Kilonun Polis Olmaya Ve Polis Kalmaya Etkisinin Hukuki Analizi

KİLONUN POLİS OLMAYA VE POLİS KALMAYA ETKİSİNİN HUKUKİ ANALİZİ


I-GİRİŞ:


Öncelikle "göbekli polis" ibaresi ile "beden kitle indeksi yani boy ile kilo uyumu mevzuatın öngördüğü ölçülerde olmayan polis" kavramlarının bir birinden farklı olduğunun altını çizmek istiyorum.

Yani, mevzuata göre; beden kitle indeksinin uyumlu olması yeterli olup, göbek bulunmayacak şeklinde herhan gibi şartın olmadığını, zira beden indeksi sınırları içinde olup göbekli bulunmanın hukuken mümkün olduğunu belirtmek isterim. Kişisel olan ancak gerçekleşmesi de fiilen ve hukuken mümkün ve gerekli olmayan görüşüm; tüm polislerin manken gibi göbeksiz, ancak sağlıklı ve mutlu olmalarıdır.
Hukuki açıdan genel olarak konuya baktığmızda; 657 sayılı yasanın memur olmanın genel şartlarının düzenlendiği 48/A.maddesinde, memuriyete alınma şartlarından genel nitelikte olanların sayıldığını görmekteyiz. Yasanın memur olabilmenin özel şartlarının düzenlediği 48/B-2.maddesinde de "Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımak" hükmü ile kurumlara ve dolayısı ile İçişleri Bakanlığı-Emniyet Genel Müdürlüğüne kendilerisine özgü, diğer memurlardan farklı, yeni ve ek memur olma koşullarını getirebileceği anlaşılmaktadır.
657 sayılı yasanın MEMURLUĞUN SONA ERMESİ başlıklı 98/b.maddesinde "Memurluğa alınma şartlarından her hangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya memurlukları sırasında bu şartlardan her hangi birini kaybetmesi" halinde memuriyetin sona ereceği düzenlenmiştir.
Kurumumuz açısından 657 sayılı yasanın 48/b-2.maddesi uyarınca özel şartlar yönetmeklik hükümleri diğer memurlardan farklı olarak getirildiği, bu şartlardan bazılarının bazı personelimiz için beden indeksi olarak düzenlendiği, boy ve kilo şartının etkileşiminden ortaya çıkan beden indeksinin teşkilatımıza yetişkin olarak giren her rütbeden emniyet hizmetleri sınıfı personeli için getirilmiş ek bir koşul olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır.
Teşkiat içinde de beden kitle indeksi; önce erkek ve bayanlar için ayrı ayrı düzenlenmiş, daha sonra da amir ve memurlar için farklı giriş ve sağlık koşullarını düzenleyen 2008 Güvenlik Bilimleri Fakültesi Giriş ve Eğitim-Öğretim Yönetmeliği ve 2008 tarihli Polis Meslek Yüksek Okulları Giriş Yönetmeliği ile Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği hükümlerine göre bir alt ayrıma daha tabi tutulmuştur.


II-AÇIKLAMA:

A-Güvenlik Fakültesi Giriş Yönetmeliğinin 8.maddesi, Polis Meslek Yüksek Okulu Giriş Yönetmeliğinin 8.maddesi ve Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinin Ek-3 ünde yer alan I/A-5.maddesi incelendiğinde giriş şartları arasında boy ve kilo ile ilişkili olarak polis olmaya yönelik emredici hükümler ile ek koşulların 657 sayılı yasanın 48/B-2.maddesi uyarınca getirilmiş olduğu ve muhafazasının gerekli olduğu anlaşılmaktadır.


1-Boy: Erkekler için 167 cm, bayanlar için 165 cm den kısa boylu olmamak, amir ve memurlar için geçerli olan temel kurallardan birini teşkil etmektedir. Bu kuralın tek istisnası Emniyet Teşklatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinin ek-3 ünde yer alan I/A-5.maddesindeki "Polis Koleji'nden Güvenlik Bilimleri Fakültesi ile Fakülte ve Yüksek Okul lisans programına alınacak öğrencilerde boy ve beden kitle indeksi şartı aranmaz." kuralıdır. Koleje 15-16 yaşında giren bir öğrencinin fiziksel gelişiminin devam etmesi dolayısı ile böyle bir istisnanın yerinde olduğu anlaşılmaktadır.


