Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Koruyucu Aile Yönetmeliği
Kurum : Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü
Kabul Tarihi : 14.10.1993
R.G. Tarihi : 14.10.1993
R.G. No : 21728
BİRİNCİ BÖLÜM : Genel Hükümler
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, korunmaya muhtaç çocuklara götürülen koruyucu aile hizmetlerinin uygulama esaslarını, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü ile koruyucu ailenin yetki ve sorumluluklarını belirlemek, hizmetin etkin bir şekilde yürütülmesini sağlamaktır.
Kapsam
Madde 2 - Bu Yönetmelik, koruyucu aile seçimini, koruyucu ailenin çocuklarla ilgili sorumluluklarını, idare ile olan ilişkilerini, hizmetin işleyişini ve koruyucu aileye bu hizmetin karşılığı olarak yapılacak ödemelere ilişkin esasları kapsar.
Dayanak
Madde 3 - Bu Yönetmelik, 24/05/1983 tarih ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu'nun 23 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen;
a) "Genel Müdürlük" Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünü,
b) "İl Müdürlüğü" İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğünü,
c) "Kuruluş" Çocuk Yuvaları, Yetiştirme Yurtları ve Rehabilitasyon Merkezlerini,
d) "Çocuk" 24/05/1983 tarih ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu'nun 3/b maddesinde tanımlanan ve aynı
Kanun' un 22 nci maddesi çerçevesinde, hakkındaki yetkili ve görevli mahkemece korunma kararı veya acil valilik onayı ile korunma tedbiri alınan çocuğu,
e) "Koruyucu Aile" Bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre İl Müdürlükleri denetiminde kısa veya uzun süreli, bedelli veya bedelsiz olarak çocuk bakımını üstlenen, çocuğun aile ortamında yaşamını sağlayan, öz anne-baba yerini tutabilecek aileler veya kişileri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM : Uygulama Esaslar
Sorumlu Birim
Madde 5 - Koruyucu aile hizmetleri, Genel Müdürlükçe belirlenen esaslar çerçevesinde İl Müdürlüklerince yürütülür.
Çocuğun Seçimi
Madde 6 - Bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin (d) bendinde özellikleri belirlenen çocuklar İl Müdürlüğünde oluşturulan Koruyucu Aile Komisyonunca uygun görülen koruyucu aile yanına yerleştirilir.
Madde 7 - Kuruluşlar, her ay koruyucu aileye yerleştirilebilecek çocukların ad ve soyadları, doğum yeri, doğum tarihleri ve korunma kararı nedenlerini kapsayan liste ile birlikte sağlık durumu, psiko sosyal ve fiziksel gelişimlerini gösteren sosyal inceleme raporunu 11 Müdürlüğüne gönderirler.
Koruyucu Ailenin Seçimi
Madde 8 - Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı olup, Türkiye' de sürekli ikamet eden okur yazar kişiler, koruyucu aile olmak üzere il Müdürlüklerine başvurabilirler.
Koruyucu aile olmak üzere İl Müdürlüklerine başvuran kişilere koruyucu ailenin esasları ve işleyişi ile koruyucu aileye yerleştirilecek çocukların özellikleri hakkında bilgi verilerek ilk görüşme yapılır. 'İlk Görüşme Formu' doldurulur ve müracaatçının yazılı başvurusu alınarak aşağıdaki belgeler hazırlatılır.
a) Fotoğraf,
b) Nüfus cüzdanı örneği,
c) Evliler için evlenme cüzdanı örneği,
d) İkametgah belgesi,
e) İş ve gelir durumunu gösteren onaylı belge,
f) Adli sicil raporu,
g) Sağlık kurulu raporu veya gerekli görüldüğü takdirde aile veya. kişinin fiziksel ve ruhsal sağlığım gösterir ayrıntılı raporlar.
Madde 9 - Başvurusu kabul edilenler hakkında çevre ve ekonomik koşulları, yaşlan, kişilik özellikleri, evlilik ve sosyal ilişkileri, çocuk yetiştirme konusunda tutum ve davranışları, diğer aile üyelerinin bu konudaki düşünceleri ve çocuk ile koruyucu aile ilişkileri açısından önem taşıyan benzeri hususlar dikkate alınarak sosyal inceleme yapılır. Yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda hazırlanan dosya "Koruyucu Aile Komisyonuna" iletilir.
