Ev sahibine verilen kapora

26/04 akşamı ev sahibine 250 ytl kapora verdim. 27/04 sabah ev sahibini arayarak evi alamayacağımız bildirdik. Kaporayı geri istedik. Fakat ev sahibi dün yapılan onlarca yazışmalara rağmen kaporayı geri vermek istemiyor. Tutanak başlığı altında bizden 250 ytl aldığına dair elimizde imzalı yazısı var. Kaporayı geri alma hakkına sahipmiyiz. Hangi hukuki yolları izlememiz gerekir. Bizden kaporayı aldığı günün sabahı ev sahibi başka bir ev için peşinat vermiş. Verdiği peşinatta bizi sorumlu tutuyor. Karşı dava açacağını söylüyor. Açabilir mi?

Sayin serpildogdu,

Kaporanin verilis amaci, alim-satim iliskisine ciddiyet kazandirmak ve taraflarin alim-satim sözlesmesinden caymalarini ve taraflarin muhtemel zararlarini önlemektir. Bu nedenle, vaz geçen taraf olarak, kaporayi geri istemeniz mümkün degildir. Evin sahibi de evi satmaktan vazgeçse idi, sizin de ayni sekilde, saticiyi sorumlu tutmaniz mümkün olabilirdi.

kopora, pey akçesi ya da cayma akçesi olarak tabir edilen para, sözleşmey yapmayı taahhüt eden kişilerce verilen bir paradır. Eğer sözleşmeden siz caymışsanız, verdiğiniz kaporayı alamazsınız. Karşı taraf, bu parayı kendi zararına sayarak el koyabilir.

ben kapora verdiğim halde bu kişinin evi bir başkasına satma hakkı varmı? Varsa kaç gün içinde satabilir. Eğer bir süresi varsa ve bu süre içinde evi satarsa ben paramı alabilmeye hak kazanıyormuyum...

Siz zaten evi alamayacaginizi ve vazgeçtiginizi beyan etmemis miydiniz? Vazgeçtiginize göre; ev sahibi, diledigi vakit, evi bir baskasina satabilir.

Bilindiği üzere kapora pey akçesidir akdin kurulduğuna delil olmak üzere verilmiş sayılır Bu halde Borçlar Kanununun 156/1. maddesi hükmü gereğince akitten dönülmesi halinde pey akçesinin iadesi gerekir.

Akit yapılır yapılmaz taraflardan birinin diğerine bir miktar para vermesinin ne gibi bir maksada dayandığı açık bir şekilde anlaşılamıyorsa, verilen paranın pey akçesi olduğu karine olarak kabul edilir ( BK. m. 156/I )

4. HUKUK DAİRESİ E. 1959/7955 K. 1959/8279 T. 19.11.1959
PEY AKÇESİ İLE ZIMANI RÜCU ARASINDAKİ FARKLAR
818/m.156
Dava dilekçesinde ve duruşmada, buzdolabı satışı için davalıya 1.750 lira pey akçesi verildiği ileri sürülmüş olup kararda pey akçesi ( kapora ) alındığı belirtilmiştir. O halde, taraflar arasında ayrıca zımanı rücu ( cayma akçesi ) şart koşulduğu anlaşılmamaktadır. Esasen alınmış olan paranın pey akçesi olarak değil, zımanı rücu ( cayma akçesi ) olarak alınmış yani, bu paranın cayma akçesi olduğunun taraflarca kararlaştırılmış olduğu yollu bir iddiada mahkemeye karşı ileri sürülmüş değildir. Borçlar Kanununun 156. maddesinin ilk fıkrasında pey akçesinin zımanı rücu ( cayma akçesi ) olarak değil, akdin delili olarak verilmiş sayılacağı belirtildikten sonra 3. fıkrasında zımanı rücu şart edildiği takdirde akçeyi alanın cayması halinde aldığının iki katını geri vereceği bildirilmiştir.

Müellif Oser ve Marten'in Borçlar Kanunu şerhlerinde de pey akçesi ile zımanı rücü ( cayma akçesi ) ayrı haller olarak incelenmiş ve pey alınması halinde alan taraf akit gereğince taahhüt ettiği şeyi ifa etmediği takdirde haksız mal iktisabı kaidelerine göre alındığını geri vermekle mükellef olduğu, ancak ödenen paranın cayma akçesi olarak ödenmesi halinde Borçlar Kanununun 156. maddesinin 3. fıkrasının tatbik olunacağını yazmaktadır. şu duruma göre mahkemece yapılacak iş, pey olarak alınan 1.750 liranın davalıdan alınması hakkında karar verip fazla isteği reddetmektedir. Karar bu itibarla kanuna aykırıdır.