Kısaca amir ve memur ayrımı yapılmadan;
a-Bayanlar 165 cm den

b-Erkekler de 167 cm den kısa olamazlar.
c-Geşilim çağını tamamlamadan polis kolejine giren personel bu kuraldan istisnadır.
Zira büyüme aşaması bitemeyen bir çocuğun koleje girmesi ve beden indeksine sahip olmadan bir yetişkin olarak Polis Akademisine girdikten ve mezun olduktan sonra, boyunun uzaması tabii ve fiziksel anlamda imkansızdır.
Bu yönetmliklerin tarihlerinin 2008 olduğu ve bu tarihten önce göreve başlayanların boy şartlarında uzama veya kısalma ile iligili hükümlerin uygulanamayacağı, bunun kazanılmış bir hak olduğunu belirtmek gereklidir. Zira boy yetişkinler için değişen bir özelliğe sahip değildir.




2-Beden kitle indeksi (Kilo ile boy arasında ki oran)




: Beden kitle indeksi 15 ilâ 30 olmak. (Amir ve memurlar için aynı)


Beden kitle endeksi; en temel anlamı ile boy ile kilo arasında ki ilişki anlamına gelmektedir. Hesapla yönteminin de en kolay şekilde internet üzerinde yayınlanan örneğin saglik.tr.net [1] yer alan tabloya; boy ve kilonuzun girilerek yapılacak hesaplama olduğu belirtmek isterim.

Beden Kitle İndeksi Nasıl Hesaplanır?[2]
Vücut ağırlığının (kg olarak), boy uzunluğunun (metre cinsinden) karesine bölünmesiyle hesaplanır.

Örneğin : Vücut ağırlığı 70 kg, boyu 1.60 m olan bir kişinin beden kitle indeksi ;70/1.602 = 70/1.60x1.60 = 70/2.56 = 27.34 kg/m2’dir.

Örnek hesaplama tablosu aşağıya çakırılmıştır.

Erkek polisler için örnek hesaplamalar:

Boyu 167 cm olan bir erkek personelin kilosunun en az 42 kg olması halinde beden kitle indeksi; 15.059 olacaktır. Erkek personelin kilosunun en fazla 83 kg olması halinde de bu kez beden indeksi 29.76 olacıktır.

Boyu 170 cm ise en az kilo; 44, en fazla kilo 86 kg olursa beden indeksi normal sınırlar içende yer almaktadır.
Boyu 175 cm ise en az kilo; 46, en fazla kilo 91 kg olursa beden indeksi normal sınırlar içende yer almaktadır.
Boyu 176 cm ise en az kilo; 47, en fazla kilo 92 kg olursa beden indeksi normal sınırlar içende yer almaktadır.
Boyu 177 cm ise en az kilo; 48, en fazla kilo 93 kg olursa beden indeksi normal sınırlar içende yer almaktadır.
Boyu 178 cm ise en az kilo; 48, en fazla kilo 95 kg olursa beden indeksi normal sınırlar içende yer almaktadır.
Boyu 179 cm ise en az kilo; 49, en fazla kilo 95 kg olursa beden indeksi normal sınırlar içende yer almaktadır.
Boyu 180 cm cm ise en az kilo; 49, en fazla kilo 96 kg olursa beden indeksi normal sınırlar içende yer almaktadır.
Boyu 185 cm cm ise en az kilo; 52, en fazla kilo 102 kg olursa beden indeksi normal sınırlar içende yer almaktadır. .
Boyu 190 cm cm ise en az kilo; 49, en fazla kilo 108 kg olursa beden indeksi normal sınırlar içende yer almaktadır. .
Boyu 195 cm cm ise en az kilo; 55, en fazla kilo 96 kg olursa beden indeksi normal sınırlar içende yer almaktadır. .

Bayan polisler için örnek hesaplamalar:
Boyu 165 cm olan ve kilosu 41 olan bayan bir personelin beden kitle indeksi 15.59 dur. Yine boyu 165 cm olan bayan bir personelin kil0sının 81 kg olması halinde beden kitle indeksinin 29.75 olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu durumda boyu 165 cm olan birs bayan personelin en az 41 kg, en fazla da 81 kg olmasının gerektiği açıkça söylemek mümkündür.