Koruyucu Aile Komisyonu
Madde 10 - Koruyucu aile komisyonu il müdürü başkanlığında, aile ve çocuk hizmetleri şube müdürü, bulunmadığı illerde ise bu hizmetlerden sorumlu sosyal çalışmacı ve aile ile ilgili mesleki çalışmaları yürüten sosyal çalışmacıdan oluşur.
Koruyucu Aile Komisyonunun Görevleri
Madde 11 - Koruyucu aile komisyonu; hazırlanan dosyalar üzerinde yapacağı inceleme ile;
a) Koruyucu aile olmak üzere başvuran ailelerin uygun olup olmadığı,
b) Hangi aileye hangi çocuğun yerleştirileceği,
c) Çocuğun koruyucu aileden geri alınıp alınmayacağı,
d) Ailenin koruyucu aile statüsünün iptal edilip edilmeyeceği,
e) Koruyucu ailenin çocukla birlikte yurt dışına çıkıp çıkamayacağı, konularında oy birliği ile karar alınır.
Çocuğun Yerleştirilmesi
Madde 12 - İl Müdürlüklerince bir koruyucu aileye 3'den fazla olmamak üzere çocuk yerleştirilir. İl Müdürlükleri ile yanına çocuk yerleştirilen koruyucu aile arasında, örneği Genel Müdürlükçe hazırlanacak bir sözleşme imzalanır. Sözleşmenin valilikçe onayından sonra çocuk bir tutanakla aileye teslim edilir.
Koruyucu Ailenin Yükümlülükleri
Madde 13 - Koruyucu aile;
a) Yanına yerleştirilen çocuğun öncelikle fiziksel ve psiko-sosyal gelişiminin sağlıklı olabilmesi için gerekli koşullan sağlamakla,
b) Çocuğun yeteneklerinin ve becerisinin el verdiği ölçüde öncelikle eğitim ve öğretimi ya da meslek sahibi edindirilmesi için gerekli çabayı göstermekle,
c) Çocuğun varsa öz ailesi ve akrabaları ile uygun görülen şekil ve zamanda görüşmesini sağlamakla,
d) Koruyucu aileye ve yerleştirilen çocuklara ilişkin olarak mesleki çalışmaları yürüten sosyal çalışmacılara gerekli koşulları hazırlamakla,
e) Adres ve ikametgah değişikliklerini, bu değişiklik gerçekleşmeden önce İl Müdürlüğüne bildirmekle, Yükümlüdür.
İzleme
Madde 14 - Koruyucu aile ve yanına yerleştirilen çocuk, görevli sosyal çalışmacı tarafından düzenli olarak izlenir. Ortaya çıkan sorunların çözümüne yönelik gerekli mesleki çalışmalar yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çocuğun Geri Alınması
Madde 15 - Koruyucu aile yanına yerleştirilen çocuk;
a) Koruyucu ailenin bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmemesi,
b) Çocukla koruyucu aile arasındaki uyumsuzluğun yapılan mesleki çalışmalara rağmen giderilememesi,
c) Koruyucu ailenin çocuğa istenilen şekilde bakmadığının tespit edilmesi.
d) Çocuğun koruyucu aileye yerleştirilme nedeninin ortadan kalkması,
e) Koruyucu ailenin herhangi bir nedenle koruyucu aile olmaktan vazgeçmesi,
Hallerinde çocuk ve aileyi izlemekle görevli sosyal çalışmacının hazırlayacağı sosyal inceleme raporu Koruyucu Aile Komisyonuna iletilir. Komisyonun çocuğu geri almaya karar vermesi halinde koruyucu aile sözleşmesi iptal edilerek, çocuk bir tutanakla aileden geri alınır.
