ile;
(…Dava, haksız eylem nedeniyle tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece
yargı yolu bakımından görevsizlik kararı verilmiş karar davacı tarafı
ndan temyiz edilmiştir.
Davacı, hayvancılıkla uğraştığını davalı Belediye’nin meraya döktüğü
çöplerden sızan zehirli suların merada otlayan hayvanlarının ölümüne yol
açtığını belirterek tazminat isteminde bulunmuştur.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, kararın taraşarca
temyiz edilmesi üzerine dairemizce yerel mahkeme kararı tazminatın
kapsamı ve tazminata uygulanacak faizin başlangıç tarihine ilişkin olarak
bozulmuştur.
Mahkemece, Dairemizin bozma kararına uyulmasına karar verildikten
sonra bu defa uyuşmazlığın idari nitelikte bulunduğu gerekçesiyle yargı
yolu bakımından mahkemenin görevsizliğine karar verilmiştir.
Davacı dava dilekçesinde davalının haksız eylemine dayandığına ve
yerel mahkemece dairemizin esasa ilişkin bozma kararına uyulduğuna göre
uyuşmazlığın esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken yargı yolu
bakımından mahkemenin görevsizliğine karar verilmesi usul ve yasaya aykı
rı bulunduğundan kararın bozulması gerekmiştir…)
Gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan
yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN: Davacı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde
temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gere
ği görüşüldü:
Dava, haksız eylem iddiasına dayalı tazminat istemine ilişkindir.
A- DAVACI İSTEMİNİN ÖZETİ:
Davacı vekili, davacının hayvan besiciliği yaptığını, hayvanlarını yıllardan
beri aynı otlaklarda otlattığını, 1999 yılı ocak ayı içinde yeni do-
ğan pek çok oğlağın arka arkaya ölmesi ve yeni doğanların da ölü doğması
üzerine veterinere başvurduğunu, daha sonra da delil tespiti yaptırdı-
ğını; sonuçta, herkesin hayvanlarını otlattığı mera ve otlakta hayvanların
ölümüne neden olan zehirli atık suların yayıldığının ve hayvanların bu otları
yemesi ve suyu içmesi neticesinde yavruların sütten zehirlenerek öldüklerinin
ortaya çıktığını, davalı belediyenin, topladığı çöpleri ve atık suyu,
hayvanların otlatıldığı bu alana ve yakınına yasaya aykırı biçimde bo-
şalttığını, otlakların ve çayırlık alanın kirli olduğuna dair uyarıcı işaret de
koymadığını, esasen belediyenin o mıntıkaya çöp ve atık su dökmesinin
yasal da olmadığı ileri sürerek; ölen 146 adet oğlaktan ve yavruları ölen
keçilerin sütten kesilmelerinden dolayı uğranılan zarar toplamı
5.380.000.000 TL’nin dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalı
dan tahsiline, fazlaya ilişkin hakkkın saklı tutulmasına karar verilmesini
istemiştir.
B- DAVALI CEVABININ ÖZETİ:
Davalı Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesi vermemiş, aşamalardaki
beyanlarında; Orman Bakanlığı tarafından davalı belediyeye çöp
dökme alanı olarak tahsis edilmiş olan bölgede davacının hayvan otlatması
nın hem yanlış ve hem de orman alanına hayvan sokulması nedeniyle
suç teşkil eden bir Şil olduğunu, çöp bölgesinde otlatılmalarından do-
664 İSTANBUL BAROSU DERGİSİ • Cilt: 81 • Sayı: 2 • Yıl 2007
layı hayvanlar ölmüş ise, bundan davacının sorumlu bulunduğunu savunarak,
davanın reddini istemiştir.
C-YEREL MAHKEME KARARININ ÖZETİ:
Yerel Mahkeme, 1580 sayılı Belediye Kanununun 15/24. Maddesine
göre, belediyenin görevlerinden birinin de, genel ve özel atıkları düzgün ve
fenni yöntemlerle toplayıp kaldırmak olduğu; somut olayda uğranıldığı
öne sürülen zararın, bir kamu kurumu olan davalının görevini layıkıyla
yerine getirmemesinden, yani hizmet kusurundan kaynaklandığının anlaşı
ldığını, idari işlem, eylem ve tasarruşardan doğn zararlara ilişkin davalarda
idari yargının görevli bulunduğu, görev ayrımının kamu düzenini
ilgilendirmesi nedeniyle kendiliğinden her zaman gözetilebileceği gerekçesiyle
görevsizliğe, idari yargının görevli bulunduğuna karar vermiştir.
D- TEMYİZ EVRESİ, BOZMA VE DİRENME:
Davacı vekilince temyiz edilen karar, Özel Dairece yukarıdaki gerekçeyle
bozulmuş; Yerel Mahkeme gerekçesini tekrarlayarak önceki kararı
nda direnmiş; direnme kararı da yine davacı vekilince temyiz edilmiştir.
E- MADDİ OLAY:
Davalı Belediye tarafından çöp dökme alanı olarak kullanılan yerin
yakınında davacıya ait keçilerin otlatıldığı, çöplerden sızan suların etrafa
yayılarak, davacının keçilerinin yediği otlarda kokuşma bakterileri oluş-
turduğu, keçi yavrularının bu nedenle öldükleri bilirkişi raporlarından
anlaşılmaktadır.
F- GEREKÇE:
Bu noktada öncelikle şu yönün açıklanmasında yarar görülmüştür:
Yerel Mahkeme, Özel Dairece bozulan 23.03.2001 birinci kararında, davalı
belediyenin gerekli teknik ve sağlık tedbirlerini almaması sonucunda
davacıya ait hayvanların ölmesine sebebiyet verdiğini benimsemiş ve davayı
kısmen kabul etmiştir. Bu kararın Özel Dairece, esasa ilişkin nedenlere
dayalı olarak bozulmasından sonra ise, bozmaya uymuş, ancak bu
kez, uyuşmazlığı yargı yolu açısından değerlendirmiş ve sonuçta idari
yargının görevli bulunduğuna karar vermiştir.
Belirtilmelidir ki; görev ve yargı yolunun kamu düzenine ilişkin bulunması
karşısında, Yerel Mahkemenin, davanın kısmen kabulüne yönelik
önceki kararının bozulmasına ilişkin Özel Daire bozmasına uymuş olması,
bu yönden taraşardan biri yararına usuli kazanılmış hak doğurmaz.
Dolayısıyla, esas hakkında kurulan önceki hükmün yine esasa iliş-
kin yanlışlıklara işaretle bozulmasından sonra, bu bozmaya uyulmuş olması
na rağmen, somut olaydaki gibi, uyuşmazlığın görev ve yargı yolu
açısından değerlendirilmesi ve görevsizlik kararı verilmesi usulen olanaklı
dır; bu durum, usuli kazanılmış hak kavramına aykırılık oluşturmaz.