Boyu 166 olan bayan personel ise en fazla 82 kg, en az 42 kg olması zorunludur.
Boyu 167 cm olan bayan peronelin en fazla 83 kg, en az da yine 42 kg olmas gereklidir.
Boyu 168 olan bayan personelin en fazla 84 kg, en az da 43 kg,
Boyu 169 olan en fazla 85 kg en az 43 kg,
Boyu 170 olan en fazla 86 kg, en az 44,
Boyu 175 olan en fazla 91 kg en az 46 kg,
Boyu 180 cm olan 97 kg en az da 49 kg olması gerekir.


Boy ile ilgili olarak yapılan yönetmelik değişikliğinin kazınılmış hak olarak korunacağı, ancak kilonun değişken bir unsur olduğu dikkate alındğında, girişte getirilen fazla kilo ile ilgili kuralın sonradan değiştirlmesinin hukuken mmükün olduğu ve kazanılmış bir hak gibi algılanmasının mümkün olmadığı, dolayısı ile beden kitle indeksinin değişken koşulu olan kiloya bağlı olarak zaman içinde değişmesi ve getirilen yeni kurallara göre hesaplanmasının zorunlu olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır. Kısaca, bir yetişkinin mesleğe girişte boyunun aksine kilonusunun değişmesi mümkündür. Dolayısı ile girişte boyu sabit olan personelin değişen kilosuna göre beden kitle indeksi de değişecektir. Bu değişimin memur olma şartının içinde kalması gereklidir. Aksi halde tıpkı mahkumiyet alarak memur olma şartının sonradan yitirilmesinin mümkün olabileceği gibi, personlelin kilo bakımından da memur olma şartını yetirmesi gündeme gelecektir.
Bu durumda istesek de istemesek de, kilomuzu kontrol altında tutmama gibi bir zorunluluk altında olduğmuzu belirtmek isterim.
Ancak, hiç kimsenin kilolu olamayı hedeflemediği gibi, istemediği noktada duran yani kilolu olan polislerinde, hepsinin beden indeksinin bozulma nedeninin iştahla yemek yemek olmadığını aynı internet sitesinde (3) de belirtildiği üzere;

a-Fiziksel aktivite

b-Beslenme alışkanlıkları
c-Yaş
d-Cinsiyet (Kadın)
e-Irksal faktörler
f-Eğitim düzeyi
g-Evlilik
h-Doğum sayısı
ı-Sigarayı bırakma
i-Alkol
l-Psikolojik bozukluklar
k-Metabolik ve hormonal bozukluklar,


gibi daha pek çok faktörün şişmanlamaya ve dolayısı ile beden kitle indeksine aykırı duruma düşmeye neden olduğuna dikkat çekmek istiyorum. Zira bu sebeplerden bazıları peronelin iradesi dahilinde gelişen, bazıları ise iradesi dışında gelişen sebeplerdir. Hiç kimse sebep olmadığı bir sonuçtan sorumlu tutulmaladır.


Bu nedenle; beden kitle indeksi bozulan personele; yer, zaman, imkan, eğitim ve sağlık yönünden destek verilmesi halinde faydalı sonuçların alınacağını düşünmekteyim.


Ancak tedavisi devam eden bir hastalık veya gebelik gibi doğal nedenlere bağlı olarak, mazeretin bulunduğu dönem içinde bu şartın, mazeretin tıbbi tedavi sürecinin tamamen ortadan kalkmasına kadar geçecek süre içinde aranmaması da gereklidir. Örneğin gebe olduğu için kilosu artan bir personelin gebeliğinin ve doğum izinlerinin bitiminden sonra, sağlık koşulları içinde ve yeterli sürede tekrar uygun beden kitle indeksine geri gelmemesi halinde, uzmanların yönlendirmesi içinde fazla kilosununun normal sınırlara gelmesi için sağlık yönünden uygun rejim yapması 657 sayılı yasanın 48/B-2.maddesi ile 98/b.mddesi ve Akademisi Başkanlığı Güvenlik Bilimleri Fakültesi Giriş ve Eğitim-Öğretim Yönetmeliğinin 8.maddesi ile Polis Meslek Yüksek Okulları Giriş Yönetmeliğinin 8.maddesi uyarınca zorunlu bulunmaktadır. Bu durumda düzenli sporunda oldukça önemli olduğu, dolayısı ile polis tesislerinde spor imkanlarının arttırılmasının yararlı olacağı, spora imkan ve zaman veren düzenleme ve özendirmelerin pozitif düzenlemler ile yazılı hale getirilmesinin gerekli ve yararlı olacağı anlaşılmaktadır. Aynı şekilde uzun süreli tedavi gerekteren hastalıklarda veya kilo aldıran tedavi yöntemi uygulanan hastalarda tedavilerinin bitiminde aynı şekilde uygulamalara tabi tutulması yararlı ve gerekli olacaktır.

