Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin Ýnfazý Hakkýnda Kanun

Kanun No. 5275

Kabul Tarihi :13.12.2004

RGT: 29.12.2004

RG NO: 25685

Amaç

MADDE 1.- (1) Bu Kanunun amacý, ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazýna iliþkin usûl ve esaslarý düzenlemektir.

Ýnfazda temel ilke

MADDE 2.- (1) Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazýna iliþkin kurallar hükümlülerin ýrk, dil, din, mezhep, milliyet, renk, cinsiyet, doðum, felsefî inanç, millî veya sosyal köken ve siyasî veya diðer fikir yahut düþünceleri ile ekonomik güçleri ve diðer toplumsal konumlarý yönünden ayýrým yapýlmaksýzýn ve hiçbir kimseye ayrýcalýk tanýnmaksýzýn uygulanýr.

(2) Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazýnda zalimane, insanlýk dýþý, aþaðýlayýcý ve onur kýrýcý davranýþlarda bulunulamaz.

Ýnfazda temel amaç

MADDE 3.- (1) Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazý ile ulaþýlmak istenilen temel amaç, öncelikle genel ve özel önlemeyi saðlamak, bu maksatla hükümlünün yeniden suç iþlemesini engelleyici etkenleri güçlendirmek, toplumu suça karþý korumak, hükümlünün; yeniden sosyalleþmesini teþvik etmek, üretken ve kanunlara, nizamlara ve toplumsal kurallara saygýlý, sorumluluk taþýyan bir yaþam biçimine uyumunu kolaylaþtýrmaktýr.

Ýnfazýn koþulu

MADDE 4.- (1) Mahkûmiyet hükümleri kesinleþmedikçe infaz olunamaz.

Ýnfazýn dayanaklarý ve kimin tarafýndan izleneceði

MADDE 5.- (1) Mahkeme, kesinleþen ve yerine getirilmesini onayladýðý cezaya iliþkin hükmü Cumhuriyet Baþsavcýlýðýna gönderir. Bu hükme göre cezanýn infazý Cumhuriyet savcýsý tarafýndan izlenir ve denetlenir.

Hapis cezalarýnýn infazýnda gözetilecek ilkeler

MADDE 6.- (1) Hapis cezalarýnýn infaz rejimi, aþaðýda gösterilen temel ilkelere dayalý olarak düzenlenir:

a) Hükümlüler ceza infaz kurumlarýnda güvenli bir biçimde ve kaçmalarýný önleyecek tedbirler alýnarak düzen, güvenlik ve disiplin çerçevesinde tutulurlar.

b) Ceza infaz kurumlarýnda hükümlülerin düzenli bir yaþam sürdürmeleri saðlanýr. Hürriyeti baðlayýcý cezanýn zorunlu kýldýðý hürriyetten yoksunluk, insan onuruna saygýnýn korunmasýný saðlayan maddî ve manevî koþullar altýnda çektirilir. Hükümlülerin, Anayasada yer alan diðer haklarý, infazýn temel amaçlarý saklý kalmak üzere, bu Kanunda öngörülen kurallar uyarýnca kýsýtlanabilir.

c) Cezanýn infazýnda hükümlünün iyileþtirilmesi hususunda mümkün olan araç ve olanaklar kullanýlýr. Hükümlünün kanun, tüzük ve yönetmeliklerle tanýnmýþ haklarýnýn dokunulmazlýðýný saðlamak üzere cezanýn infazýnda ve iyileþtirme çabalarýnda kanunîlik ve hukuka uygunluk ilkeleri esas alýnýr.

d) Ýyileþtirmeye gereksinimleri olmadýðý saptanan hükümlülere iliþkin infaz rejiminde, bu hükümlülerin kiþilikleriyle orantýlý bireyselleþtirilmiþ programlara yer verilmesine özen gösterilir ve bu hususlar yönetmeliklerde düzenlenir.

e) Cezanýn infazýnda adalet esaslarýna uygun hareket edilir. Bu maksatla ceza infaz kurumlarý kanun, tüzük ve yönetmeliklerin verdiði yetkilere dayanarak nitelikli elemanlarca denetlenir.

f) Ceza infaz kurumlarýnda hükümlülerin yaþam haklarý ile beden ve ruh bütünlüklerini korumak üzere her türlü koruyucu tedbirin alýnmasý zorunludur.

g) Hükümlünün infazýn amacýna uygun olarak kanun, tüzük ve yönetmeliklerin belirttiði hükümlere uymasý zorunludur.

h) Kanunlarda gösterilen tutum, davranýþ ve eylemler ile kurum düzenini ihlâl edenler hakkýnda Kanunda belirtilen disiplin cezalarý uygulanýr. Cezalara, Kanunda belirtilen merciler, sürelerine uygun olarak hükmederler. Cezalara karþý savunma ve itirazlar da Kanunun gösterdiði mercilere yapýlýr.

Ýyileþtirmede baþarý ölçütü

MADDE 7.- (1) Hapis cezalarýnýn infazýnda hükümlülerin iyileþtirilmeleri amacýný güden programlarýn baþarýsý, elde ettikleri yeni tutum ve becerilerle orantýlý olarak ölçülür. Bunun için iyileþtirme çabalarýna yönelik olarak hükümlünün istekli bulunmasý teþvik edilir.

(2) Hapis cezasýnýn, kendisinde var olan zararlý etki yapýcý niteliðini mümkün olduðu ölçüde azaltacak biçimde düzenlenecek programlar, usûller, araçlar ve zihniyet doðrultusunda yerine getirilmesi esasýna uyulur. Ýyileþtirme araçlarý hükümlünün saðlýðýný ve kiþiliðine olan saygýsýný korumasýný saðlayacak usûl ve esaslara göre uygulanýr.

Kapalý ceza infaz kurumlarý

MADDE 8.- (1) Kapalý ceza infaz kurumlarý, iç ve dýþ güvenlik görevlileri bulunan, firara karþý teknik, mekanik, elektronik veya fizikî engellerle donatýlmýþ, oda ve koridor kapýlarý kapalý tutulan, ancak mevzuatýn belirttiði hâllerde ayný oda dýþýndaki hükümlüler arasýnda ve dýþ çevre ile temasýn olanaklý bulunduðu, yeterli düzeyde güvenlik saðlanmýþ ve hükümlünün gereksinimine göre bireysel, grup hâlinde veya toplu olarak iyileþtirme yöntemlerinin uygulanabileceði tesislerdir.

Yüksek güvenlikli kapalý ceza infaz kurumlarý

MADDE 9.- (1) Yüksek güvenlikli kapalý ceza infaz kurumlarý, iç ve dýþ güvenlik görevlilerine sahip, firara karþý teknik, mekanik, elektronik ve fizikî engellerle donatýlmýþ, oda ve koridor kapýlarý sürekli kapalý tutulan, ancak mevzuatýn belirttiði hâllerde ayný oda dýþýndaki hükümlüler arasýnda ve dýþ çevre ile temaslarýn geçerli olduðu sýký güvenlik rejimine tâbi hükümlülerin bir veya üç kiþilik odalarda barýndýrýldýklarý tesislerdir. Bu kurumlarda bireysel veya grup hâlinde iyileþtirme yöntemleri uygulanýr.

