Memnu Hakların İadesi ve Memuriyet

[xYUNUSx]

Merhaba arkadaşlar,

2005 yılında işlemiş olduğum ve 2006 yılında karara bağlanan ve 10 ay hapis cezası verilen bu da para cezasına çevrilen bir yargılama süreci geçirdim. Suç basit hırsızlıktı.

Karara bağlanma tarihinden itibaren 5 yıl sonra yani 2011 yılında adli sicil kurumuna başvurarak adli sicil kaydımı arşive aldırdım. Bu süreçle beraber memnu hakların iade süresi de doldu ve bu süreç içerisinde herhangi bir suça karışmadım ve ceza almadım.

Şimdi başvursam memnu haklarımı geri kazansam, memuriyet için önüm açılır mı?

Açılmayacağı konusunda bir çok yazı okudum ancak; (başka bir site adresi vermek yasak mı bilmiyorum ancak reklam amacı gütmediği için sorun olmayacağına inanıyorum) http://www.memurlar.net/haber/194065/ adresinde 2007 yılı itibari ile yeni tck ile birlikte yeni memuriyet için memnu hakların yeteceği konusunda uzunca bir makale yer almaktadır. Hukuki terimler biraz yabancı geldiği için tam anlayamadım.

Aksi düşünceye ise yakın zamanda danıştay'ın yeni vermiş olduğu bir kararı görünce kapıldım ki; o kararda da kesinlikle bu hakların(memuriyet) süresiz olarak elimizden alındığı yönünde idi.

Şu anki kanunlara göre dolandırıcılık yapan biri memur olamıyor ancak memur dolandırıcılık yapınca görevden atılmıyor(muş). Bunu lehimize kullanıp memuriyet için yapabileceğimiz birşey var mı acaba?

Teşekkürler

[xYUNUSx]

Konu hakkında net bilgiye sahip olan kimse yok mu?

[Erdoğan Kırcalı]

Memur olabilme şartları arasında açıkça belirtilmiş, yüz kızartıcı suçlardan ceza almamış olmak.
Siz böyle bir ceza almışsınız, memur olma şansınız yok.

[xYUNUSx]

Erdoğan bey, kısa ve net cevabınız için teşekkür ederim.

Ancak,
http://www.memurlar.net/haber/194065/ adresinde yer alan ve mülga olarak adlandırılan yeni tck'da bunun yolu açıldığı

ayrıca aşağıda yer alan danıştay birinci dairesinin vermiş olduğu bir kararda memnu hakların iadesi ile birliklte memiriyetin olabileceği ancak takdirin idarede olduğu belirtiliyor.

Danıştay Birinci Dairesinin 22.4.1992 gün ve E:1992/126, K:1992/150 sayılı Kararı


İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğüne KPSS 2010/1 yerleştirme sonuçlarına göre “Şoför” olarak yerleştirilen Yunus AYİK hakkında yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda, şahsın “hırsızlık konusu malı bilerek kabul etmek” suçundan ötürü Bingöl 1.Asliye Ceza Mahkemesinde E:2003/7 ve K:2004/184 sayılı kararı ile ağır para cezasıyla cezalandırıldığı ve söz konusu cezanın ertelendiği, bu itibarla, adı geçen şahsın “Şoför” kadrosuna atanıp atanamayacağına ilişkin görüş talep ettiğiniz yazı incelenmiştir. Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun memuriyete girmede “genel ve özel şartlar başlıklı değişik 48’inci maddesinin (A) Bendinin 5’inci fıkrasında; “Türk Ceza Kanununun 53’üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak” ifadesi yer almaktadır. Adı geçen şahsın “hırsızlık konusu malı bilerek kabul etmek” fiilini işlediği tarihte yürürlükte bulunan 765 sayılı Türk Ceza Kanununun(mülga) “Eşyayı Cürmiyeyi Satın Almak ve Saklamak” başlıklı değişik 512 nci maddesinde; “Her kim 296 ncı maddede beyan olunan haller haricinde kendisi cürümün irtikabına iştirak etmeksizin bir cürümden hasıl olan para veya sair eşyayı bilerek kabul eder veya saklar yahut satın alır yahut her ne suretle olursa olsun kabul etmek ve saklamak ve satmak hususlarında tavassut eylerse üç seneye kadar hapis ve beş yüz liraya kadar para cezasıyla cezalandırılır. Şu kadar ki tayin edilecek ceza asıl fiil için verilecek cezanın üçte birini geçemez. Eğer fail bu fiili itiyat etmiş takımından ise bir seneden aşağı olmamak üzere muvakkat sürgün cezasıyla beraber yüz liradan beş yüz liraya kadar ağır para cezasına mahkum edilir.” hükmü ve bunun yanında, yine söz konusu cezanın infaz edildiği tarihte yürürlükte olan 647 sayılı Kanunun(mülga) “Kısa Süreli Hürriyeti Bağlayıcı Cezalar Yerine Uygulanabilecek Ceza ve Tedbirler” başlıklı değişik 4 üncü maddesinde; “Ağır hapis hariç, kısa süreli hürriyeti bağlayıcı cezalar, suçlunun kişiliğine, sair hallerine ve suçun işlenmesindeki özelliklerine göre mahkemece; Kabahatlerde beher gün karşılığı bir milyon ila iki milyon lira hafif, cürümlerde iki milyon ila üç milyon lira hesabıyla ağır para cezasına…çevrilebilir” hükmü yer almaktadır. 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 01/04/2005 tarihinde yürürlüğe girmesinden önce yürürlükte bulunan 765 sayılı Türk Ceza Kanununun “Müstakil Fasıl: Cezaların Tecili” başlığı altında değişik 95 inci maddesinde; “I-Kabahat ile mahkum olan kimse hüküm tarihinden itibaren bir sene içinde bir cürümden veya evvelki hükmün verildiği mahaldeki Asliye mahkemesinin kazası dairesinde diğer bir kabahatten dolayı aynı cinsten veya daha ağır bir cezaya, II-Cürüm ile mahkum olan kimse hüküm tarihinden itibaren beş sene içinde işlediği diğer her cürümden dolayı evvelce verilen ceza cinsinden bir cezaya yahut hapis veya ağır hapis cezasına mahkum olmazsa, cezası tecil edilmiş olan mahkumiyeti esasen vaki olmamış sayılır. Aksi takdirde her iki ceza ayrı ayrı tenfiz olunur.” hükmü yer almaktadır. Yukarıdaki hükümler ve açıklamalar çerçevesinde; 2004 yılında yürürlükte bulunan 765 sayılı Kanunda yer tecil müessesesinin, “hüküm tarihinden itibaren beş yıl içinde evvelce verilen ceza cinsinden veya hapis cezasını gerektiren yeni bir suç işlenmediği takdirde tecil edilen mahkûmiyetin esasen vaki olmamış sayıldığı” şeklinde algılanması gerektiği, adı geçen şahsın, yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda, söz konusu davanın karara bağlandığı tarihten itibaren 5 sene içinde evvelce verilen ceza cinsinden bir cezaya yahut hapis veya ağır hapis cezasına mahkûm olmadığı, dolayısıyla adı geçen hakkında mahkûmiyet kararının olmadığından hareketle, “hırsızlık konusu malı bilerek kabul etmek” fiilinden ötürü almış olduğu mahkûmiyetin anılan Kanunun 48/A/5 maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceği anlaşılmakta olup, bu itibarla, söz konusu şahsın KPSS 2010/1 yerleştirmesi sonucunda … İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünde münhal bulunan “Şoför” kadrosunun diğer atama şartlarını taşıması kaydıyla göreve başlatılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı mütalaa edilmektedir.




T.C
DANIŞTAY
1.DAİRESİ
ESAS NO:1992/126
KARAR NO:1992/150
KARAR TARİHİ: 22.04.1992

:arrow: DEVLET MEMURU YADA GÜMRÜK KOMİSYONCUSU OLMA EHLİYETSİZLİĞİ ( Kural Olarak Sürekli Bir Nitelik Taşımakta )
:arrow: MEMNU HAKLARIN İADESİ ( Sürekli Nitelik Taşıma Kuralının İstisnasını Oluşturmakta )



ÖZET :
Devlet memuru ya da gümrük komisyoncusu olma ehliyetsizliği kural olarak sürekli bir nitelikte taşımakta, memnu hakların iadesi ise bu kuralın istisnasını oluşturmaktadır.