Koruyucu Aile Statüsünün İptali
Madde 16 - Koruyucu aile statüsünün devam etmesinin sakıncalı olduğu saptanan durumlarda koruyucu aileyi izleyen sosyal çalışmacının hazırlayacağı sosyal inceleme raporu Koruyucu Aile Komisyonuna iletilir. Komisyonca koruyucu aile statüsü iptal edilen aileye bir daha çocuk verilmez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : Diğer Hükümler
Madde 17 - Koruyucu aileden geri alman çocuk öncelikle öz ailesi yanına, bunun mümkün veya uygun olmaması durumunda başka bir koruyucu aile yanma yerleştirilir. Uygun koruyucu aile bulunamaması halinde çocuk, yaş durumu dikkate alınarak bir kuruluşta bakım altına alınır.
Madde 18 - Koruyucu ailenin yanına yerleştirilen çocuğun muayene ve tedavisi için uygun sağlık kuruluşuna sevki, başvurulan İl Müdürlüğünce yapılır. Gerekli bakımı, tedavisi, ilaç, protez ve benzeri) giderler sevk ederi İl Müdürlüğünce karşılanır.
Madde 19 - Koruyucu ailenin ikamet ettiği İli değiştirmesi halinde ilgili dosyalar İl Müdürlüğünce yeni yerleşilen İle gönderilir.
Madde 20 - Koruyucu ailenin görev veya tatil amacı ile çocuğu beraberinde yurt dışına götürebilmesi istemi; veli veya vasisinin izni, çocuk ve aileyi izlemekle görevli sosyal çalışmacının uygun görüşü ile komisyona sunulur. Komisyonda çocuğun yurt dışına çıkması uygun görüldüğünde il müdürünün teklifi Valinin onayı ile gerekli izin verilir.
Madde 21 - Koruyucu aile olmak üzere başvuran aileye çocuk yerleştirilmesi, geri alınması, çocuğun ölmesi, koruyucu aile statüsünün iptal edilmesi ve koruyucu ailenin ikamet ettiği İli değiştirmesi hallerinde il müdürlüklerince Genel Müdürlüğe bilgi verilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Koruyucu Ailelere Yapılacak Ödemelere İlişkin Esaslar
Madde 22 - Koruyucu aile yanına yerleştirilen çocukların bakımı, eğitim ve yetiştirilmelerine ilişkin harcamalara karşılık olmak üzere talepte bulunan koruyucu ailelere, çocuk başına her yıl bütçe kanunları ile tespit edilecek memur maaş katsayısının aşağıda belirtilen gösterge rakamlarıyla çarpımı sonucu bulunacak miktar kadar hiç bir kesinti yapılmaksızın aylık net ödeme yapılır.
Gösterge Rakamı
Okul öncesi çocuklar 1200
İlkokula giden çocuklar 1300
Orta öğrenime devam eden veya bu yaştaki çocuklar 1500
Yüksek okula giden çocuklar 1600
Özürlü çocuklar için yapılacak ödemeler Genel Müdürlükçe belirlenecek özür durumuna göre yukarıda belirtilen rakamların iki katı kadar arttırılarak uygulanır.
Madde 23 - Yönetmeliğin 22 nci maddesinde belirtilen tutarlar her ayın birinci gününde peşin olarak ödenir. Çocuğun koruyucu aile yanına yerleştirildiği ay ile koruyucu aile ilişkisinin sona erdiği ayda kısıtlı uygulama yapılır.
Madde 24 - Okula giden çocuklar için her yıl bir defaya mahsus olmak üzere öğrenim yılının başladığı ayda Yönetmeliğin 22 nci maddesine göre yapılacak ödemeler iki kat olarak uygulanır.
ALTINCI BÖLÜM : Yürürlük, Yürütme
Yürürlükten Kaldırma
Madde 25 - 02/10/1984 tarih ve 18532 sayılı Resmi Gazete' de yayınlanan "Koruyucu Aile Yönetmeliği" yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
Madde 26 - 21/02/1967 tarih ve 832 sayılı Sayıştay Kanununun 105 inci maddesi hükmü uyarınca Sayıştay'ın uygun görüşü alınarak hazırlanan bu Yönetmelik Resmi Gazete' de yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 27 - Bu Yönetmelik hükümlerini Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürü yürütür.
Yönetmelik