III-SONUÇ:


1-657 sayılı yasanın 48/b-2.maddesinde, kurumların kendi özel kanunlarında veya yönetmeliktelerinde mesleklerine uyumlu olarak ek koşul getirme yetklerinin bulunduğu, Emniyet Teşkilatının da yukarıda detayı verlen yönetmelikler ile bu hususta özel koşulları getirdiği anlaşılmaktadır.


2-Getirilen koşullardan bu makalede sadece boy ve beden kitle indeksi anlamında yani boy ve kilo ilişki anlamında getirelen ek koşul müstakil olarak incelenmiştir. Bu ek koşulların mesleğe girişte olduğu gibi mesleğin devamında taşınması zorunludur. Örnek olarak belirli suçlardan mahkum olmamak ile ilgili koşulun devam zorunluluğunun en yaygın ve ciddi takibe alındığı anlaşılmaktadır. Bu koşul ile beden kitle indeksinin yapı taşlarından olan kilonun da yine aynı şekilde değişkenlik gösterme imkanına sahip olduğu göz önüne alındığında, beden indeksinin tıbbi tedavi ve gebelik gibi doğal mazeretler olmadığı hallerde, devam etmesi zorulu koşullar arasında yer aldığı anlaşılmaktadır.
Kaldı ki Emniyet Teşilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinin ek-3 ünde yer alan I/A-6.maddesinde "Liselerden Güvenlik Bilimleri Fakültesi ile Fakülte ve Yüksek Okul lisans programına ve Polis Meslek Yüksek Okulu Ön lisans programına alınacak öğrencilerin; herhangi bir hastalığa bağlı olmaksızın, beden kitle indeksi 15 (dahil) ile 30 (dahil) arasında olanlar öğrenciliğe kabul edileceği" düzenlenmiştir.
Dolayısı ile bir hastalığa ve dolayısı ile tedavisinin yol açtığı beden indeksi uyumsuzluğunun iradi olarak personel olarak giderilmesi mümkün beden kitle indeksi uyumsuzluklarından farklı tutulduğu ve tutulmasının gerekli olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır.



3-Mesleğin bir gereği olan bu beden indeksi şartının, tıpkı sağlık şartı gibi devletin imkan, zaman sağlaması ve giderleri karşılaması, görevlendirmelerde beden indeksine bir kriter olarak yer verilmesi, örneğin asayiş, terör, organize ve benzeri birimlerde çalışan personele özellikle bu hussusta kriterler konulması, sistemli biçimde beden kitle indeksi anlamında istenilen seviyede personele kavuşmaya imkan verecektir.

4-Kilonun yukarı çıkabileceği gibi aşağıya da inebileceği göz önüne alınarak, eğer beden indeksi şartını kaybettiği için ilişiği kesilecek personele olacak ise, 657 sayılı yasanın 105.maddesinde yer alan mantık da korunarak, kilonun eski haline geri dönmesi durumunda, memuriyete kaldığı yerden ve rütbeden devam imkanın tanınması gerekli olacaktır.



5-Ayrıca beden indeksi bozulan ve istekli olan emniyet hizmetleri sınıfı personelinin GİH hizmetlerine geçiş imkanın tanınması, pirim gün sayısı tutanların malûllen emekliye ayrılmaları imkanını tanınmasının yararalı olacağı, beden indeksini tekrar kazanan personelin GİH sınıfında ise tekrar emniyet hizmetleri sınıfına, emekli olmuş ise tekrar aktif görevine kaldığı yerden dönme yolunun açık tutulmasının yararlı olacağı aksi halde "Sen bir kez şişmanladın artık zayıflasanda geri eski konumuna dönemezsin" şeklinde bir mantığın dönüşü olmayan bir cezaya niteliğinde olacağı, Anayasanın 128.maddesi ile yasalarda tanınan memur güvencisine aykırı olacağı değerlendirlmektedir.


Önder ÖZLEM



KAYNAKLAR:
[1] -http://saglik.tr.net/arac_bki.shtml
[2] -http://saglik.tr.net/beslenme_sagligi_sismanlik.shtml
[3] -http://saglik.tr.net/beslenme_sagligi_sismanlik.shtml