Ölmeden Vasiyet Dümeni

[Erdoğan Kırcalı]

MADDE 531.-Vasiyet, resmî şekilde veya mirasbırakanın el yazısı ile ya da sözlü olarak yapılabilir.

Evet okudum ama çok yuvarlak bir kavram değil mi ?

Bana da Mustafa Koç 200 Milyon Dolar bıraktı, arkadaşım şahit desem aynı olur. Yazıyı ben yazdım imzayı Mustafa Koç attı.

- - - Updated - - -

Konuyu biraz daha açayım, pay sahibi 3 kardeş ve 1 eş mevcuttur. Eş evlerin tapusunu çok uzun zamandır istemekte ama alamamaktadır. Baba yaklaşık 3 senedir ölümcül bir hastalıkla başşetmektedir. Pay sahiplerinden 1 tanesi eşten üveydir ve 30 yıldır aynı evde yaşamaktadır. Eş ve öz çocuklar üvey çocuk ile mal paylaşmak istememektedirler. Üvey çocuk evden ayrılır başka yere taşınır. Baba ile eşten üvey çocuk arasında temas 2 günde bir vardır ve yakındır. Baba 1 ay önce fenalaşır ve güya vasiyet yazdırır öz kızına ve buna baba imza atar. ( Attığı iddaa edilir. ) Vasiyet öz çocuklar ve eş üzerine yarayacak şekildedir. Üvey çocuk bu vasiyeti reddetmektedir ve gerçekliği konusunda şüphe içerisindedir. Üvey çocuk vasiyet konusunda taciz edilmektedir. Bu vasiyetin hukuksal gerçekliği nedir ?

VASİYETNAME ÇEŞİTLERİ :

Vasiyetname üç şekilde hazırlanabilir. Birincisi kişinin kendi el yazısı ile, açık bir şekilde tarih belirterek ve imzalayarak hazırladığı “El Yazısı ile Vasiyetname”
İkincisi resmi memurun nezaretinde ve iki tanığın katılımıyla hazırlanan “Resmi Vasiyetname”
Üçüncüsü ise zaruret halinde iki tanığa son arzuların sözle ifade edildiği “Sözlü Vasiyet”

El Yazısı İle Vasiyetname :

El yazısı ile vasiyetname mirasbırakanın ölümünden sonra terekesinin nasıl paylaşılması istediğini kendi el yazısı ile anlattığı kolay ve vasiyetin gizli tutulabildiği bir yöntemdir. Vasiyetnamenin kişinin kendi el yazısı ile hazırlanmış olması şarttır. Ancak bu şekilde iradesinin doğruluğu tespit edilebilmektedir. Mirasbırakan vasiyetini hazırlarken arzularını açık ve anlaşılır biçimde anlatması gerekir. Birisini mirasçı atadığını veya bir kişiye belirli bir mal bıraktığını açık bir şekilde ifade etmelidir. Kullanılan malzemenin (kağıdın, kalemin vs. niteliğinin) önemi yoktur.

El yazısı ile vasiyetnamenin geçerli olabilmesi için el yazısının dışında mirasbırakanın imzası olmalı ve yine kendi el yazısı ile vasiyetnamenin yazıldığı tarihi belirtmesi gerekmektedir. İmza veya tarihin bulunmadığı vasiyetname geçersizdir. Çünkü atılan tarih bundan başka ortaya çıkabilecek ve bir öncekini bertaraf edecek başka bir vasiyetnamenin varlığı açısından ve vasiyetnamenin yazıldığı anda kişinin ehil olup olmadığının tespiti açısından önem arz etmektedir. İmza kişinin elyazısı ile olmalı mühürle veya aletle veya parmak basılarak atılmış olmamalıdır.

El yazısı vasiyetnamenin belirli bir yere teslimi şart değildir. Ancak istenirse sulh hakimine, notere teslim edilebilir. Vasiyetnameyi bulan kişinin bunu sulh hakimine teslim etmesi zorunludur.

