KEFALET KANUNU
    Kanun Numarasý        : 2489
    Kabul Tarihi          : 2/6/1934
    Yayýmlandýðý R. Gazete: Tarih  6/6/1934 Sayý: 2720
    Yayýmlandýðý Düstur   : Tertip: 3  Cilt: 15, Sayfa: 393
                                 *
                                * *
    Bu Kanun ile ilgili tüzük için, "Tüzükler Külliyatý" nýn kanunlara
               göre düzenlenen nümerik fihristine bakýnýz.
                                 *
                                * *

    Madde 1 - Umumi bütçeye ait (Mütedavil ve bu mahiyetteki sabit sermayeler
dahil) para ve menkul kýymetleri ve ayniyatý alýp veren ve elinde tutan memur
ve müstahdemlerle mülhak bütçelerden muhasebeleri Maliye Vekaletine baðlý olan
veya gelirlerinin en az yüzde ellisini Devlet bütçesinden alan müesseselerin ve
varidat almak maksadiyle kurulan inhisar idarelerinin yukarda sayýlan iþlerdeki
memur ve müstahdemleri için (Müteselsil kefalet usulü) kabul edilmiþ ve bu mak-
satla hükmi þahsiyeti haiz (Kefalet Sandýðý) kurulmuþtur.
    Bu Sandýk Maliye Vekaletine baðlýdýr. Vekalet memurlarýndan olmak üzere
Maliye Vekilince seçilecek üç kiþiden mürekkep bir heyet tarafýndan idare olu-
nur.
    Ýdare Heyeti bu kanuna ve yapýlacak nizamnameye göre vazife görür.

    Madde 2 - Kefalet Sandýðýnýn sermayesi:
    A - Kefalete baðlý vazife alanlarýn maaþ (Bu kanunda yazýlý maaþ
tabirinde emsal hasýlý da dahildir) veya ücretlerinden kesilecek kefalet
aidatýndan,
    B - 8 inci maddede sayýlý para cezalarýndan,
    C - Sandýk sermayesinin iþletilmesinden elde edilecek kazançlardan,
    D - Kefaletle memur kullanan daire ve müesseselerin icabýnda Sandýða yapa-
caklarý yardýmlardan elde edilir.
    (A)  fýkrasýndaki kefalet aidatý ikidir.
    (1)  giriþ aidatý, (2) aylýk aidatý.
    Giriþ aidatý; kefalete baðlý vazife alanlarýn tam olarak aldýklarý ilk
maaþ veya ücretin yarýsýdýr ve beþ müsavi taksitte kesilir.
    Aylýk aidat; maaþ ve ücretin yüzde ikisidir ve bu aidat giriþ aidatýnýn
tamamýnýn kesilmesini takip eden aydan itibaren tediye sýrasýnda kesilir.
Aidatla müstahdem olanlardan alýnacak sandýk aidatý bu vazifenin benzeri olan
memurlardan kesilmesi lazýmgelen miktardan aþaðý olmamak üzere Ýdare Heyetince
kararlaþtýrýlýr.
    Kendisine muvakkat olarak veya vekalet suretiyle kefalete baðlý vazife ve-
rilenler bu madde hükmüne baðlý olmayýp vazifesinin ehemmiyetine göre (1000)
liradan (2000) liraya kadar para veya Artýrma ve Eksiltme ve Ýhale Kanunundaki
esaslara göre menkul kýymetler veya gayrimenkul ipotekli kefalet gösterirler.
Þu kadar ki, muvakkat veya vekalet suretiyle tayin olunanlar kefalete baðlý
memurlardan iseler ayrýca kefalet aranmaz. Ancak aldýklarý vekalet maaþýndan
veya ücretten yüzde iki aidat kesilir.

    Madde 3 - (Deðiþik: 27/6/1938 - 3503/1 md.)
    Bu kanuna tabi daire ve müesseselerin para ve menkul kýymetlere ve ayniyata
fiilen el sürmeyen muhasiblerile Muhasebei Umumiye Kanununun 83 üncü maddesinde
yazýlý mutemedler ve yolcu ve seyyahlarýn beraberlerinde getirdikleri gümrük
resmine tabi eþya ile sergilere ve panayýr ve pazarlara teþhir için getirilip
satýlan gümrük resmine tabi eþyanýn tahakkuk ettirilecek resimlerini tahsil ile
mükellef kýlýnan muayene memurlarý kefalet usulüne tabi tutulmazlar.

    Madde 4 - Bu kanunla kefalete baðlý tutulan memur ve müstahdemlerden her-
hangi birinin katiyet kesbetmiþ hükümle tebeyyün eden zimmeti, sandýðýn her
bilanço senesini takip eden ayýn sonunda alacaklý daire veya müesseseye veri-
lir.
    Ödenen zimmetler hükmün katiyet kesbettiði senede kefaletli memuriyette
bulunanlara - o sene bilançosundaki kar kifayet etmediði takdirde - ayný sene
bilançosundaki hisseleri nispetinde garameten tevzi edilir.