(2) Aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýna mahkûm olanlar ile süresine bakýlmaksýzýn, suç iþlemek amacýyla örgüt kurmak, yönetmek veya bu örgütün faaliyeti çerçevesinde, Türk Ceza Kanununda yer alan;

a) Ýnsanlýða karþý suçlardan (madde 77, 78),

b) Kasten öldürme suçlarýndan (madde 81, 82),

c) Uyuþturucu veya uyarýcý madde imal ve ticareti suçundan (madde 188),

d) Devletin güvenliðine karþý suçlardan (madde 302, 303, 304, 307, 308),

e) Anayasal düzene ve bu düzenin iþleyiþine karþý suçlardan (madde 309, 310, 311, 312, 313, 314, 315),

Mahkûm olanlarýn cezalarý, bu kurumlarda infaz edilir.

(3) Eylem ve tutumlarý nedeniyle tehlikeli hâlde bulunan ve özel gözetim ve denetim altýnda bulundurulmalarý gerekli olduðu saptananlar ile bulunduklarý kurumlarda düzen ve disiplini bozanlar veya iyileþtirme tedbir, araç ve usûllerine ýsrarla karþý koyanlar bu kurumlara gönderilirler.

(4) Birinci fýkrada tanýmý yapýlan kurumlarýn ihtiyacý karþýlama bakýmýndan yetersiz olmasý hâlinde, diðer kapalý ceza infaz kurumlarýnýn yüksek güvenlikli bölümleri kullanýlýr.

(DEÐÝÞÝK FIKRA RGT:01.06.2005 RGNO:25832 Kanun No:5351/1) (KOD 1)

(5) Müebbet hapis cezasýna hükümlülerden, 107 nci maddede belirtilen koþullu salýverilme süresinin üçte ikisini, süreli hapis cezasýna hükümlülerden toplam cezalarýnýn üçte birini, üçüncü fýkrada belirtilen hükümlülerden geriye kalan toplam cezalarýnýn üçte birini bu kurumlarda geçirerek iyi hâl gösterenlerin, tutum ve kiþiliklerine uygun diðer ceza infaz kurumlarýna gönderilmelerine karar verilebilir.

Kadýn kapalý ceza infaz kurumlarý

MADDE 10.- (1) Kadýn kapalý ceza infaz kurumlarý, kadýn hükümlülerin hapis cezalarýnýn infaz edildiði Kanunun 8 ve 9 uncu maddelerine göre kurulmuþ kurumlardýr. Bu kurumlarda iç güvenlik görevlileri kadýnlardan oluþturulur.

(2) Bu maksatla kurulmuþ kurumlarýn ihtiyacý karþýlama bakýmýndan yetersiz olmasý hâlinde, kadýn hükümlülerin hapis cezalarý diðer kurumlarýn, erkek hükümlülerin kaldýðý bölümlerle baðlantýsý olmayan bölümlerinde infaz edilir.

Çocuk kapalý ceza infaz kurumlarý

MADDE 11.- (1) Çocuk tutuklularýn ya da çocuk eðitimevlerinden disiplin veya diðer nedenlerle kapalý ceza infaz kurumlarýna nakillerine karar verilen çocuklarýn barýndýrýldýklarý ve firara karþý engelleri olan iç ve dýþ güvenlik görevlileri bulunan, eðitim ve öðretime dayalý kurumlardýr.

(2) Oniki-onsekiz yaþ grubu çocuklar, cinsiyetleri ve fizikî geliþim durumlarý göz önüne alýnarak bu kurumlarýn ayrý ayrý bölümlerinde barýndýrýlýrlar.

(3) Bu hükümlüler, kendilerine özgü kurumun bulunmadýðý hâllerde kapalý ceza infaz kurumlarýnýn çocuklara ayrýlan bölümlerine yerleþtirilirler. Kurumlarda ayrý bölümlerin bulunmamasý hâlinde, kýz çocuklarý kadýn kapalý ceza infaz kurumlarýnýn bir bölümünde veya diðer kapalý ceza infaz kurumlarýnýn kendilerine ayrýlan bölümlerinde barýndýrýlýrlar.

(4) Bu kurumlarda çocuklara eðitim ve öðretim verilmesi ilkesine tam olarak uyulur.

Gençlik kapalý ceza infaz kurumlarý

MADDE 12.- (1) Gençlik kapalý ceza infaz kurumlarý, cezanýn infazýna baþlandýðý tarihte onsekiz yaþýný bitirmiþ olup da yirmibir yaþýný doldurmamýþ genç hükümlülerin cezalarýný çektikleri, eðitim ve öðretim esasýna dayalý, firara karþý engelleri olan, iç ve dýþ güvenlik görevlileri bulunan kurumlardýr.

(2) Bu hükümlüler için ayrý bir kurum kurulamadýðý takdirde, yukarýdaki fýkra kapsamýndaki hükümlüler, diðer kapalý ceza infaz kurumlarýnýn gençlere ayrýlan bölümlerinde bu maddedeki esaslara göre barýndýrýlýrlar.

(3) 9 uncu madde kapsamýndaki gençlerin cezalarý, gençlik kapalý ceza infaz kurumlarýnýn güvenlikli bölümlerinde yerine getirilir.

Gözlem ve sýnýflandýrma merkezleri

MADDE 13.- (1) Hükümlülerin durumlarýna uygun kurumlara ayrýmý, 23 üncü maddede belirtilen gözlem ve sýnýflandýrma merkezlerince yapýlýr.

(2) Gözlem ve sýnýflandýrma merkezlerinin kuruluþ, görev, çalýþma esas ve usûlleri yönetmelikte gösterilir.

Açýk ceza infaz kurumlarý

MADDE 14.- (1) Açýk ceza infaz kurumlarý, hükümlülerin iyileþtirilmelerinde, çalýþtýrýlmalarý ve meslek edindirilmelerine öncelik verilen, firara karþý engelleri ve dýþ güvenlik görevlisi bulunmayan, güvenlik bakýmýndan kurum görevlilerinin gözetim ve denetimi ile yetinilen kurumlardýr. Açýk ceza infaz kurumlarý ihtiyaca göre ayrýca;

a) Kadýn açýk ceza infaz kurumlarý,

b) Gençlik açýk ceza infaz kurumlarý,

Þeklinde kurulabilir.

(2) Hükümlülerin açýk cezaevlerine ayrýlmalarýna iliþkin esas ve usûller yönetmelikte gösterilir.

(3) Ýlk kez suç iþleyen ve iki yýl veya daha az süreyle hapis cezasýna hükümlü bulunanlarýn cezalarý doðrudan açýk ceza infaz kurumlarýnda yerine getirilebilir.

(4) Açýk ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerden kýnamadan baþka bir disiplin cezasý alanlar ve hükümlü olduklarý suçtan baþka bir fiilden dolayý haklarýnda tutuklama kararý veya soruþturma konusu olan suçun kanunda öngörülen cezasýnýn üst sýnýrý yedi yýldan az olmayan bir baþka suçtan soruþturmasý veya böyle bir suçtan tutuksuz yargýlamasý devam etmekte olanlar ile yaþ, saðlýk durumu, bedensel veya zihinsel yetenekleri bakýmýndan çalýþma koþullarýna uyum saðlayamayacaklarý saptananlar, kurum yönetim kurulunun kararý ile kapalý ceza infaz kurumlarýna geri gönderilirler. Bu karar, infaz hâkiminin onayýna sunulur.