1- 1.000.000 liranın alındığına ilişkin belgede, paranın kapora olarak alındığı yazılıdır. Bu ödeme BK.nun 156. maddesine göre akdin kurulduğuna delil olmak üzere verilmiş sayılır. Kaporanın cezai şart, yada zamanı rücu olarak verildiği tanık sözleriyle kanıtlanamaz. Bu yönden sözleşme bozulduğuna ve davalının bir zarar davası bulunmadığına göre kaporanın davacıya iadesi gerekirken reddi yanlıştır: Kararın bu nedenle bozulması gerekir. 13. HUKUK DAİRESİ E. 1989/1500 K. 1989/3778 T. 1.6.1989

Tebrikler Tayfun Bey,
Kıssadan çıkarılacak hisse, kendi konumuz bile olsa aklımıza ilk geleni araştırmadan söylememeliymişiz...

Tayfun Bey,
bu yazdıklarınızdan anladığım kadarıyla, ev sahibine verdiğim kapora pey akçesi olarak kabul edilmiş oluyor... Bize vermiş olduğu yazıda sadece evin bedeline mahsuben 250 ytl kapora aldığına dair ibare var. Ev sahibi evi bir başkasına satarsa benim vermiş olduğum kaporayı bana iade etmesi gerekir. Yoksa haksız kazanç elde etmiş sayılmaz mı?
Ben bu durumda ev sahibine noterden protesto çekmeli miyim. Çekersem ne gibi artıları ve eksileri olur.
Ev sahibinin başka bir evi almak için verdiği peşinata karşılık, bana karşı dava açma hakkı varmı? O peşinatın benimle bir ilgisi olabilir mi?
Dava açarsam, dava masraflarını ve kaporayı alabilme şansım varmı?
Yorumlarınız için teşekkürler...

Sayin serpildogdu,

Bence, sizin öncelikle, vermis oldugunuz bedelin pay akçesi mi yoksa cayma akçesi oldugunun tespiti gerekmektedir. Zira; uygulamada, bu kaporanin alinis amaci, alim-satimdan cayilmasini önlemektir. Ben emlakçilik ve araç alim-satimlari ile de, bir hayli yakin ilgim olmustur ve halen de olmaktadir. Bildigim kadari ile, kapora, uygulamada cayma akçesi olarak alinmaktadir ve geri verilmemektedir. Buna dayanarak, vermis oldugunuz bedelin cayma akçesi oldugunu düsünmekteyim. Elinizdeki buna iliskin belge var ise, bu belgede yazilan hususlari belirtirseniz, daha net cevap alabilirsiniz. Elinizde, söz konusu bedelin, pay akçesi mi yoksa cayma akçesi mi oldugunu belgeleyen bir delil mevcut mudur? Yukaridaki Yargitay Karari'nda da zaten bu husus vurgulanmistir. Söz konusu sonut olayda, verilen bedelin cayma akçesi degil, PAY AKÇESi oldugu gerekçesi ile, iadesine karar verilmis bulunmaktadir.

Öncelikle bu konuda bilgi vermeniz gerekmektedir. Veriginiz kisitli bilgilere ve uygulamadaki genel temayüle göre, bu bedelin pay akesi oldugunu düsündürmektedir. Bu bedelin cayma akçsei oldugunu ispatlayan bir yazili deliliniz var midir? Eger buna dair yazili deliliniz yoksa, bu bedeli geri istemeniz hukuken mümkün degildir.

Merhaba
Benim elimde sadece ev sahibinin beyaz boş bir kağıda TUTANAK başlığı altında, "evin bedeli olan 105000 YTL 'ye karşılık olarak 250 YTL kapora alınmıştır" ibaresi olan ve sadece Ev sahibinin imzaladığı bir kağıt var.
Bu yazı noter imzalı veya Emlakçıların düzenleyip imzalattığı bir kağıt olmadığından ne kadar geçerliliği var?
Ayrıca cayma akçesi olması için imzalanan kağıtta "akçeyi alanın cayması halinde aldığının iki katını geri vereceği" gibi bir ibare bulunması gerekmez mi? Böyle bir ibare yok.
Ev sahibi evi sattığı taktirde benden aldığı 250 ytl ile haksız kazanç elde etmiş sayılmaz mı?
tşk