    Madde 5 - Kefalete baðlý memurlar ve müstahdemlerden kefalete baðlý olmýyan
bir memuriyete geçen veya vefat edenlerle herhangi bir sebeple kefaletli hiz-
metten ayrýlmýþ olanlarýn sandýktan alakalarý þu suretle kesilir:
    A - Bunlarýn ikinci maddeye göre kesilmiþ olan aidatlarý yekünundan dördün-
cü maddeye göre mahsup edilecek miktarlar çýktýktan sonra kalanýnýn birinci
yarýsý vefat edenlerin vereseleriyle tekaüt edilenler derhal, bunlardan gayri
sebeplerle kefaletli hizmetten ayrýlmýþ olanlara mütaakýp bilanço tarihinden
üç ay sonra geri verilir.
    B - Kalan diðer yarýsý üç sene içinde tahakkuk edecek þahsýna ait zimmet-
lerle sandýktan ayrýlmadan evvelki zamanlara ait ve dördüncü madde hükmiyle
kendine düþecek zararlar karþýlýðý olarak mevkuf tutulur.
    Üç sene sonunda yukarda yazýlý zimmetler mahsup edildikten sonra kalan
miktar üç senelik faiz ilavesiyle beraber alacaklý memura iade edilir. Sandýkça
verilecek faiz haddi sandýðýn son üç sene içinde sermayesine aldýðý faizlerin
nispetini geçemez.
    Bu müddet içinde yine kefaletli hizmete geçtiklerinde ilk yarýyý istemeðe
haklarý kalmaz. (A) fýkrasýna göre Kefalet Sandýðýndan birinci yarýyý aldýktan
sonra üç sene içinde tekrar kefalete baðlý hizmete geçenlerin sandýkta kalan
son yarý hisseleri memuriyetleri müddetince sermaye olarak hesaplarýna Sandýkta
kalýr.

    Madde 6 - Kefaletli memur ve müstahdemlerden teftiþ ve tahkik neticesinde
zimmet veya ihtilaslarý anlaþýlanlar derhal usulüne göre hizmetlerinden çýkarý-
lýr ve haklarýnda ayrýca kanuni takibat yapýlýr. Bunlara açýkta kaldýklarý müd-
detçe herhangi bir nam ile maaþ veya ücret verilmez. Ancak suçlarý muhakeme ile
sabit olduðu takdirde zimmete geçirilen para ve menkul kýymetleri ve ayniyatý
verseler bile ihtilas þeklinde zimmet yapanlar bir daha Devlet iþlerinde kulla-
nýlmazlar. Yetim ve dullarýn haklarý mahfuz kalmak þartiyle tekaüt hakkýndan
da mahrum kalýrlar.
    Adiyen zimmettar olanlar hakkýnda Ceza Kanununun hükümleri tatbik edilmek-
le beraber bunlar da para ve ayniyatýn alýnýp verilmesi ve elinde tutulmasý gi-
bi iþlerde kullanýlmazlar.
    Zimmet veya ihtilas edilen para ve menkul kýymetlerle ayniyattan doðan Ke-
falet Sandýðýnýn alacaklarý, Devlet alacaklarý gibi rüçhanlýdýr. Kefalet Sandý-
ðýnýn hak ve alacaklarý Maliye Vekaletince takip olunur.

    Madde 7 - Üçüncü maddede yazýlý muhasipler, maiyetlerinde para ve menkul
kýymetler ve ayniyat alýp vermekte ve elinde tutmakta olan memur ve müstahdem-
leri murakabeye mecburdurlar.

    Madde 8 - Yedinci maddedeki muhasipler maiyetlerinde para ve menkul kýymet-
lerle ayniyatý alýp vermekte ve elinde tutmakta olan memur ve müstahdemlerin
koruyacaklarý para ve menkul kýymetleri ve ayniyatý þu müddetlerle murakabeye
mecburdurlar.
    A - Para ve menkul kýymetleri alýp verenleri en az her on beþ günde bir,
tahsildarlarý en az iki ayda bir ve her tahsilattan avdetini takip eden on gün
içinde,
    B - Ayniyat iþlerinde;
    Ýþin icaplarýna göre ve en az senede bir defa,
    C - Sefer ve seyahatte bulunan gemileri avdetlerinde.
    Tahsil müdür ve müfettiþlerinin muhasipler namýna yaptýðý murakabe dahi
makbuldür.
    Muhasiplerin mazeretleri halinde murakabe vekillerine düþer.

    Madde 9 - Muhasipler ihmal ve teseyyüplerinin ve sebep olduklarý zararlarýn
derecelerine göre Memurin Kanununun 28, 29, 30, 31, 32 ve 33 üncü maddelerinde
yazýlý fiillerle mukayyet olmaksýzýn takdir ve tayin olunacak inzýbati cezalara
da çarptýrýlýr.