Çocuk eðitimevleri

MADDE 15.- (1) Çocuk eðitimevleri; çocuk hükümlüler hakkýnda verilen cezalarýn, hükümlülerin eðitilmeleri, meslek edinmeleri ve yeniden toplumla bütünleþtirilmeleri amaçlarý güdülerek yerine getirildiði tesislerdir. Bu kurumlarda firara karþý engel bulundurulmaz; kurum güvenliði iç güvenlik görevlilerinin gözetim ve sorumluluðunda saðlanýr.

(2) Kurum içinde veya dýþýnda herhangi bir eðitim ve öðretim programýna devam eden ve onsekiz yaþýný dolduran çocuklarýn, eðitim ve öðretimlerini tamamlayabilmeleri bakýmýndan yirmibir yaþýný bitirinceye kadar bu tesislerde kalmalarýna izin verilebilir.

(3) Haklarýnda tutuklama kararý bulunanlar ile 11 inci madde kapsamýna girenler hariç olmak üzere, bu tesislerde bulunan çocuk hükümlüler kapalý ceza infaz kurumlarýna gönderilmezler.

Hapis cezasýnýn infazýnýn hastalýk nedeni ile ertelenmesi

MADDE 16.- (1) Akýl hastalýðýna tutulan hükümlünün cezasýnýn infazý geriye býrakýlýr ve hükümlü, iyileþinceye kadar Türk Ceza Kanununun 57 nci maddesinde belirtilen saðlýk kurumunda koruma ve tedavi altýna alýnýr. Saðlýk kurumunda geçen süreler cezaevinde geçmiþ sayýlýr.

(2) Diðer hastalýklarda cezanýn infazýna, resmî saðlýk kuruluþlarýnýn mahkûmlara ayrýlan bölümlerinde devam olunur. Ancak bu durumda bile hapis cezasýnýn infazý, mahkûmun hayatý için kesin bir tehlike teþkil ediyorsa mahkûmun cezasýnýn infazý iyileþinceye kadar geri býrakýlýr.

(3) Yukarýdaki fýkralarda belirtilen geri býrakma kararý, Adlî Týp Kurumunca düzenlenen ya da Adalet Bakanlýðýnca belirlenen tam teþekküllü hastanelerin saðlýk kurullarýnca düzenlenip Adlî Týp Kurumunca onaylanan rapor üzerine, infazýn yapýldýðý yer Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnca verilir. Geri býrakma kararý, mahkûmun tâbi olacaðý yükümlülükler belirtilmek suretiyle kendisine ve yasal temsilcisine teblið edilir. Mahkûmun geri býrakma süresi içinde bulunacaðý yer, kendisi veya yasal temsilcisi tarafýndan ilgili Cumhuriyet Baþsavcýlýðýna bildirilir. Mahkûmun saðlýk durumu, geri býrakma kararýný veren Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnca veya onun istemi üzerine, bulunduðu veya tedavisinin yapýldýðý yer Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnca, saðlýk raporunda belirtilen sürelere, bir süre bulunmadýðý takdirde üçer aylýk dönemlere göre bu fýkrada yazýlý usule uygun olarak incelettirilir. Ýnceleme sonuçlarýna göre geri býrakma kararýný veren Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnca, geri býrakmanýn devam edip etmeyeceðine karar verilir. Geri býrakma kararýný veren Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnýn istemi üzerine, mahkûmun izlenmesine yönelik tedbirler, bildirimin yapýldýðý yerde bulunan kolluk makam ve memurlarýnca yerine getirilir. Bu fýkrada yazýlý yükümlülüklere aykýrý hareket edilmesi hâlinde geri býrakma kararý, kararý veren Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnca kaldýrýlýr. Bu karara karþý infaz hâkimliðine baþvurulabilir.

(4) Hapis cezasýnýn infazý, gebe olan veya doðurduðu tarihten itibaren altý ay geçmemiþ bulunan kadýnlar hakkýnda geri býrakýlýr. Çocuk ölmüþ veya anasýndan baþka birine verilmiþ olursa, doðumdan itibaren iki ay geçince ceza infaz olunur.

Hükümlünün istemiyle infazýn ertelenmesi

MADDE 17.- (1) Üç yýl ve daha az süreli hapis cezalarýnýn derhâl infazýnýn, hükümlü veya ailesi için mahkûmiyetin amacý dýþýnda aðýr bir zarara neden olacaðý anlaþýlýrsa, hükümlünün istemi üzerine infazý Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnca ertelenebilir. Erteleme süresi altý ayý geçemez.

(2) Üç yýl ve daha az süreli hapis cezalarý; hükümlünün yüksek öðrenimini bitirebilmesi, ana, baba, eþ veya çocuklarýnýn ölümü veya adý geçenlerin sürekli hastalýk veya malûllükleri nedeniyle ailenin tarým topraklarýnýn iþlenebilmesinin olanaksýz hâle gelmesi veya hükümlünün hastalýðýnýn sürekli bir tedaviyi gerektirmesi gibi zorunlu ve çok ivedi hâllerde, Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnca altý ayý geçmeyen sürelerle ara verilerek infaz edilebilir. Ancak bu ara verme iki defadan fazla olamaz.

(3) Erteleme isteminin kabulü, güvence gösterilmesine veya diðer bir koþula baðlanabilir.

Akýl hastalýðý dýþýnda ruhsal rahatsýzlýðý olan hükümlülerin cezalarýnýn infazý

MADDE 18.- (1) Hapsedilme ve diðer nedenlerden kaynaklanan akýl hastalýðý dýþýnda ruhsal rahatsýzlýklarý bulunup da ruh ve sinir hastalýklarý hastanelerinde tutulmalarý gerekli görülmeyerek infaz kurumlarýna geri gönderilenlerin cezalarý, belirlenen infaz kurumlarýnýn mahsus bölümlerinde infaz edilir.

(2) Birinci fýkrada belirtilenlerin cezalarýnýn infazý için belirlenen infaz kurumlarýnýn ihtiyaç duyduðu uzman ve diðer týp görevlileri, Saðlýk Bakanlýðýnca karþýlanýr.

Yakalama emri

MADDE 19.- (1) Hükümlü, hapis cezasý veya güvenlik tedbirinin infazý için gönderilen çaðrý kâðýdýnýn tebliði üzerine on gün içinde gelmez, kaçar ya da kaçacaðýna dair þüphe uyandýrýrsa, Cumhuriyet savcýsý yakalama emri çýkarýr.

(2) Üç yýldan fazla hapis cezalarýnýn infazý için doðrudan yakalama emri çýkarýlýr.

Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnca yapýlacak iþlemler

MADDE 20.- (1) Hapis cezasýný içeren kesinleþmiþ mahkûmiyet kararlarý, mahkemece, hangi hükümlü ve hangi cezanýn infazýna iliþkin olduðu açýkça belirtilmek suretiyle Cumhuriyet Baþsavcýlýðýna verilir.

(2) Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnca infaz defterine kaydedilen ilâmdaki cezanýn süresi gözetilerek hükümlü hakkýnda çaðrý kâðýdý veya yakalama emri çýkarýlýr.