Resmi Vasiyetname :

Resmi vasiyetnamenin, el yazısına göre daha sağlıklı bir yöntem olduğunu en başta ifade etmek gerekir. Çünkü el yazısı vasiyetname kaybolabilir, yırtılabilir, okunmaz hale gelebilir ve en önemlisi vasiyetin yazıldığı anda mirasbırakanın ehil olmadığı iddialarına maruz kalabilir.

Resmi vasiyetname çoğunlukla noter, sulh hakimi veya kanunla belirlenmiş yetkili memur (konsolos gibi) önünde hazırlanır. Kişi kendi el yazısı ile hazırladığı vasiyetini bu makamlara ibraz edip tasdik ettirebileceği gibi bu kişilerin huzurunda arzularını açık bir şekilde ifade edebilir. Hal böyle olunca kişinin okuma yazma bilmesi de gerekmez. Bu şekilde hazırlanan vasiyetnamelerde kişinin iradesi açık bir şekilde ifade edildiği için vasiyetin içeriğinin anlaşılamaması gibi bir husus da çoğu zaman söz konusu olmaz.

Resmi vasiyetname yönteminde, resmi memurdan başka iki tanığın bulunması şarttır. Bu tanıkların fiil ehliyetlerinin olması, okur yazar olması ve mirasbırakanın akrabası olmaması gerekir. Tanıkların esas fonksiyonu mirasbırakanın arzularının içeriğine tanıklık etmek değil, vasiyetin noter huzurunda okunduğunu ve metnin mirasbırakanın arzularına uygun olduğunu kendilerine beyan etmesine ve bu kişinin ölüme bağlı tasarruf yapmaya ehil gördüklerine tanıklık etmeleridir. Bu sebeple vasiyet tanıklara okunmaz.
Ancak mirasbırakanın âmâ olması veya felçli olması gibi hallerde okuyamayacağı veya yazamayacağı için vasiyet tanıklar önünde okunur.

Sözlü Vasiyet:

Sözlü vasiyet sadece olağanüstü durumlarda ve diğer iki yöntemin uygulamasının imkansız olduğu hallerde yapılabilmektedir. Kanun olağanüstü durumlara örnek olarak ölüm tehlikesi, savaş, hastalık, ulaşımın kesilmesi gibi halleri örnek vermiştir. Sözlü vasiyet yapacak kişi son arzularını iki tanık önünde anlatır. Tanıklardan biri, kendilerine anlatılanı yer ve tarih belirtmek suretiyle yazar ve iki tanığın imzası ile en kısa sürede ve en yakın sulh veya asliye mahkemesine verirler. Bu tanıkların yukarıda belirtilen (okur yazarlık dışındaki) özellikleri taşıması ve mirastan yararlanacak kişilerden olmaması gerekir. Tanıklar kendilerine anlatılanı yazmayıp, en yakın sulh hakimine sözlü olarak da ifade edebilirler. Bu takdirde tanıkların ifadeleri zapta geçirilir. Sözlü vasiyet diğer yöntemlerden farklı olarak mirasbırakanın bir ay içinde ölmesi halinde geçerli olur.

VASİYETNAMENİN GEÇERSİZ OLDUĞU HALLER :

Vasiyetnameyi geçersiz kılan hallerin başında irade yokluğu gelmektedir. Birisi başkasının yerine vasiyetname hazırlamış ise mirasbırakanın iradesini yansıtmadığı için yok sayılır. Vasiyetin anlatmak istediği hususun anlaşılamaması, kanunda aranan şekil şartlarından yoksun olması, içeriğinin gerçekleşmesinin imkansızlığı, ahlaka ve kanuna aykırı olması hallerinde de geçersizdir. Benzer şekilde vasiyetnamenin sonraki bir vasiyetname ile ortadan kalkmış olması, lehine tasarrufta bulunulan kişinin mirasbırakandan önce ölmesi, yine bu kişinin mirastan mahrum bir kişi olması hallerinde de vasiyetname geçersizdir. Ayrıca irade sakatlığının varlığı (hata, hile, korkutma) halinde de vasiyetnamenin iptali istenebilir.