İstemin özeti : Çeşitli nedenlerle Devlet memurluğundan çıkartılan, görevlerine son verilen veya gümrük komisyoncusu karnesi iptal edilenler hakkında yapılacak uygulama konusunda doğan duraksamanın giderilmesi arnacıyla istişari düşünce istemineilişkin Başbakanlığın 27.3.1992 günlü, B.02.0.KKG/174-42/03665 sayılı yazısıekli Maliye ve Gümrük Bakanlığının 23.3.1992 günlü, Personel Genel MüdürlüğüSor. Şb. UY/22567 sayılı yazısında aynen: "Bakanlığımız teşkilatında görevlipersonelin işlemiş oldukları suçlar nedeniyle yargılanmaları sonucu 657 sayılıKanunun 48/A-5 Maddesi kapsamına giren mahkumiyetleri veya 1920 ve 3944 sayılıKanun kapsamına giren fiiller nedeniyle görevlerine son verilmekte, 657 sayılıKanunun 125/E Maddesi gereğince D. Memurluğundan çıkartılmakta, 1615sayılı Kanunun 166 ve 167 nci Maddeleri gereğince Gümrük Komisyoncu Karneleri iptal edilmektedir.

Bu durumda olanlar, Türk Ceza Kanunu`nun 121 ve müteakip maddeler uyarıncaadli mercilerden memnu haklarının iadesine veya adli sicildeki kaydınınmuhafazası ile birlikte memnu haklarının iadesine karar aldırarak yenidenmemuriyete atanma ve Gümrük Komisyoncu Karnesi verilmesi talebindebulunmaktadırlar.

Türk Ceza Kanunu`nun Memnu Hakların İadesi başlıklı 121 nci Maddesi kişininasıl cezasını çektiği veya af ile ortadan kalktığı tarihten itibaren 5 yılgeçtikten sonra memnu haklarının iadesini talep edebileceğini ve bu talepüzerine yapılan inceleme sonucunda, memnu hakların iadesine kararverilebileceğini hüküm altına almıştır.

3682 sayılı Adli Sicil Kanunu`nun 8 nci maddesinin ( b ) bendinde ise;zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik,inancı kötüye kullanmak, dolanlı iflas gibi yüzkızartıcı suçlar ile beş yıldanfazla ağır hapis veya hapis cezası ile mahkum olanların adli sicilindekikayıtlarının çıkartılamayacağı ifade edilmiştir. Belirtilen hükümlerinuygulanmasında;

a ) 657 sayılı Kanunun 48/A-5 Maddesinde aranılan şartları taşımayanların,memnu hakların iadesi kararı almaları ve/veya mahkumiyetlerinin adli sicilden silinmesi halinde memur olma şartlarını kazanıp kazanmadıkları,

b ) Memnu hakların iadesi kararı almakla birlikte memuriyete engel mahkumiyeti adli sicilden çıkartılmayanların memur olma şartlarını taşıyıptaşımadıkları,

c ) Memur olmaya engel mahkumiyeti bulunan ve yalnızca bu mahkumiyeti adli sicilden çıkartılanların memur olma şartlarını taşıyıp taşımadıkları,

d ) 657 sayılı Kanunun 48/A-5 Maddesinde memur olmaya engel suçlar ile adlisicilden silinemeyecek suçlar arasında değişiklik arzeden kaçakçılık, resmi ihale ve alım satıma fesat karıştırma, D.in şahsiyetine karşı işlenen suçlardan, mahkum olan ve mahkumiyetleri adli sicilden çıkartılanların memuriyet yeterlik ve yarışma sınavlarına kabul edilip edilemeyeceği, budurumda olanların memnu hakların iade kararı olmasa dahi, adli sicil kaydının çıkartılması halinde memur olma şartını taşıyıp taşımadıkları,

e ) Özel Kanun hükümlerine göre görevlerine son verilenlerle 657 sayılıD. Memurları Kanunu`nun 125/E Maddesine göre memuriyetten çıkartılanlarınmemnu hakların iade kararı almaları halinde, yeniden memuriyete atanıp atanamayacakları,