(3) Çaðrý kâðýdý, hükümde gösterilen adrese teblið edilir. Hükümlü, adres deðiþikliklerini mahkemeye veya Cumhuriyet Baþsavcýlýðýna bildirmekle yükümlüdür. Aksi hâlde hükümde gösterilen adreste yapýlan tebligat geçerlidir.

(4) Hükümlüye, Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnca düzenlenen ceza infaz kurumuna alýndýðý ve salýverileceði tarih ile ceza süresini ve cezanýn hangi hükme iliþkin bulunduðunu belirten bir belge verilir.

Kuruma alýnma ve kayýt iþlemleri

MADDE 21.- (1) Haklarýnda kesinleþmiþ hapis cezasýný içeren mahkûmiyet ve ödenmeyen adlî para cezalarýnýn hapse çevrilmesine iliþkin karar bulunanlar, Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnýn yazýlý emriyle ceza infaz kurumuna gönderilirler. Üstleri ve eþyalarý arandýktan sonra kabul odalarýna konulur ve hekim muayenesinden sonra kuruma yerleþtirme iþlemleri yapýlýr.

(2) Ceza infaz kurumuna alýnan hükümlülerin adý ve soyadý, iþledikleri suç, cezalarýnýn türü ve süresi, mahkûmiyet ilâmýnýn tarih ve numarasý ve infaza baþlandýðý gün "hükümlü defteri"ne kayýt olunur. Bu defterdeki sýra numarasý, hükümlünün numarasýný oluþturur.

(3) Tanýya yönelik olarak hükümlülerin parmak ve avuç içi izleri alýnýr, fotoðraflarý çekilir, kan gruplarý, vücutlarýnýn dýþ özellikleri ve ölçüleri belirlenir. Kayýt altýna alýnan söz konusu bilgiler hükümlünün kiþisel dosyasýnda veya elektronik ortamda saklanýr. Bu bilgiler, Kanunun zorunlu kýldýðý hâller dýþýnda hiçbir kurum ve kiþiye verilemez.

Hükümlüler ile yakýnlarý ve ilgililerin bilgilendirilmesi

MADDE 22.- (1) Hükümlülere, kuruma alýndýklarýnda uygulanacak iyileþtirme çalýþmalarý, disiplin suçlarý ve cezalarý, bilgi edinme ve þikâyet yollarý, hak ve sorumluluklarý gibi konular ile kurumdaki yaþam biçimine uyum saðlamalarý için gereken bilgiler, kurum yöneticileri tarafýndan sözlü olarak anlatýlýr ve yazýlý olarak teblið olunur. Ýnfaz sonrasý koruma ve yardým konusunda ayrýca bilgi verilir. Türkçe bilmeyen yabancý uyruklu hükümlülere kendi dilinde, mümkün olmadýðýnda Ýngilizce, Fransýzca veya Almanca olarak bildirilir. Duyma ve konuþma engellilere iþaret diliyle anlatýlýr. Görme engellilere ise kendi alfabeleri ile yazýlmýþ kitapçýk verilir.

(2) Hükümlülerin ceza infaz kurumlarýna alýnmalarýnda, baþka kuruma nakillerinde ve hastaneye yatýrýlmalarýnda, istekleri üzerine ailelerine veya gösterdikleri kiþilere; hükümlü yabancý ise, yazýlý olarak karþý çýkmamasý hâlinde, uyruðu olduðu devletin diplomatik temsilcilik veya konsolosluðuna durum bildirilir.

(3) Askerlik çaðýna giren, hâlen silâh altýnda bulunan kiþilerin ceza infaz kurumlarýna alýnmalarýnda, baþka kuruma nakillerinde veya kurumda iken askerlik çaðýna girmeleri veya salýverilmeleri hâlinde durum, kayýtlý bulunduklarý askerlik þubesine bildirilir.

(4) Hükümlülerin ölümü hâlinde de yukarýdaki hükümler uygulanýr ve ayrýca durum ailelerine derhâl bildirilir.

Hükümlülerin gözlem ve sýnýflandýrýlmasý

MADDE 23.- (1) Hükümlülerin gözlem ve sýnýflandýrýlmasý aþaðýdaki esaslara göre yapýlýr:

a) Hükümlülerin kiþisel özellikleri, bedensel, aklî ve saðlýk durumlarý, suç iþlemeden önceki yaþamlarý, sosyal çevre ve iliþkileri, sanat ve meslek faaliyetleri, ahlâkî eðilimleri, suça bakýþ açýlarý, hükümlülük süreleri ve suç türleri belirlenerek, durumlarýna uygun infaz kurumlarýna ayrýlmalarý ve bunlara göre saptanacak infaz ve iyileþtirme rejimi; gözlem, inceleme ve deðerlendirme yöntemiyle çalýþan gözlem ve sýnýflandýrma merkezlerinde veya kapalý ceza infaz kurumlarýnýn bu hizmete ayrýlan bölümlerinde yapýlýr. Hükümlüler, iþledikleri suç tiplerine, gösterdikleri eðilimlere, tutum ve davranýþlarý nedeniyle sýký gözetim ve denetim altýnda bulundurulmalarý gerekip gerekmediðine göre yüksek güvenlikli ceza infaz kurumlarýna veya normal güvenlikli ceza infaz kurumlarýna veya açýk ceza infaz kurumlarýna gönderilirler.

b) Bu merkezlerde; mümkün olduðunca kriminoloji, penoloji, davranýþ bilimleri, adalet psikolojisi veya ceza hukuku alanýnda bilgi ve deneyime sahip yöneticiler, psikiyatri uzmaný, hekim, adlî týp uzmaný, psikolog, pedagog, çocuk geliþimcisi, sosyal çalýþmacý, psikolojik danýþman, rehberlik uzmaný ve öðretmen gibi uzman görevliler ile diðer kurum görevlileri bulundurulur.

c) Kadýn, çocuk ve genç hükümlüler ile ilgili gözlem ve sýnýflandýrma, gerekli görülen yer veya bölgelerdeki ayrý gözlem ve sýnýflandýrma merkezlerinde veya bunlarýn noksanlýðý hâlinde kadýn, çocuk ve kadýn ve erkek gençlik kapalý ceza infaz kurumlarýnýn bu hizmete ayrýlan bölümlerinde yerine getirilir.

d) Hükümlülerin gözlemleri, gözlem kurulunca kuruma kabul tarihinden baþlayarak tek kiþilik odalarda yapýlýr. Ancak kurumun tek kiþilik odasý bulunmamasý veya kýsýtlý sayýda olmasý durumunda tahsis edilmiþ özel bölümlerinde de yapýlabilir.

e) Aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis ve müebbet hapis cezalarýna veya iki yýldan fazla süreli hapis cezasýna mahkûm olanlar, haklarýnda uygulanacak rejimi ve gönderilmeleri gereken infaz kurumunu ve bu maksatla kiþisel ve sosyal özelliklerini belirlemek için Kanunda gösterilen esaslar uyarýnca gözleme tâbi tutulurlar. Gözlem süresi altmýþ günü geçemez.

f) Hükümlü; kiþiliðine, sair hâllerine, suçun iþlenmesindeki özelliklere göre gerektiðinde gözleme tâbi tutulmayabilir.

g) Gözlem sonunda, gözlem merkezi hükümlüye ait dosyayý görüþü ile birlikte Adalet Bakanlýðýna gönderir. Gözlem sonucuna göre hükümlünün gönderileceði infaz kurumu Bakanlýkça belirlenir.(EKENMÝÞ CÜMLE RGT:01.06.2005 RGNO:25832 Kanun No:5351/2)Ancak, yapýlan gözlem ve sýnýflandýrma sonunda idare ve gözlem kurulunca ayný ceza infaz kurumunda veya o yer Cumhuriyet Baþsavcýlýðýna baðlý diðer ceza infaz kurumlarýnda kalmasý uygun bulunan hükümlülerin dosyalarý Bakanlýða gönderilmez ve cezalarýnýn infazýna, bulunduklarý veya Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnca gönderilecekleri baðlý ceza infaz kurumlarýnda devam olunur.

