KEFALET KANUNU
    Kanun Numarası        : 2489
    Kabul Tarihi          : 2/6/1934
    Yayımlandığı R. Gazete: Tarih  6/6/1934 Sayı: 2720
    Yayımlandığı Düstur   : Tertip: 3  Cilt: 15, Sayfa: 393
                                 *
                                * *
    Bu Kanun ile ilgili tüzük için, "Tüzükler Külliyatı" nın kanunlara
               göre düzenlenen nümerik fihristine bakınız.
                                 *
                                * *

    Madde 1 - Umumi bütçeye ait (Mütedavil ve bu mahiyetteki sabit sermayeler
dahil) para ve menkul kıymetleri ve ayniyatı alıp veren ve elinde tutan memur
ve müstahdemlerle mülhak bütçelerden muhasebeleri Maliye Vekaletine bağlı olan
veya gelirlerinin en az yüzde ellisini Devlet bütçesinden alan müesseselerin ve
varidat almak maksadiyle kurulan inhisar idarelerinin yukarda sayılan işlerdeki
memur ve müstahdemleri için (Müteselsil kefalet usulü) kabul edilmiş ve bu mak-
satla hükmi şahsiyeti haiz (Kefalet Sandığı) kurulmuştur.
    Bu Sandık Maliye Vekaletine bağlıdır. Vekalet memurlarından olmak üzere
Maliye Vekilince seçilecek üç kişiden mürekkep bir heyet tarafından idare olu-
nur.
    İdare Heyeti bu kanuna ve yapılacak nizamnameye göre vazife görür.

    Madde 2 - Kefalet Sandığının sermayesi:
    A - Kefalete bağlı vazife alanların maaş (Bu kanunda yazılı maaş
tabirinde emsal hasılı da dahildir) veya ücretlerinden kesilecek kefalet
aidatından,
    B - 8 inci maddede sayılı para cezalarından,
    C - Sandık sermayesinin işletilmesinden elde edilecek kazançlardan,
    D - Kefaletle memur kullanan daire ve müesseselerin icabında Sandığa yapa-
cakları yardımlardan elde edilir.
    (A)  fıkrasındaki kefalet aidatı ikidir.
    (1)  giriş aidatı, (2) aylık aidatı.
    Giriş aidatı; kefalete bağlı vazife alanların tam olarak aldıkları ilk
maaş veya ücretin yarısıdır ve beş müsavi taksitte kesilir.
    Aylık aidat; maaş ve ücretin yüzde ikisidir ve bu aidat giriş aidatının
tamamının kesilmesini takip eden aydan itibaren tediye sırasında kesilir.
Aidatla müstahdem olanlardan alınacak sandık aidatı bu vazifenin benzeri olan
memurlardan kesilmesi lazımgelen miktardan aşağı olmamak üzere İdare Heyetince
kararlaştırılır.
    Kendisine muvakkat olarak veya vekalet suretiyle kefalete bağlı vazife ve-
rilenler bu madde hükmüne bağlı olmayıp vazifesinin ehemmiyetine göre (1000)
liradan (2000) liraya kadar para veya Artırma ve Eksiltme ve İhale Kanunundaki
esaslara göre menkul kıymetler veya gayrimenkul ipotekli kefalet gösterirler.
Şu kadar ki, muvakkat veya vekalet suretiyle tayin olunanlar kefalete bağlı
memurlardan iseler ayrıca kefalet aranmaz. Ancak aldıkları vekalet maaşından
veya ücretten yüzde iki aidat kesilir.

    Madde 3 - (Değişik: 27/6/1938 - 3503/1 md.)
    Bu kanuna tabi daire ve müesseselerin para ve menkul kıymetlere ve ayniyata
fiilen el sürmeyen muhasiblerile Muhasebei Umumiye Kanununun 83 üncü maddesinde
yazılı mutemedler ve yolcu ve seyyahların beraberlerinde getirdikleri gümrük
resmine tabi eşya ile sergilere ve panayır ve pazarlara teşhir için getirilip
satılan gümrük resmine tabi eşyanın tahakkuk ettirilecek resimlerini tahsil ile
mükellef kılınan muayene memurları kefalet usulüne tabi tutulmazlar.

    Madde 4 - Bu kanunla kefalete bağlı tutulan memur ve müstahdemlerden her-
hangi birinin katiyet kesbetmiş hükümle tebeyyün eden zimmeti, sandığın her
bilanço senesini takip eden ayın sonunda alacaklı daire veya müesseseye veri-
lir.
    Ödenen zimmetler hükmün katiyet kesbettiği senede kefaletli memuriyette
bulunanlara - o sene bilançosundaki kar kifayet etmediği takdirde - aynı sene
bilançosundaki hisseleri nispetinde garameten tevzi edilir.