f ) Memnu hakların iadesi kararı alanlara 1615 sayılı Kanunun 166 ve 167 nciMaddeleri uyarınca Gümrük Komisyoncu Karnesi verilip verilemeyeceği ( Takdiryetkisi saklı kalmak kaydıyla ),

g ) 657 sayılı Kanunun 3697 sayılı Kanun ile değişik 48/A-5 Maddesindekisayılan suçlardan tecil edilmiş mahkumiyeti bulunanlardan TCK`nun 95 nciMaddesinde öngörülen süre zarfında yeni bir suç işlemeyenlerin memur olmaşartlarını taşıyıp taşımadıkları, hususlarında tereddüte düşüldüğünden,konuyla ilgili istişari görüş alınmak üzere konunun Danıştay Başkanlığı`na havalesi ilgili yazımız ile istenmişti.

Sözkonusu yazımıza cevap olarak Danıştay 1. Dairesinden alınan 3.10.1991gün ve Esas 1991/318, Karar 1991/284 sayılı kararda; Danıştay`dan istişari nitelikteki görüş istemlerinde Bakanlık görüşünün de bildirilmesi gerekmekte olup, duraksama konularında Bakanlık görüşü bildirilmediğinden bu aşamada görüş bildirilmesine olanak bulunmadığına karar verilmiştir.

Konunun hukuki yönden incelenmesi sonucunda Bakanlığımız BaşhukukMüşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü`nden alınan 12.6.1991 gün ve 36692sayılı yazıda; "Memnu hakların iadesi yalnız ceza mahkumiyetinin müebbet olanneticelerini, yani yukarıda teker teker sayılan ehliyetsizlikleri ( örn. memurolmama gibi ) geleceğe yönelik şekilde kaldırıldığından ve esas olan mahkumiyetise baki kaldığından, ilgilinin hükümlü olduğu suçun; 657 sayılı Yasanın 48nci Maddesinde öngörülen D. Memuriyetine ve 1615 sayılı Yasanın 167 nciMaddesi hükmü gereğince de gümrük komisyoncusu olabilmeye engel suç olupolmadığına bakılmak suretiyle sonuca ulaşılması gerekir. Şayet ilgililerinasıl, mahkumiyetinin, D. memuriyetine ve gümrük komisyoncusu olabilmeye engel bir suç olmadığının anlaşılması halinde, haklarında yapılacak sair genel değerlendirme sonucuna göre, yeniden memuriyete alınıp alınmayacağı ve gümrük komisyoncu karnesi verilip verilmeyeceği hususunun, Genel Müdürlüğümüzüntakdirinde bulunduğu, 3682 sayılı Adli Sicil Kanunu`nun 8 nci Maddesigereğince adli sicildeki kaydın çıkartılması kararı, sabıkayı hukuken yoksayma anlamı taşıdığına ve hukuken yok sayılan bir hususda, hiç bir surettenazara alınamayacağına göre, adli sicildeki kaydın çıkartılması yolunda kararalanların D. memuriyetine ve gümrük komisyoncusu olabilmeye engel olanmahkumiyetleri yok sayılacağından, bu durumda olanların da tekrar D.memuriyetine dönmeleri ve gümrük komisyoncusu olabilmeleri yine haklarındayapılacak sair değerlendirme neticesinde Genel Müdürlüğümüzün takdir yetkisi içerisinde kaldığı" belirtilmektedir.

Mahkeme kararıyla memnu hakları geri verilen kişinin gerekli koşullarıbulunması halinde yeniden D. Memuru olabileceğine ilişkin Danıştay 5.Dairesi`nden alınan 28.2.1990 gün ve Esas 1988/3019, Karar 1990/363 sayılıkararda; 657 sayılı Yasanın 48/A-5 Maddesine göre ağır hapis cezasına mahkumedilmiş olmak D. Memurluğuna engel bir hal ise de yasak hakların geriverilmesi durumunda, mahkumiyet ortadan kalkmamakla birlikte mahkumiyettendoğan veya mahkumiyetle birlikte hükmedilen ehliyetsizliklerin ileriye dönükolarak son bulduğu, anılan Yasanın 48 ve 3201 sayılı Yasanın 23. Maddesindeyer alan ehliyetsizliklerin de verilen ceza mahkumiyetinden doğduğu bunedenle, yasak hakların geri verilmesi halinde, kamu hizmetlerindenyararlanma ehliyetine yeniden kavuşulmakta devlet memurluğuna tekrar girmekiçin herhangi bir hukuki engel kalmamakla birlikte bu durumda yapılan başvuruların kadro ve ihtiyaç durumu gözönünde bulundurularak değerlendirilmesi gerektiğine karar verilmiştir.