(2) Hükümlülerin gözleme tâbi tutulmasýna ve cezaevlerinin sýnýflandýrýlmasýna dair hükümler, askerî cezaevleri ve buralarda cezalarý infaz olunan hükümlüler hakkýnda uygulanmaz.

(3) Kýsa süreli hapis cezalarý, Kanunda gösterilen esaslara göre infaz olunur. (YÜRL.KALD. CÜMLE) (KOD 1)

Hükümlülerin gruplandýrýlmasý

MADDE 24.- (1) Hükümlüler;

a) Ýlk defa suç iþleyenler, mükerrirler, itiyadî suçlular veya suç iþlemeyi meslek edinenler,

b) Aklî ve bedensel durumlarý nedeniyle veya yaþlarý itibarýyla özel bir infaz rejimine tâbi tutulmasý gerekenler,

c) Tehlike hâli taþýyanlar,

d) Terör suçlularý,

e) Suç örgütlerine veya çýkar amaçlý suç örgütlerine mensup olan suçlular,

Gibi gruplara ayrýlýrlar.

(2) Hükümlüler ayrýca yaþlarý, hükümlülük süreleri ve suç türleri itibarýyla da gruplandýrýlýrlar.

Aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýnýn infazý

MADDE 25.- (1) Aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýnýn infazý rejimine ait esaslar aþaðýda gösterilmiþtir:

a) Hükümlü, tek kiþilik odada barýndýrýlýr.

b) Hükümlüye, günde bir saat açýk havaya çýkma ve spor yapma hakký tanýnýr.

c) Risk ve güvenlik gerekleri ile iyileþtirme ve eðitim çalýþmalarýnda gösterdiði gayret ve iyi hâle göre; hükümlünün, açýk havaya çýkma ve spor yapma süresi uzatýlabileceði gibi kendisi ile ayný ünitede kalan hükümlülerle temasta bulunmasýna sýnýrlý olarak izin verilebilir.

d) Hükümlü, yaþadýðý yerin olanak verdiði ve idare kurulunun uygun göreceði bir sanat veya meslek etkinliðini yürütebilir.

e) Hükümlü, kurum idare kurulunun uygun gördüðü hâllerde ve onbeþ günde bir kez olmak üzere (f) bendinde gösterilen kiþilere, süresi on dakikayý geçmemek üzere telefon edebilir.

f) Hükümlüyü; eþi, altsoy ve üstsoyu, kardeþleri ve vasisi, belirlenen gün, saat ve koþullar içerisinde onbeþ günlük aralýklarla ve günde bir saati geçmemek üzere ziyaret edebilirler.

g) Hükümlü hiçbir suretle ceza infaz kurumu dýþýnda çalýþtýrýlamaz ve kendisine izin verilmez.

h) Hükümlü, kurum iç yönetmeliðinde belirtilenlerin dýþýnda herhangi bir spor ve iyileþtirme faaliyetine katýlamaz.

ý) Hükümlünün cezasýnýn infazýna, hiçbir surette ara verilemez. Hükümlü hakkýnda uygulanacak tüm saðlýk tedbirleri, týbbî tetkik ve zorunluluklar hariç ceza infaz kurumlarýnda, mümkün olmadýðý takdirde tam teþekküllü Devlet ya da üniversite hastanelerinin tek kiþilik ve yüksek güvenlikli mahkûm koðuþlarýnda uygulanýr.

Cezayý çekme, güvenlik ve iyileþtirme programýna uyma

MADDE 26.- (1) Hükümlü, hapis cezasýnýn yerine getirilmesine katlanma ve bu amaçla düzenlenen infaz rejimine uygun tutum ve davranýþlar içinde bulunmakla yükümlüdür.

(2) Hükümlü, ceza infaz kurumunun güvenlik ve iyileþtirme programlarýna tam bir uyum göstermekle yükümlüdür. Her ne amaçla olursa olsun, bilerek kendi yaþamlarýný ve bedensel bütünlüklerini tehlikeye düþürecek eylemlere giriþmeleri, cezanýn yerine getirilmesine katlanma yükümlülüðünün ihlâli sayýlýr.

Saðlýðýn korunmasý kurallarýna uyma

MADDE 27.- (1) Hükümlü, saðlýðýnýn korunmasý ve salgýn hastalýklarýn önlenmesi için gerekli ve alýnmýþ tedbirlere uymak, kiþi saðlýðý için tehlike doðuran durumlarý gecikmeksizin kurum yönetimine bildirmek, kendi ve içinde yaþadýðý ortamýn temizliðine uygun davranýþlar göstermek zorundadýr.

(2) Hükümlü, hem kendi, hem de diðer hükümlülerin saðlýðýný tehlikeye düþürebilecek eylemlerden kaçýnmakla yükümlüdür.

Bina ve eþyanýn korunmasý

MADDE 28.- (1) Hükümlü, barýndýrýldýðý odayý, kurum binasýný, yönetimce kendisine býrakýlan þeyleri düzenli bir biçimde kullanmak ve bunlarla diðer kiþilere ait eþyayý özenle korumakla yükümlüdür.

Hükümlülerin çalýþtýrýlmasý

MADDE 29.- (1) Kurum hekimi tarafýndan ruhsal ve bedensel olarak saðlýklý olduðu belirlenen meslek sahibi olmayan hükümlüler ile meslek sahibi olan istekliler, kurum imkânlarý ölçüsünde belirlenen ücret karþýlýðýnda atölye veya iþyurtlarýnda çalýþtýrýlabilirler.

(2) Çalýþtýrmanýn amacý, hükümlülerin salýverilmelerinden sonra yaþamlarýný sürdürecek meslek ve sanatlarý öðrenmelerini saðlamak, çalýþma ve üretme isteklerini geliþtirmek veya güçlendirmektir. Çalýþtýrmada hükümlünün yeteneði, becerisi, eðilimi, zihinsel ve bedensel durumlarý göz önünde bulundurulur.

(3) Çocuk hükümlülerin çalýþtýrýlmasý yalnýzca meslek eðitimine yönelik olur. Öðretim kurumlarýna veya örgün eðitime devam eden çocuk ile genç hükümlüler, öðretim yýlý içinde atölye ve iþyerlerinde çalýþtýrýlmazlar.

(4) Bunlarýn çalýþtýrýlmalarýnda 5.6.1986 tarihli ve 3308 sayýlý Meslekî Eðitim Kanununun bu Kanuna aykýrý olmayan hükümleri uygulanýr.

