Kesilen Yetim Dul Maaşının Tekrar Bağlanması
Herkese selamlar. Çok kısa bir şekilde durumumu açıklamak istiyorum.
2012 yılında annem ve babam anlaşmalı bosandi ve annem dedemin yetim dul aylık maaşını almaya başladı. Annem ev değişikliği yapana kadar aynı evde kalmak zorunda kaldılar ve bu süre zarfinda komşuların şikayeti üzerine sgk aynı evde yaşadıklarını tespit ederek maasi kesti. Dava açtık fakat davayı kaybettik. Geçen yıl ceza ödendi. Ve 3 ay once babam başka biriyle evlendi. Şimdi sorularım şunlar:
Annem kesilen maasi tekrar alabilir mi?
Alabiliyorsa neler yapmalıyız?
Avukat tutmadan halledebilir miyiz?
Şimdiden teşekkürler..
Cevap: Kesilen Yetim Dul Maaşının Tekrar Bağlanması
Merhaba,
Olayın neresinden başlayalım. Gerçekten üç dört konusunda ele almak gerekir.
Malumunuz gereği insanlar evliliklerini herkese duyururlar, düğünlerini yaparlar çevre evlenenlerin evlendiklerini herkes bilir. Boşanmada ise bu genellikle gizli yapılır. Kimse ben boşanıyorum diye aleme duyurmaz.
Boşanma hukuken mahkeme kanalı ile yapıldığı için kişiler birlikte de yaşasa boşanmış nikâhları düşmüş durumdadır. Kadın hak sahibi olarak vefat etmiş babasından aylık almak için başvurması tamamen yasal bir durumdur. Buraya kadar her şey normal
Ancak hak sahibi olarak babasından annesinden aylık bağlanma sayılarının çok artması bilhassa aynı kişiden aylık alan anne, üvey anne, kız kardeş gibi kişilerin çok sayıda ihbarları sonucunda kişiler ayrıldıktan sonra sanki evlilik devam ediyormuş gibi yaşamaya devam etmeleri sonucunda kanunda yapılan değişikle birlikte yaşadıkları tespit edilenlerin aylıkları kesilmesine karar verilmiştir.
Burada tabi gerçekten ayrılmış ancak çocukların etkilenmemesi için yine sık sık aynı evde görülen, yaşayan kişiler ciddi şekilde mağdur olmuşlardır. Boşanan kadın başka bir erkekle birlikte yaşamasını hiç bir sorun görmeyenler sırf çocukları için ya da yaşanmışlıklar adına eşiyle birlikte kalan ya da sık sık uğrayan kişiler vay... Siz nasıl birlikte olursunuz diye bağlanan yetim, ölüm aylıkları kesilmektedir. Bunu doğru bulmamaktayım. Bu işin aile mahkemesinde boşanma sebepleri çok iyi irdelenmeli ve ona göre karar verilmelidir.
Sgk, denetmenler aracılığı ile karşı komşuya, alt üst komşuya gidip bunlar boş andımı birlikte mi yaşıyorlar diye hatta apartman görevlisine, bakkala kasap a esnafa sormaktadırlar. Alınan cevaplara göre karar vermektedirler. Ben boşanmada yasal duruma bakarım. Mahkeme boşamışsa boşanmış demektir. Buna bir çözüm yine hukuki olarak getirilmelidir.
Olayın yine bir başka boyuttan bakmak ta gerekir. Şöyle ki Ekonomik sıkıntılar nedeniyle aile arasında hiç bir problem yokken sırf babasından annesinden aylık almak için boşanma gerçekleştirenler, mahkemeyi yanıltanların yaptıkları etik değildir. Vicdanlara da sığmaz. Ancak vicdan mı hukuk mu derseniz. Elbette hukuk dememiz gerekiyor.
Esasında ben yıllardır tüm kadınlara "erkeğinizi ve evliliğinizi sigorta gibi görmeyin. " mutlaka sigortalı olun. Kadın kendi ayağının üzerinde durabilmesi için mutlaka kendi sigortalılığı olması gerekmektedir. 42 milyon kadın nüfusunun sadece yüzde 10 u sigortalı olan ülkemizde bu konuda epeyce çaba sarf etmeliyiz ki kadını ekonomik olarak özgürleştirelim ki, böyle etik olmayan durumlara girmesinler.
Buraya kadar olan genel bir açıklama idi, Sizin olayınız a gelince bağlanan aylığın kesilmesi, davayı kaybetmiş olmanız aylığın kesilmesi kesilenlerin geri alınması hukuken gerçekleşen durumdur. Ancak babanızın başka bir kişi ile evlenmesi durumu değiştirmiş olup, yeniden sosyal güvenlik kurumuna başvurmanız gerekmektedir. Babanızın evlendiğini gösterir vukuatlı nüfus kayıt örneğin ide beyan ve taahhüt belgesini ekleyerek müracaatınız durumunda annenize babasından yetim aylığı bağlanacaktır. Babanızın evlendiği takip eden aybaşından itibaren Bilgi edinmenizi rica ederim. Saygılarımla, Dr. Burhanettin Demircioğlu