Bakanlığımızca, yukarıda maddeler halinde sayılan ve uygulamada tereddüte yol açan hususlar hakkında;

a ) 657 sayılı Yasanın 48/A-5 maddesinde aranılan şartları taşımamaların edeniyle görevine son verilen kimselerin, memnu-hakların iadesi kararı almaları halinde yeniden memuriyete atanabilme hakkını kazandıkları, ancakidarenin takdir yetkisinin saklı bulunduğu,

b ) Memnu hakların iadesi müessesesinin, Adli Sicil Kanunu veya bu Kanununuygulanması ile ilgisinin bulunmadığı, Memnu Hakların iadesinde, mahkumiyetzaten var olduğundan ve ileriye dönük hüküm taşıdığından adli sicilde kaydın muhafazasının, söz konusu müessesenin uygulanmasını engellemeyeceği,

c ) Memur olmaya engel mahkumiyeti bulunan ve yalnızca bu mahkumiyeti adlisicilden çıkarılanların durumunun ise, mahkumiyetin varlığının tesbitine bağlıolduğu, idarece mahkumiyet tesbit edilmiş ve/veya biliniyor ise Memnu Haklarınİadesi kararı alınmadıkça ( Af yasaları ile ortadan kalkmadıkça ) memurluğunsona ereceği ( 657 sayılı Yasa 98/b ), veya memuriyete alınmayacağı, sabıkakaydı araştırmasında mahkumiyet çıkmadığı veya idarece bir tesbit yapılamadığı durumlarında ise, zaten resmi olarak bilinen bir mahkumiyet bulunmadığından,yapılacak işlem olmadığı,

d ) 657 sayılı Yasanın 48/A-5 maddesinde sayılan suçlar ile Adli sicildensilinemeyecek suçlar arasında farklılık arz eden, suçlardan alınanmahkumiyetin tesbiti halinde de ( c ) fıkrasında belirtilen uygulamanınyapılmasının yerinde olduğu,

e ) Özel Kanunlar uyarınca ve 657 sayılı Yasanın 125/E maddesi uyarınca görevine son verilenlerin memnu hakların iadesi müessesesi ile ilgisinin bulunmadığı, bu tür göeve son vermelerin Disiplin cezası uygulaması olduğu,İdari Yargı Organının görev alanına girdiği ve 657 sayılı Yasanın 131.maddesine göre adli yargı organınca verilen kararların disiplin cezasıuygulaması açısından bağlayıcı bir özelliğinin bulunmadığı, Memnu Haklarınınİadesi Müessesesinin, adli yargı organınca verilen mahkumiyetten doğanehliyetsizlik ve yasaklanmış hakların geri verilmesine yönelik olduğu ve butür göreve son vermelere uygulanmayacağı,

f ) 1615 sayılı Kanunun 166 ve 167. maddeleri uyarınca, mahkumiyete dayalıolarak karne verilmediğinden Memnu Haklarıh İadesi kararı alanlara KomisyoncuKarnesi verilebileceği, ancak idarenin takdir yetkisinin saklı bulunduğu,

g ) 657 sayılı Kanunun 48/A-5 maddesinde sayılan suçlardan mahkum olan,ancak cezası tecil edilenlerin tecil müddetince memur olamayacağı, memuriseler görevine son verileceği, tecil müddeti sonunda başka bir suçişlenmediği takdirde, mahkumiyet esasen vaki olmamış sayılacağından, busürenin bitiminden itibaren memur olma şartının taşıdığı, görevine sonverilmiş ise yeniden memuriyete alınabileceği ancak idarenin takdiryetkisinin bulunduğu düşünülmektedir.