Kurum dýþýnda çalýþtýrma

MADDE 30.- (1) Açýk ceza infaz kurumlarýnda bulunanlar ile kapalý ceza infaz kurumlarýnda bulunup da açýk ceza infaz kurumlarýna ayrýlmaya hak kazanmýþ hükümlüler, kurum dýþýndaki iþ alanlarýnda çalýþtýrýlabilirler.

(2) Açýk ceza infaz kurumlarýnda bulunanlar ceza infaz kurumu görevlileri gözetiminde, kapalý ceza infaz kurumunda bulunanlar ise iç ve dýþ güvenlik görevlilerince alýnacak tedbirler altýnda çalýþtýrýlýrlar.

(3) Çocuk eðitimevlerinde bulunan hükümlülerin, kurum dýþýnda çalýþtýrýlmalarý sýrasýnda kurum görevlilerinin gözetimi ve muhafazasý aranmaz.

(4) Ýþ alanlarýna sahip kuruluþlarýn hükümlü çalýþtýrmalarý teþvik olunur.

(5) Hükümlülerin kurum dýþýnda çalýþma esaslarý tüzükte gösterilir.

Kurum hizmetinde çalýþtýrma

MADDE 31.-

(DEÐÝÞÝK FIKRA RGT:01.06.2005 RGNO:25832 Kanun No:5351/3) (KOD 1)

(1) Ýyi halli hükümlüler, idare ve gözlem kurulu kararý ile kurum yönetimi tarafýndan durumlarýna uygun kurum içi hizmetlerde çalýþtýrýlabilir. Çocuk hükümlüler, kendi yaþam alanlarý veya eðitsel amaçlar dýþýnda çalýþtýrýlamazlar.

(2) Hükümlü, yöneticilerin ve görevlilerin kiþisel iþlerinde çalýþtýrýlamaz.

Ücret ve sosyal haklar

MADDE 32.- (1) Çalýþan hükümlülere ürettiklerinden elde edilen gelirden, çalýþmalarý karþýlýðý ücret ödenir ve bu hükümlüler sosyal haklardan yararlandýrýlýrlar.

(2) Sosyal güvenlik kurumlarýna tâbi olanlar ile bunlarýn hak sahiplerine yapýlan her türlü yardým ve giderler, kendi mevzuatlarý çerçevesinde ilgili sosyal güvenlik kurumunca karþýlanýr.

Kurumlarýn iç güvenliði

MADDE 33.- (1) Kurumlarýn iç güvenliði, Adalet Bakanlýðýna baðlý infaz ve koruma görevlileri tarafýndan saðlanýr. Ýç güvenlik görevlileri, gerektiðinde dýþ güvenlik görevlileri ile iþbirliði yapar.

(2) Açýk kurumlar ile çocuk eðitimevlerindeki idare ile infaz ve koruma görevlileri; firarlarýn önlenmesi, asayiþ ve disiplinin saðlanmasý için gözetim ve denetimle yükümlüdürler.

Kapýlarýn açýlmamasý ve temasýn önlenmesi

MADDE 34.- (1) Kapalý ceza infaz kurumlarýnda oda ve koridor kapýlarý kapalý tutulur. Kapýlar aþaðýdaki hâllerde açýlýr:

a) Kurum hekimine, revir, hamam ve berbere gitme, baþka odaya nakil.

b) Hastane ve duruþmaya gönderme ve baþka kuruma nakil.

c) Tahliye, ziyaret, arama, sayým, denetim, eðitim, öðretim, spor ve iyileþtirme çalýþmalarý, kurumda çalýþtýrma.

d) Kurullara çaðrýlma.

e) Ölüm, deprem veya yangýn gibi olaðanüstü hâller.

f) Cezaevi idaresince gerekli görülen hâller.

(2) Hükümlüler, yukarýda sayýlan hâller dýþýnda, diðer odalardaki hükümlüler ve kurum görevlileri ile temasta bulunamazlar.

Oda ve eklentilerinde bulundurulabilecek kiþisel eþyalar

MADDE 35.- (1) Kapalý ceza infaz kurumlarýnda bulunan hükümlülerin oda ve eklentilerinde bulundurabilecekleri veya bulunduramayacaklarý kiþisel eþya, gýda, týbbî malzeme ve diðer ihtiyaç maddeleri yönetmelikle düzenlenir.

Arama

MADDE 36.- (1) Kurumlarda, odalar ve eklentilerinde, hükümlülerin üst ve eþyasýnda habersiz olarak her zaman arama yapýlabilir. Her ay bir kez mutlaka arama yapýlýr.

(2) Aramalar, gerektiðinde dýþ güvenlik görevlileri veya kolluk kuvvetleriyle veya diðer kamu görevlilerince ortaklaþa gerçekleþtirilebilir.

Disiplin cezalarýnýn niteliði ve uygulama koþullarý

MADDE 37.- (1) Hükümlü hakkýnda kurumda, düzenli bir yaþamýn sürdürülmesi, güvenliðin ve disiplinin saðlanmasý bakýmýndan kanun, tüzük, yönetmelikler ile idarenin uyulmasýný emrettiði veya gerekli kýldýðý davranýþ ve tutumlarý, kusurlu olarak ihlâl ettiðinde, eyleminin niteliði ile aðýrlýk derecesine göre Kanunda belirtilen disiplin cezalarý uygulanýr.

(2) Suç oluþturan eylemlerden dolayý açýlan kamu davasý, disiplin soruþturmasý yapýlmasýný ve cezanýn uygulanmasýný engellemez.

Disiplin cezalarý ve tedbirleri

MADDE 38.- (1) Çocuklar haricindeki hükümlüler hakkýnda uygulanabilecek disiplin cezalarý aðýrlýk derecesine göre þunlardýr:

a) Kýnama.

b) Bazý etkinliklere katýlmaktan alýkoyma.

c) Ücret karþýlýðý çalýþýlan iþten yoksun býrakma.

d) Haberleþme veya iletiþim araçlarýndan yoksun býrakma veya kýsýtlama.

e) Ziyaretçi kabulünden yoksun býrakma.

f) Hücreye koyma.

(2) Toplu, bedensel, zalimane, insanlýk dýþý veya küçültücü cezalar disiplin cezasý olarak uygulanamaz.

Kýnama

MADDE 39.- (1) Kýnama cezasý, hükümlüye eyleminin kötü niteliðinin ve uygunsuzluðunun açýklanmasý ve tekrarý durumunda doðuracaðý sonuçlara dikkatinin çekilmesidir.

(2) Kýnama cezasýný gerektiren eylemler þunlardýr:

a) Mektuplarda tehdit, hakaret ve sövme gibi çirkin ifadeler kullanmak.

b) Hükümlü ve tutuklulara karþý edep ve nezakete aykýrý þekilde konuþmak veya davranýþlarda bulunmak.

c) Ýdareden habersiz mektup göndermek.

d) Görevlilere hediye vermek veya buna kalkýþmak.

e) Görevlilere herhangi bir taahhütte bulunmak.

f) Ýdarece belirtilen miktardan fazla para bulundurmak.

g) Hükümlü kimliðini yanýnda bulundurmamak.

h) Yatma plânýna uymamak.

ý) Ceza infaz kurumlarýnýn duvarlarýna yazý yazmak, resim yapmak veya afiþ yapýþtýrmak.

j) Ýdarece verilen eþya ve benzeri þeyleri kötü kullanmak.

k) Kiþisel temizliðe veya çevre temizliðine dikkat etmemek.

l) Ýdarece alýnan saðlýk önlemlerine uymamak.

m) Kurumda gereksiz gürültü yapmak.