[kolvon00]

Üvey çocuğun üveyliği nerden geliyor?

Çok karışık yazıldığından ters anladım sanırım. Anladığım kadarı ile "üvey" diye tabir edilen çocuk, ölen babadan değil. Baba ölürken nikahlı olduğu eşinin, eski eşinden olan çocuk. Böyle ise ölen babanın mirasından zaten doğrudan hakkı olmaz ki.

Ölen adamın şimdiki karısının önceki kocasındanda olabilir.
Ölen adamın başka hanımdan olan çocuğuda olabilir( Ölen adamın çocukları anne ayrı olduğundan üvey kabül edebiliyor)

İkinci dediğiniz gibi ise en azından saklı pay kadar miras hakkı olacak.

Üvey çocuk ölen babanın öz çocuğudur, başka hanımdandır.Üvey çocuğun nüfus kaydı ölen baba üzerindedir. Üvey anne ile ve babadan öz kardeşler ile birlikte yaşamaktadırlar.

[Şenol Eker]

Ölen baba olduğuna göre, "üvey" dediğiniz çocuklarla "öz" dediğiniz çocuklar arasında bir fark yok.
Sayın Kırcalı'nın alıntıladığı kanun metnini incelerseniz, varlığı iddia edilen vasiyet geçerli gibi görünmüyor.

[kolvon00]

Bende öyle düşünüyorum, sağlık raporu alındığı söyleniliyor. Sağlık raporu alındığında bu kişi 50-55 kg civarındaydı ve rapor alındıktan 20 gün sonra vefat etti. Sağlık raporu alındığında kemoterapi görüyor ve ara ara bilinç kapanmaları söz konusuydu. Böyle bir sağlık raporunu kim verebilir, eğer sağlık raporu sağlığı bozulmadan önce alındıysa ( 2-3 sene önce ) geçerliliği nedir ?

- - - Updated - - -

Bu vasiyetname denilen şey üzerinden öz çocuklar ve eş üvey çocuğa blöf yapabilir mi ( Yalancı vasiyetname ile ) ? Rıza getirerek yarı zorlamalı malı elinden alma gibi .....

[ceceli341]

Bende öyle düşünüyorum, sağlık raporu alındığı söyleniliyor. Sağlık raporu alındığında bu kişi 50-55 kg civarındaydı ve rapor alındıktan 20 gün sonra vefat etti. Sağlık raporu alındığında kemoterapi görüyor ve ara ara bilinç kapanmaları söz konusuydu. Böyle bir sağlık raporunu kim verebilir, eğer sağlık raporu sağlığı bozulmadan önce alındıysa ( 2-3 sene önce ) geçerliliği nedir ?

Sizin anlattığınız şekli ile vasiyetin geçerliliği yok görünüyor zaten. Usulüne uygun rapor alınmasınında bu durumda önemi kalmıyor.

- - - Updated - - -

Bende öyle düşünüyorum, sağlık raporu alındığı söyleniliyor. Sağlık raporu alındığında bu kişi 50-55 kg civarındaydı ve rapor alındıktan 20 gün sonra vefat etti. Sağlık raporu alındığında kemoterapi görüyor ve ara ara bilinç kapanmaları söz konusuydu. Böyle bir sağlık raporunu kim verebilir, eğer sağlık raporu sağlığı bozulmadan önce alındıysa ( 2-3 sene önce ) geçerliliği nedir ?

- - - Updated - - -

Bu vasiyetname denilen şey üzerinden öz çocuklar ve eş üvey çocuğa blöf yapabilir mi ( Yalancı vasiyetname ile ) ? Rıza getirerek yarı zorlamalı malı elinden alma gibi .....

Olabilir. Vasiyet geçerli görünmüyor. Görünsede Hakkı olan saklı payı var.