Açıklanan nedenlerle, yukarıda belirtilen hususlarla ilgili istişari görüşüalınmak üzere konunun Danıştay Başkanlığı`na havalesini arz ederim."denilmektedir.

Gereği görüşülüp düşünüldü: 657 sayılı D. Memurları Kanunu`nun D.memurluğuna alınacaklarda aranılan genel ve özel koşulların düzenlendiği48`nci maddesinin 3697 sayılı Kanunla değişik A/5 fıkrası "Taksirli suçlar veaşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, ağırhapis veya 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile D.inşahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet,hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflasgibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyet kırıcı suçtan veya istimal veistihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesatkarıştırma, D. sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlübulunmamak hükmünü taşımakta, 1615 sayılı Güınrük Kanunu`nun 167 incimaddesinin 4 üncü fıkrasına göre de gümrük komisyoncusu olabilmek için maddedesayılan diğer koşulların yanında hırsızlık, emniyeti suistimal,dolandırıcılık, yalan yere şahadet, yalan yere yemin, cürüm tasnii, iftira,irtikap, irtişa, ihtilas ve kaçakçılık cürümlerinden birinden dolayı hapiscezasına veya o derece cezayı geretiren bir suçtan mahkum olmamakgerekmektedir.

Görüldüğü üzere 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin A fıkrasının 5 incibendiyle 1615 sayılı Kanunun 167 inci maddesinin 4 üncü fıkrasında sayılansuçlardan hükümlü bulunmak D. memurluğuna alınmaya ya da gümrük komisyoncusu olmaya engel sayılmıştır.

Hükümlülüğün yasal sonucu olarak ortaya çıkan D. memuru veya gümrükkomisyoncusu olma ehliyetsizliği, kural olarak sürekli bir nitelik taşımakta,memnu hakların iadesi kurumu ise bu kuralın istisnasını oluşturmaktadır.

Nitekim Türk Ceza Kanunu`nun 121 inci maddesi "müebbeden hidematı ammeden memnuniyet ve ceza mahkumiyetinden mütevellit diğer nevi ademi ehliyetcezaları memnu hakların iadesi tarikiyle izale olunabilir." hükmünü içermekte,böylece ceza mahkumiyetinden doğan ve sürekli bir nitelik taşıyanehliyetsizliklerin, kanunda öngörülen kimi koşulların varlığı halinde, aynıKanunun 124 üncü maddesince yargı kararıyla ortadan kaldırılmasına olanaksağlanmıştır. Burada önemli olan ve belirtilmesi gereken husus, mahkumiyetortadan kalkmamakla birlikte mahkumiyetten doğan ehliyetsizliklerin geleceğeyönelik olarak ortadan kalkmış olmasıdır. Bu durumda, memnu hakların iadesigeriye yürüyemeyeceğinden, ilgililerin mahkumiyetlerinden dolayı ilişiklerininkesildiği memurluklara yeniden atanmaları veya iptal edilen gümrükkomisyoncusu belgelerini yeniden almaları için yasal engel bulunmadığı, ancakbu konularda idarelerin takdir yetkisinin bulunduğunun kabulü gerekir.

Öte yandan D. Memurluğundan veya meslekten çıkarmaya ilişkin disiplincezaları, mahkumiyete bağlı ehliyetsizlik veya nitelik kaybı gibi bir nedenedeğil, 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesi ya da özel mevzuatlarında sayılanfiillere dayalı olarak verildiğinden ve bu işlemlere karşı idari yargımercilerinde dava açılması dışında bir olanak bulunmadığından, cezamahkumiyetine dayalı ehliyetsizliklerin ortadan kaldırılmasını sağlayan memnuhakların iadesi kurumunun, sözü edilen disiplin cezalarından dolayıgörevlerine son verilenler hakkında uygulanmayacağı kuşkusuzdur.