Bazý etkinliklere katýlmaktan alýkoyma

MADDE 40.- (1) Bazý etkinliklere katýlmaktan alýkoyma cezasý, hükümlünün bir aydan üç aya kadar süreyle kurumun kültürel ve spor etkinliklerine katýlmaktan yoksun býrakýlmasýdýr.

(2) Bazý etkinliklere katýlmaktan alýkoyma cezasýný gerektiren eylemler þunlardýr:

a) Ýdarenin izni olmaksýzýn yasak yerlere girmek.

b) Eðitim yerini terk etmek.

c) Eðitimi savsaklamak.

d) Olumsuz davranýþa yönelik gruplaþmaya neden olmak veya bu amaca yönelik gruba katýlmak.

e) Kurum görevlilerine karþý uygunsuz söz sarf etmek veya davranýþta bulunmak.

f) Çýkar saðlamak amacýyla hükümlülere veya kurum görevlilerine eþya vermek veya satmak.

g) Açlýk grevi yapmak.

Ücret karþýlýðý çalýþýlan iþten yoksun býrakma

MADDE 41.- (1) Ücret karþýlýðý çalýþýlan iþten yoksun býrakma cezasý, hükümlünün kurum yönetiminde ücret karþýlýðý çalýþtýðý iþten bir aydan üç aya kadar yoksun býrakýlmasýdýr.

(2) Ücret karþýlýðý çalýþýlan iþten yoksun býrakma cezasýný gerektiren eylemler þunlardýr:

a) Ýþ elbisesini giymemek.

b) Ýþ yerini izinsiz terk etmek.

c) Ýþ yerindeki çalýþma yönergelerine uymamak.

d) Ýþte gerekli özeni göstermemek veya iþin gereði olan özeni göstermemek.

e) Baþkalarýnýn ciddiyetle çalýþmalarýný engellemek.

f) Ýþte kullanýlan aletleri ve gereçleri kasten bozmak.

g) Ýþ yerini veya çalýþanlarý dikkatsiz ve tedbirsiz davranýþlarýyla tehlikeye düþürmek veya bunlara aðýr zarar vermek.

h) Ýþi kasten kötü yapmak veya gerektiði hâlde çalýþmamak.

Haberleþme veya iletiþim araçlarýndan yoksun býrakma veya kýsýtlama

MADDE 42.- (1) Haberleþme veya iletiþim araçlarýndan yoksun býrakma veya kýsýtlama cezasý, hükümlünün bir aydan üç aya kadar mektup, faks ve telgraf almak ve yollamaktan, televizyon izlemekten, radyo dinlemekten, telefon etmekten ve diðer iletiþim araçlarýndan yararlanmaktan tamamen veya kýsmen yoksun býrakýlmasýdýr.

(2) Bu cezayý gerektiren eylemler þunlardýr:

a) Protesto amacýyla idarece verilen yemeði topluca almama eylemine katýlmak.

b) Kurum iþyurdu yönetim kurulunca uygun görülen iþte çalýþmamak.

c) Herhangi bir þeyi protesto amacýyla veya idareye karþý toplu olarak sessiz direniþte bulunmak.

d) Odalarda, eklentilerinde ve diðer alanlarda ilâç ve gýda maddesi stoku yapmak.

e) Gereksiz olarak marþ söylemek veya slogan atmak.

(3) Hükümlüye gelen mektup, faks ve telgraflar, disiplin cezasýnýn infazýndan sonra kendisine verilir. Ayný türden olsa bile sonraki disiplin cezasýnýn infazýna bu iþlem yapýlmadan baþlanamaz.

(4) Anne, baba, eþ, çocuk ve kardeþlerin ölüm veya aðýr hastalýklarý ile doðal afet hâllerinde yapýlmasý gereken haberleþmeler ve avukat ile iliþkilerde bu madde hükmü uygulanmaz.

Ziyaretçi kabulünden yoksun býrakma

MADDE 43.- (1) Ziyaretçi kabulünden yoksun býrakma cezasý, hükümlünün bir aydan üç aya kadar ziyaretçi görüþüne çýkarýlmamasýdýr.

(2) Ziyaretçi kabulünden yoksun býrakma cezasýný gerektiren eylemler þunlardýr:

a) Sayým yapýlmasýna karþý çýkmak.

b) Aramaya karþý çýkmak.

c) Sevke, nakle veya bunlarla ilgili olarak alýnacak tedbirlere karþý çýkmak.

d) Kurumda korku, kaygý veya panik yaratabilecek biçimde söz söylemek veya davranýþta bulunmak.

e) Hükümlülerin haberleþmelerini, ziyaretçileriyle görüþmelerini, iyileþtirme ve eðitim programlarý çerçevesinde eðitim ve spor, meslek kazandýrma ve iþyurdu çalýþmalarý ile diðer sosyal ve kültürel faaliyetlere katýlmalarýný, kurum hekimince muayene ve tedavi edilmelerini, avukat tayin etmelerini, mahkemelere veya Cumhuriyet Baþsavcýlýklarýna gitmelerini, kurum görevlileri ile görüþmelerini, salýverilenlerin kurum dýþýna çýkmalarýný her ne suretle olursa olsun engellemek, hükümlü ve tutuklularý bu fiillere teþvik etmek, bu yolda talimat vermek, mevzuatýn hükümlü ve tutuklulara tanýdýðý sair her türlü görüþme ve temas olanaklarýný engellemek.

f) Kumar ve benzeri oyunlar oynamak veya oynatmak.

(3) Resmî ve yetkili merciler ile avukatlar ve yasal temsilcilerle görüþmelerde bu madde hükmü uygulanmaz.

Hücreye koyma

MADDE 44.- (1) Hücreye koyma cezasý, hükümlünün eylemlerinin nitelik ve aðýrlýðýna göre bir günden yirmi güne kadar, açýk havaya çýkma hakký saklý kalmak üzere, geceli ve gündüzlü bir hücrede tek baþýna tutulmasý ve her türlü temastan yoksun býrakýlmasýdýr.

(2) Bir günden on güne kadar hücreye koyma cezasýný gerektiren eylemler þunlardýr:

a) Kurum tesislerine, araç ve gereçlerine zarar vermek.

b) Tünel kazmaya teþebbüs etmek.

c) Firara teþebbüs etmek.

d) Hükümlü ve tutuklularý idareye karþý kýþkýrtmak veya isyana kalkýþmak.

e) Hükümlü ve tutuklularý daha az cezayý gerektiren þekilde kasten yaralamak.

f) Hükümlü ve tutuklular üzerinde baský kurarak çýkar saðlamak, özel iþleriyle baþka iþlerde kullanmak, bunlara kalkýþmak veya bu amaçlarý gerçekleþtirmek için oluþturulan gruplara katýlmak veya bunlarla dayanýþma içinde olmak.

g) Üçüncü fýkranýn (g) bendinde belirtilenler dýþýnda kalýp da Kanuna uygun olarak yasaklanmýþ bulunan her türlü eþya, araç, gereç veya malzemeyi ceza infaz kurumlarýna sokmak, bulundurmak, kullanmak.

h) Sayým ve aramalar ile 43 üncü maddenin (e) bendinde belirtilen faaliyetlere þiddet kullanarak engel olmak veya buna kalkýþmak.

