Binaya sonradan yapılmış ve kullanılmış asansör

[Grafikman]

Merhabalar, yaklaşık 15 yıl önce dört katlı ve on daireden ibaret altta iki dükkanı olan binanın 1. katını satın aldık. Binayı yapan aile en üst iki dublex dairede oturuyorlardı. Bina da asansör yoktu, projede varmıydı bilmiyorum ama boşluk yapılmış. Aradan bir-iki yıl geçince asansör yapılmak istendi komşular anlaşamadı zaten bizimde işimize geldi bu durum. En üstteki binayı yapan aile "asansörü biz yaptıracağız bizim kullanımımıza ait olacak" diye asansörü yaptırdılar kullanmamamız için bizden de imza aldılar. Tabi amaç daireleri satmak olduğu için daireleri asansör yapıldıktan sonra sattılar ve bizim imzaları da yeni ev sahiplerine gösterip asansörün kullnımının sadece onlara ait olduğunu söylediler. Yaklaşık 10 yıldan fazla en üstteki bu iki daire sahipleri asansörlerini kullandılar. Hatta dışarıdan misafir gelenler, durumu bilmeyenler kullanmasın diye asansörü en üst kata ayarlayıp merdivenlerden aşağıya inilmesin diye de demir kapı ile kapattılar. Zamanla asansör tabi ki bakım istiyor şu an 3 kişiden fazla binilmesin diye yazı asılmış. Şimdi de asansörü binanın kullanımına açmak istiyorlar. Herkesin katılmasını istiyorlar.
Soru 1. Ben 1. katta oturuyorum. Benle beraber karşımda ve altta iki olmak üzere dört daire asansörden faydalanmayacak. Bizim 10 yıldır kullanımda olan ve kullanmadığımız asansör için bundan sonra herhangi bir ücret ödememiz zorunlu mu?
Soru 2. Ortak kullanım yeri olan asansör boşluğuna asansör yapıp 10 yıldan fazla kullanan kişi üzerinde diğer kat sahiplerinin bir alacağı yok mu?

[Av.Yusuf Selçuk Ateşkan]

Asansör boşluğu olduğuna göre demek ki planda asansör var.
Müteahhit veya bina sahibi tamamlamamış.

Kat Mülkiyeti Kanununun 20 .maddesine göre "Kat malikleri ortak yer veya tesisler üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek suretiyle bu gider ve avans payını ödemekten kaçınamaz." Yani asansörün yapımına herkesin arsa payı oranında katılması gerekiyordu.

Hem bu payı ödemeyip hem de "Ortak kullanım yeri olan asansör boşluğuna asansör yapıp 10 yıldan fazla kullanan kişi üzerinde diğer kat sahiplerinin bir alacağı yok mu?" diye sormanız hakkaniyetle bağdaşmaz. Asansör boşluğu yalnız ve yalnız asansör için kullanılabilecek bir alandır. Problem bazı kat maliklerinin asansör giderlerine katılmak istememesinden kaynaklanmaktadır. Asansörlü bir binada zemin kattakiler de çatı katındakiler kadar asansör giderlerine katılmaları gerekir. Hatta girişi dışarıdan olan dükkan sahipleri de daireler gibi arsa payı oranında giderlere katılır.

Madde 20:
Kat maliklerinden her biri aralarında başka türlü anlaşma olmadıkça:
a) Kapıcı, kaloriferci, bahçıvan ve bekçi giderlerine ve bunlar için toplanacak avansa eşit olarak;
b) Anagayrimenkulün sigorta primlerine ve bütün ortak yerlerin bakım, koruma, güçlendirme ve onarım giderleri ile yönetici aylığı gibi diğer giderlere ve ortak tesislerin işletme giderlerine ve giderler için toplanacak avansa kendi arsa payı oranında;
Katılmakla yükümlüdür.
c) Kat malikleri ortak yer veya tesisler üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek suretiyle bu gider ve avans payını ödemekten kaçınamaz.
Gider veya avans payını ödemeyen kat maliki hakkında, diğer kat maliklerinden her biri veya yönetici tarafından, yönetim planına, bu Kanuna ve genel hükümlere göre dava açılabilir, icra takibi yapılabilir.
Gider ve avans payının tamamını ödemeyen kat maliki ödemede geciktiği günler için aylık yüzde beş hesabıyla gecikme tazminatı ödemekle yükümlüdür.
Birinci fıkradaki giderlere, kat maliklerinden birinin veya onun bağımsız bölümünden herhangi bir suretle faydalanan kişinin kusurlu bir hareketi sebep olmuşsa, gidere katılanların yaptıkları ödemeler için o kat malikine veya gidere sebep olanlara rücu hakları vardır.