657 sayılı Kanunun 48`inci maddesinin A fıkrasının 5 inci bendinde sayılansuçlardan mahkum olan ancak cezası tecil edilenlerle ilgili hususa gelince;

Dairemizin 9.10.1991 günlü, E: 1991/130, K: 1991/301 sayılı kararında davurgulandığı üzere 657 sayılı D. Memurları Kanunu`nun 48 inci maddesininA fıkrasının 5 inci bendinde 3697 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten öncekidönemde işlenen suçlar nedeniyle verilen tecil edilmiş mahkumiyetlerden dolayıDanıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 15.11.1990 günlü, E: 1990/2,K: 1990/2 sayılı kararı uyarınca suçun nevi veya cezanın süresi ve şekliayrımı yapılmaksızın D. memurlarının görevlerine son verilemeyeceği,görevlerine son verilmiş olanların görevlerine döndürülebilecekleri, açıktanatamalarda da bu hususun engel teşkil etmeyeceği, buna karşılık 3697 sayılıKanunun yürürlüğe girdiği 18.1.1991 tarihinden sonra işlenen suçlardan dolayıhükmedilen mahkumiyetlerin tecil edilmesi durumunda, sözü edilen 5 inci benttesayılan suçlar dışında bir suç nedeniyle hükmedilen 6 aydan fazla hapis veyaağır hapis cezasının tecil edilmesi halinin memurluğa engel teşkil etmeyeceği,bentte sayılan suçlardan dolayı verilen tecil edilmiş mahkumiyetlerin iseengel olacağı açıktır. Sonuç Olarak;

1. 657 sayılı D. Memurları Kanunu`nun 48 inci maddesinin A/5 incifıkrasında öngörülen koşulları, mahkumiyetten dolayı yitirmeleri nedeniylememuriyetle ilişkileri kesilenlerin, memnu haklarının iadesi kararı almalarıhalinde yeniden D. memurluğuna atanabilecekleri, ancak, kadro ve ihtiyaçdurumları bakımından idarenin bu konuda takdir yetkisi bulunduğu,

2. Memnu hakların iadesiyle mahkumiyet ortadan kalkmamakla birliktemahkumiyetten doğan ehliyetsizliklerin geleceğe yönelik olarak ortadankalkması nedeniyle, adli sicildeki kaydın muhafazasının bu müesseseninuygulanmsını engellemeyeceği,

3. Memurluğa engel bir mahkumiyetin saptanması halinde memnu haklarıniadesi kararı alınmadıkça veya memurluğa engel sayılanlar dışındaki suçlardandolayı hükmedilen mahkumiyetler afla ortadan kalkmadıkça yeniden memurluğaatanmanın söz konusu olamayacağı,

4. Disiplin cezası uygulamalarının memnu haklarını iadesi kurumuyla birilgisinin bulunmadığı, bu konuda sadece idari yargı mercilerinde davaaçılabileceği,

5. 1615 sayılı Gümrük Kanunu`nun 167 inci maddesinin 4 üncü fıkrasındabelirtilen suçlardan dolayı hükmedilen mahkumiyetler nedeniyle gümrükkomisyoncusu karnesi verilmesi mümkün bulunmadığmdan, memnu hakların iadesikararı alınması halinde ilgililere gümrük komisyoncusu karnesi verilebileceği,ancak bu konuda idarenin takdir yetkisi bulunduğu,

6. 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin A/5 inci fıkrasında belirtilenD. memurluğuna engel mahkumiyetin tecil edilmesi durumunda, mahkumiyeteneden olan suçun anılan Kanun hükmünde değişiklik yapan 3697 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 18.1.1991 tarihinden önce işlenmesi halinde suçun nevi,cezanın süresi ve şekli yönlerinden ayrım yapılmaksızın D. memurluğuna engel teşkil etmeyeceği, 18.1.1991 tarihinden sonra işlenen snçlarda ise,sözkonusu Kanun hükmünde belirtilen suçlar dışındaki bir suç nedeniyleNhükmedilen 6 aydan fazla hapis veya ağır hapis cezalarının tecil edilmesinin D. memurluğuna atanmaya veya D. memurluğu görevini sürdürmeye engel teşkil etmeyeceği, buna karşılık maddede sayılan suçlardan dolayı hükmedilen mahkumiyetlerin, tecil edilseler dahi D. memurluğuna engel teşkil edeceği görüşüne varılarak dosyanın Danıştay Başkanlığına sunulmasına 22.4.1992gününde oybirliğiyle karar verildi.