Bir Başkasının Psikolojisini Bozmak Yaralama Suçuna Girer Mi?

[Koçarslan]

Soruyu başlıkta kısaca özetledim.

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu m.86/I:

Kasten başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Madde 89/I

Taksirle başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.

Bu hükümlere göre bir başkasının sağlığını bozmuş olmak, yaralama suçunun gerçekleşmesi için yeterlidir. Günümüzde sağlık kavramının içine sadece fiziki durum değil, "ruhsal" durumunda girdiği kabul edilmektedir. Bu durumda bir kimsenin psikolojisini bozmuş olmak, yaralama olarak nitelendirilmeli midir?

Yaralamak diyince akla fiziki müdahale geliyor. Zaten sözlüklerde de yaralama kelimesi bu anlamda geçiyor. Fakat madde başlıkları kanun metinlerine dahil değildir.

Türk Dil Kurumu'nun hazırladığı "Güncel Sözlük"e göre; (www.tdk.gov.tr)

Yaralamak:

1 . Silah, bıçak vb. bir araçla yara açmak.
2 . (mecaz) Gücendirmek, incitmek, kırmak.

Soruyu kısaca tekrar özetliyorum: Bir başkasının psikolojisini bozan kişi yaralama suçundan dolayı cezalandırılmalı mıdır?

[Engin Ünalmış]

Sorun muallakta biraz.Kastettiğin bir kişinin bir kişiyi tacizi, insanların önünde küçük düşürücek şekilde hakareti, dövmesi, tecavüz etmesi gibi eylemlerinin sonucunda şahsın psikolojisinin bozulmasıysa, durum mahkemenin takdiriyle ceza arttırımı veya tazminatla sonuçlanabilir.Ancak ortada ceza kanunlarımıza göre hiç bir suç yokken, sadece bir arkadaşımızın, patronumuzun veya ailemizden bir kişinin yaptığı bir eylem sonucu benim psikolojimi etkiledi diye suç isnat etmek ne kadar mantıklı olur bunu sana bırakıyorum.Bahsettiğin şey suç olsaydı insanlar arkadaşlarım beni dışladı kendimi çok yanlız hissettim depresyona girdim, sevgilim benle ilgilenmedi psikolojim bozuldu, patronum beni sert bir dille uyardı gece uyuyamadım bunalıma girdim gibi suçlamalar olurdu.Hukuk mantık işidir.Kanunlarımız bir kişinin hukukunu korurken diğer bir kişinin hukukunu çiğnemez.

[Koçarslan]

Sorun muallakta biraz.Kastettiğin bir kişinin bir kişiyi tacizi, insanların önünde küçük düşürücek şekilde hakareti, dövmesi, tecavüz etmesi gibi eylemlerinin sonucunda şahsın psikolojisinin bozulmasıysa, durum mahkemenin takdiriyle ceza arttırımı veya tazminatla sonuçlanabilir.Ancak ortada ceza kanunlarımıza göre hiç bir suç yokken, sadece bir arkadaşımızın, patronumuzun veya ailemizden bir kişinin yaptığı bir eylem sonucu benim psikolojimi etkiledi diye suç isnat etmek ne kadar mantıklı olur bunu sana bırakıyorum.Bahsettiğin şey suç olsaydı insanlar arkadaşlarım beni dışladı kendimi çok yanlız hissettim depresyona girdim, sevgilim benle ilgilenmedi psikolojim bozuldu, patronum beni sert bir dille uyardı gece uyuyamadım bunalıma girdim gibi suçlamalar olurdu.Hukuk mantık işidir.Kanunlarımız bir kişinin hukukunu korurken diğer bir kişinin hukukunu çiğnemez.

Soruda kastettiğim, suç olarak nitelendirilmemiş bir davranış (bu durumda bu davranış bir haksız fiil olarak nitelendirilmeli) "neticesinde" kişinin psikolojisinin bozulmasının yaralama suçunu oluşturup oluşturmadığı meselesi...

Meselenin mantıklılık mantıksızlık tarafı işin bir başka yönü, hukuk felsefesi yönü. Fakat öğrenmek istediğim, sorunun hukuk bilimi açısından durumunun ne olduğu. Yani şuan yasa hükmünün iyi veya güzel, özgürlükçü ya da totaliter olduğuyla ilgilenmiyorum, kanunları aklamakla ise hiç ilgilenmiyorum. Gerçi böyle bir durumda belki bu sonuca yol açan hükmün, 1982 Anayasası'nın 13. maddesine, temel hak ve hürriyetlerin sınırlanmasındaki "ölçülülük ilkesi"ne aykırılık oluşturduğu fikriyle, Anayasa Mahkemesi'ne itiraz davası açılması düşünülebilir. Zaten 1982 Anayasası'nın "ölçülülük" ve "anayasanın ruhu" gibi lastikli kavramları ortaya atıp bunların tam olarak ne anlama geldiğini açıklamaması, bizi hukuk biliminden çok hukuk felsefesine itiyor. Fakat bu da başka bir konu.

Yoksa yazdığınız "sevgilim benle ilgilenmedi psikolojim bozuldu" örneğini, örnekteki eleştiriyi ben de ciddi buluyorum. Yalnız dikkat edilmesi gereken bir nokta, örnekteki sevgilinin cezalandırılabilmesi için haksız fiilleriyle ortaya çıkacak neticeyi (yani sevgilisinin psikolojisinin bozulmasını) "bilerek ve isteyerek" amaçlaması gerekmektedir. Yine aynı örnekten hareket edersek, taksirle yaralama açısından, bir kimsenin hangi davranışının karşısındakinin psikolojisini bozup bozmayacağını tayin edebilmesi çok güç olabileceği için, 1982 Anayasası'nın 2. maddesindeki hukuk devleti ilkesine ve 38. maddesindeki suçta kanunilik ilkesine aykırılıktan dolayı Anayasa Mahkemesi'nde itiraz davasının açılması gerektiği düşünülebilir. Fakat böyle bir durumda dahi Anayasa Mahkemesi'nin hükmün tamamını iptal etmek yerine sadece meselenin psikolojik yaralama bölümünü etkisiz hale getirmeyi amaçlayan bir "yorumlu ret" kararı vermesini beklemek bana daha mantıklı gözüküyor.

Sonuç olarak, belki TCK'ya bu hükmü getirenler böyle bir sonucu düşünmemiş veya hiç arzulamamış olabilirler. Fakat ortada böyle bir hüküm ve doğal olarak böyle bir sonuç var. Benim esas merak ettiğim, Türk Ceza Hukuku sisteminde böyle bir yorumlama yapmayı (yani bir başkasının psikolojisini bozmayı yaralama suçu olarak nitelendirmeyi) engelleyen bir hükmün olup olmadığı?

[hukukhayrani]

Peki birisine psikolojisini bozacak ilaç içirsek durum ne olur?