    Madde 5 - Kefalete bağlı memurlar ve müstahdemlerden kefalete bağlı olmıyan
bir memuriyete geçen veya vefat edenlerle herhangi bir sebeple kefaletli hiz-
metten ayrılmış olanların sandıktan alakaları şu suretle kesilir:
    A - Bunların ikinci maddeye göre kesilmiş olan aidatları yekünundan dördün-
cü maddeye göre mahsup edilecek miktarlar çıktıktan sonra kalanının birinci
yarısı vefat edenlerin vereseleriyle tekaüt edilenler derhal, bunlardan gayri
sebeplerle kefaletli hizmetten ayrılmış olanlara mütaakıp bilanço tarihinden
üç ay sonra geri verilir.
    B - Kalan diğer yarısı üç sene içinde tahakkuk edecek şahsına ait zimmet-
lerle sandıktan ayrılmadan evvelki zamanlara ait ve dördüncü madde hükmiyle
kendine düşecek zararlar karşılığı olarak mevkuf tutulur.
    Üç sene sonunda yukarda yazılı zimmetler mahsup edildikten sonra kalan
miktar üç senelik faiz ilavesiyle beraber alacaklı memura iade edilir. Sandıkça
verilecek faiz haddi sandığın son üç sene içinde sermayesine aldığı faizlerin
nispetini geçemez.
    Bu müddet içinde yine kefaletli hizmete geçtiklerinde ilk yarıyı istemeğe
hakları kalmaz. (A) fıkrasına göre Kefalet Sandığından birinci yarıyı aldıktan
sonra üç sene içinde tekrar kefalete bağlı hizmete geçenlerin sandıkta kalan
son yarı hisseleri memuriyetleri müddetince sermaye olarak hesaplarına Sandıkta
kalır.

    Madde 6 - Kefaletli memur ve müstahdemlerden teftiş ve tahkik neticesinde
zimmet veya ihtilasları anlaşılanlar derhal usulüne göre hizmetlerinden çıkarı-
lır ve haklarında ayrıca kanuni takibat yapılır. Bunlara açıkta kaldıkları müd-
detçe herhangi bir nam ile maaş veya ücret verilmez. Ancak suçları muhakeme ile
sabit olduğu takdirde zimmete geçirilen para ve menkul kıymetleri ve ayniyatı
verseler bile ihtilas şeklinde zimmet yapanlar bir daha Devlet işlerinde kulla-
nılmazlar. Yetim ve dulların hakları mahfuz kalmak şartiyle tekaüt hakkından
da mahrum kalırlar.
    Adiyen zimmettar olanlar hakkında Ceza Kanununun hükümleri tatbik edilmek-
le beraber bunlar da para ve ayniyatın alınıp verilmesi ve elinde tutulması gi-
bi işlerde kullanılmazlar.
    Zimmet veya ihtilas edilen para ve menkul kıymetlerle ayniyattan doğan Ke-
falet Sandığının alacakları, Devlet alacakları gibi rüçhanlıdır. Kefalet Sandı-
ğının hak ve alacakları Maliye Vekaletince takip olunur.

    Madde 7 - Üçüncü maddede yazılı muhasipler, maiyetlerinde para ve menkul
kıymetler ve ayniyat alıp vermekte ve elinde tutmakta olan memur ve müstahdem-
leri murakabeye mecburdurlar.

    Madde 8 - Yedinci maddedeki muhasipler maiyetlerinde para ve menkul kıymet-
lerle ayniyatı alıp vermekte ve elinde tutmakta olan memur ve müstahdemlerin
koruyacakları para ve menkul kıymetleri ve ayniyatı şu müddetlerle murakabeye
mecburdurlar.
    A - Para ve menkul kıymetleri alıp verenleri en az her on beş günde bir,
tahsildarları en az iki ayda bir ve her tahsilattan avdetini takip eden on gün
içinde,
    B - Ayniyat işlerinde;
    İşin icaplarına göre ve en az senede bir defa,
    C - Sefer ve seyahatte bulunan gemileri avdetlerinde.
    Tahsil müdür ve müfettişlerinin muhasipler namına yaptığı murakabe dahi
makbuldür.
    Muhasiplerin mazeretleri halinde murakabe vekillerine düşer.

    Madde 9 - Muhasipler ihmal ve teseyyüplerinin ve sebep oldukları zararların
derecelerine göre Memurin Kanununun 28, 29, 30, 31, 32 ve 33 üncü maddelerinde
yazılı fiillerle mukayyet olmaksızın takdir ve tayin olunacak inzıbati cezalara
da çarptırılır.