    Madde 10 - Kefalete baðlý memur ve müstahdemlerin maaþ veya ücretlerinden
kefalet karþýlýðýný miadýnda kesmiyen veya kesip de bir ay içinde Kefalet San-
dýðý hesabýna yatýrmýyan muhasiplerin ceza olarak maaþ veya ücretlerinin dörtte
biri ve tekrar yapýldýðý halde yarým maaþ veya ücretleri kesilerek Sandýk hesa-
býna irat kaydolunur. Ancak bunun bir yanlýþlýk veya mazerete müstenit bulundu-
ðu anlaþýldýðý veya eksik kestiði parayý þahsen tazmin ettirdiði takdirde Mali-
ye Vekilinin tasvibi ile Sandýk Ýdare Heyetinin cezayi hafifletmek veya kaldýr-
mak salahiyeti vardýr.

    Madde 11 - Kefalet Sandýðý sermayesi her türlü vergi ve resimlerden muaf-
týr. Sahiplerine red ve iade oluncaya kadar bu Sandýktaki mevduat muhtemel
tazminata karþý teminattýr. Üçüncü þahýslarýn bu paralar üzerine koyacaklarý
hacizler paralarýn sahiplerine verileceði zaman tenfiz olunur.

    Madde 12 - Ordu ve jandarma mensuplarýndan para ve menkul kýymetleri ve
ayniyatý alýp verenler ve ellerinde tutanlar bu kanuna baðlý olmayýp haklarýnda
askeri kanun ve nizamlar tatbik olunur.

    Madde 13 - Bu kanunun dýþýnda kalan Devlet teþekkülleri (Hususi idareler ve
belediyeler dahil) için lüzumuna göre bu kanunda yazýlý esaslar dairesinde bir
veya bir kaç kefalet sandýðý tesis etmeðe ve bunlar için nizamnameler yapmaða
Hükümet mezundur.

    Madde 14 - 1113 numaralý Kefalet Kanunu mülgadýr.

    Muvakkat Madde 1 - A - Tasfiye mebdei: Bu kanunun neþrinden sonra ilk tan-
zim edilecek bilanço senesinin son günüdür. Bu tarihe kadar hangi daireye
(Hususi idareler ve belediyeler dahil) ait olursa olsun kefalete baðlý memur ve
müstahdemlerin aidatlarýný almaða ve katiyet kesbederek ibraz edilen ilamlarda-
ki paralarý ödemeðe Sandýk mecburdur.Bilançodan sonra ibraz edilen ve bu kanun
dýþýndaki daire ve müesseseler lehine olan ilamlarýn muhtevasý, tefrik edilen
hisselerden verilmek üzere alakadar dairelerden aranýr.
    B - Birinci fýkrada yazýlý alacaklar alýndýktan ve borçlar da verildikten
sonra bilançoda kalan miktar; bu kanunun dýþýnda kalan daire ve müesseselerin
memur ve müstahdemlerinin son bilanço tarihinde alacaklý bulunduklarý miktarla-
ra göre tevzi edilir. Ancak hususi idareler ile belediye memurlarýna tevzii
lazýmgelen paralar kendilerine verilmiyerek alakadarlarýn haklarý mahfuz kalmak
þartiyle Dahiliye Vekaletince bu idareler ve belediyeler sandýklarýna iptidai
sermaye olarak tahsis olunur.  Bu memurlarýn isimleriyle bilançodaki bakýye alacaklarýný ve bilançodaki sermayeden hisselerine düþen miktarlarýný ihtiva eden birer
cetvel cüzdanlariyle daire ve müesseseler üzerine tanzim edilir. Bu cetvellerle
birlikte her cetvele isabet eden bakýye nakit, ayrýlan daire ve müesseselerin
baðlý bulunduklarý vekalet ve idare emrine milli bankalardan birisine bilan-
ço tarihinden en çok on beþ gün sonra yatýrýlýr.
    C - (A) fýkrasýndaki bilançodan evvel Sandýktan ödenipte alakadar zimmetli-
lerden henüz istifa edilemiyen alacaklardan tahsilat vukubuldukça yukarki fýk-
rada yazýlý daire ve müesseselere tasfiyedeki hisseleri nispetinde taksim edi-
lir.
    Ýþbu hesap tasfiyesinden dolayý Kefalet Sandýðý ile daire ve müesseseler
arasýnda ihtilaf çýkarsa bunu son olarak Divaný Muhasebat Reisi hakem sýfatiy-
le halleder.

    Muvakkat Madde 2 - Bu kanunun mer`iyet kesbettiði tarihe kadar kefaletli
hizmetlerden her hangi bir suretle alakalarý kesilmiþ bulunanlara bu kanunun
mer`iyetinden sonra reddedilecek kefalet aidatlarý hakkýnda da bu kanun hüküm-
leri tatbik olunur.

    Madde 15 - Bu kanun neþir tarihinden muteberdir.

    Madde 16 - Bu kanunun hükümlerini icraya Ýcra Vekilleri Heyeti memurdur.
              2489 SAYILI KANUNA EK VE DEÐÝÞÝKLÝK GETÝREN MEVZUATIN
                    YÜRÜRLÜÐE GÝRÝÞ TARÝHÝNÝ GÖSTERÝR LÝSTE
    Kanun                                                  Yürürlüðe
     No.     Farklý tarihte yürürlüðe giren maddeler       giriþ tarihi
---------   ------------------------------------------     ------------
 3503                         -                              9/7/1938

Tüm Mevzuat