    Madde 10 - Kefalete bağlı memur ve müstahdemlerin maaş veya ücretlerinden
kefalet karşılığını miadında kesmiyen veya kesip de bir ay içinde Kefalet San-
dığı hesabına yatırmıyan muhasiplerin ceza olarak maaş veya ücretlerinin dörtte
biri ve tekrar yapıldığı halde yarım maaş veya ücretleri kesilerek Sandık hesa-
bına irat kaydolunur. Ancak bunun bir yanlışlık veya mazerete müstenit bulundu-
ğu anlaşıldığı veya eksik kestiği parayı şahsen tazmin ettirdiği takdirde Mali-
ye Vekilinin tasvibi ile Sandık İdare Heyetinin cezayi hafifletmek veya kaldır-
mak salahiyeti vardır.

    Madde 11 - Kefalet Sandığı sermayesi her türlü vergi ve resimlerden muaf-
tır. Sahiplerine red ve iade oluncaya kadar bu Sandıktaki mevduat muhtemel
tazminata karşı teminattır. Üçüncü şahısların bu paralar üzerine koyacakları
hacizler paraların sahiplerine verileceği zaman tenfiz olunur.

    Madde 12 - Ordu ve jandarma mensuplarından para ve menkul kıymetleri ve
ayniyatı alıp verenler ve ellerinde tutanlar bu kanuna bağlı olmayıp haklarında
askeri kanun ve nizamlar tatbik olunur.

    Madde 13 - Bu kanunun dışında kalan Devlet teşekkülleri (Hususi idareler ve
belediyeler dahil) için lüzumuna göre bu kanunda yazılı esaslar dairesinde bir
veya bir kaç kefalet sandığı tesis etmeğe ve bunlar için nizamnameler yapmağa
Hükümet mezundur.

    Madde 14 - 1113 numaralı Kefalet Kanunu mülgadır.

    Muvakkat Madde 1 - A - Tasfiye mebdei: Bu kanunun neşrinden sonra ilk tan-
zim edilecek bilanço senesinin son günüdür. Bu tarihe kadar hangi daireye
(Hususi idareler ve belediyeler dahil) ait olursa olsun kefalete bağlı memur ve
müstahdemlerin aidatlarını almağa ve katiyet kesbederek ibraz edilen ilamlarda-
ki paraları ödemeğe Sandık mecburdur.Bilançodan sonra ibraz edilen ve bu kanun
dışındaki daire ve müesseseler lehine olan ilamların muhtevası, tefrik edilen
hisselerden verilmek üzere alakadar dairelerden aranır.
    B - Birinci fıkrada yazılı alacaklar alındıktan ve borçlar da verildikten
sonra bilançoda kalan miktar; bu kanunun dışında kalan daire ve müesseselerin
memur ve müstahdemlerinin son bilanço tarihinde alacaklı bulundukları miktarla-
ra göre tevzi edilir. Ancak hususi idareler ile belediye memurlarına tevzii
lazımgelen paralar kendilerine verilmiyerek alakadarların hakları mahfuz kalmak
şartiyle Dahiliye Vekaletince bu idareler ve belediyeler sandıklarına iptidai
sermaye olarak tahsis olunur.  Bu memurların isimleriyle bilançodaki bakıye alacaklarını ve bilançodaki sermayeden hisselerine düşen miktarlarını ihtiva eden birer
cetvel cüzdanlariyle daire ve müesseseler üzerine tanzim edilir. Bu cetvellerle
birlikte her cetvele isabet eden bakıye nakit, ayrılan daire ve müesseselerin
bağlı bulundukları vekalet ve idare emrine milli bankalardan birisine bilan-
ço tarihinden en çok on beş gün sonra yatırılır.
    C - (A) fıkrasındaki bilançodan evvel Sandıktan ödenipte alakadar zimmetli-
lerden henüz istifa edilemiyen alacaklardan tahsilat vukubuldukça yukarki fık-
rada yazılı daire ve müesseselere tasfiyedeki hisseleri nispetinde taksim edi-
lir.
    İşbu hesap tasfiyesinden dolayı Kefalet Sandığı ile daire ve müesseseler
arasında ihtilaf çıkarsa bunu son olarak Divanı Muhasebat Reisi hakem sıfatiy-
le halleder.

    Muvakkat Madde 2 - Bu kanunun mer`iyet kesbettiği tarihe kadar kefaletli
hizmetlerden her hangi bir suretle alakaları kesilmiş bulunanlara bu kanunun
mer`iyetinden sonra reddedilecek kefalet aidatları hakkında da bu kanun hüküm-
leri tatbik olunur.

    Madde 15 - Bu kanun neşir tarihinden muteberdir.

    Madde 16 - Bu kanunun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.
              2489 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
                    YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
    Kanun                                                  Yürürlüğe
     No.     Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler       giriş tarihi
---------   ------------------------------------------     ------------
 3503                         -                              9/7/1938

Tüm Mevzuat