ý) Kurum görevlileri ile dýþ güvenlik görevlilerine rüþvet teklif etmek veya vermeye kalkýþmak.

j) Kurum görevlilerine hakaret veya tehditte bulunmak.

k) Kuruma, kurum görevlilerine veya hükümlü ve tutuklulara ait þeyleri çalmak veya bunlara kasten zarar vermek.

l) Ýzin süresini özürsüz olarak en fazla iki gün geçirmek.

m) Hükümlü ve tutuklularýn beslenmelerini engellemek, açlýk grevine ve ölüm orucuna teþvik veya ikna etmek, bu yolda talimat vermek.

(3) Onbir günden yirmi güne kadar hücreye koyma cezasýný gerektiren eylemler þunlardýr:

a) Ýsyan çýkartmak.

b) Kuruma aðýr zarar vermek.

c) Kasten yangýn çýkarmak.

d) Adam öldürmek veya öldürmeye kalkýþmak.

e) Hükümlü ve tutuklularý kasten veya neticesi sebebiyle aðýrlaþmýþ yaralamak ile görevlileri her türlü kasten yaralamak.

f) Cinsel saldýrýda veya çocuklara karþý cinsel istismarda bulunmak, bu suçlara kalkýþmak veya cinsel tacizde bulunmak.

g) Her türlü ateþli silâh, mermi, patlayýcý madde, kesici, delici, yaralayýcý, bereleyici alet, yakýcý, aþýndýrýcý, boðucu, bayýltýcý, kör edici gaz ve ecza, her türlü zehir ve uyuþturucu ilâç ve madde, cep telefonu, telsiz ve sair elektronik haberleþme aracýný kuruma sokmak, bulundurmak, kullanmak.

h) Görevlileri veya hükümlü ve tutuklularý rehin almak.

ý) Firar etmek veya tünel kazmak.

j) Hükümlü ve tutuklular üzerinde baský kurarak çýkar saðlamak, özel iþleriyle baþka iþlerde kullanmak, bunlara kalkýþmak veya bu amaçlarý gerçekleþtirmek için nüfuz kullanarak grup oluþturmak.

k) Suç örgütlerine ait her türlü yayýn, bez afiþ, pankart, resim, sembol, iþaret ve benzeri eþyayý kurumlarýn herhangi bir yerine asmak veya teþhir etmek.

l) Suç örgütlerinin eðitim ve propaganda faaliyetlerini yapmak veya yaptýrmak.

m) Kurum görevlileri ile dýþ güvenlik görevlilerine rüþvet vermek.

(4) Hücre, yaþamsal gereksinmeleri karþýlayacak biçimde düzenlenir.

(5) Hücreye konulan hükümlünün, resmî ve yetkili merciler ve avukat ile görüþmesine engel olunmaz.

Çocuk hükümlüler hakkýnda uygulanabilecek disiplin tedbirleri

MADDE 45.- (1) Çocuk hükümlüler hakkýnda uygulanabilecek disiplin tedbirleri, çocuðun disiplin cezasý gerektiren eyleminin gerçekleþme riskinin bulunmasý hâlinde bu riski ortadan kaldýrmak veya soruþturma sürerken giderilmesi güç ve imkânsýz zararlarýn doðmasýný önlemek amacýyla uygulanan ve ceza niteliði taþýmayan koruma ve önleme amaçlý tedbirlerdir.

(2) Çocuklar hakkýnda uygulanabilecek disiplin tedbirleri þunlardýr:

a) Teþvik esaslý ayrýcalýklarý ertelemek.

b) Kaldýðý odayý ve yatakhaneyi deðiþtirmek.

c) Bulunduðu kurumun baþka bir kýsmýna nakletmek.

d) Meslek eðitiminin bütünlüðünü ve sürekliliðini bozmayacak þekilde çalýþtýðý iþyerini veya atölyeyi deðiþtirmek.

e) Belli yerlere girmesini yasaklamak.

f) Bazý eþyalarý bulundurmasýný veya kullanmasýný yasaklamak.

Çocuk hükümlüler hakkýnda uygulanabilecek disiplin cezalarý

MADDE 46.- (1) Uyarma: Çocuða eyleminin niteliðinin kötü ve uygunsuz olduðunun açýklanmasý ve tekrarý durumunda doðuracaðý sonuçlara dikkatinin çekilmesidir. Uyarma cezasýný gerektiren eylemler þunlardýr:

a) Yatakhane, atölye, etüt salonu, kütüphane ve buna benzer yerlerde sigara içmek.

b) Ayný alaný veya etkinliði paylaþtýðý arkadaþlarýnýn rahatsýz olmasýna neden olacak biçimde gürültü yapmak veya davranýþlarda bulunmak.

c) Yattýðý odayý ve yatma yerlerini izinsiz deðiþtirmek.

d) Yatma ve kalkma zamanýna uymamak.

e) Sayýmý geciktirmek veya geç çýkmak.

f) Ýzin almasý gereken durumlarda diðer odalara izinsiz gitmek.

g) Yemek yeri varken odalarda yemek yemek, yiyecek bulundurmak.

h) Kurum görevlilerine, kurumu ziyaret eden kiþilere, kurum dýþýnda katýldýðý faaliyetlerin görevlilerine ve arkadaþlarýna kaba veya saygýsýz davranmak.

ý) Kiþisel durumu, adresi ve buna benzer konularda kurum görevlilerini yanlýþ bilgilendirmek, yalan söylemek.

j) Kýlýk ve kýyafetine, kiþisel temizliðine dikkat etmemek.

k) Katýldýðý etkinlikler ve derslerle ilgili olarak bulundurmasý gereken araç ve gereçleri yanýnda bulundurmamak.

l) Kurum içinde katýlmasý gereken faaliyetlere katýlmamak, geç katýlmak veya katýldýktan sonra izinsiz ayrýlmak.

m) Siyasî partilere, bu partilere baðlý yan kuruluþlara ait amblem, rozet, yazý, slogan, bildiri, ilân, broþür ve buna benzer eþyalarý bulundurmak, asmak, teþhir etmek ya da üzerinde taþýmak.

(2) Kýnama: Çocuðun, daha önce uyarý cezasý verilmesine sebep olan davranýþý ikinci kez tekrarlamasý hâlinde, davranýþýnýn sonuçlarýna ikinci kez dikkatinin çekilmesidir.

(3) Onarma, tazmin etme ve eski hâle getirme: Disiplin cezasý gerektiren eylemin sonuçlarýnýn, istekli olmasý koþulu ile çocuk tarafýndan onarma, tazmin etme veya eski hâle getirme suretiyle giderilmesidir. Bu disiplin cezasýný gerektiren eylemler þunlardýr:

a) Baþkasýna ait eþyayý izinsiz almak, kullanmak.

b) Ýdarece alýnan saðlýk önlemlerine uymamak.

c) Çevre temizliðine dikkat etmemek, kurumu ve çevresini kirletmek.

d) Kiþisel temizliðini yapmamakta ýsrar etmek.

e) Kurum içindeki iþ ve eðitim yerini izinsiz terk etmek.

f) Kuruma ait eþyayý usulüne uygun olmayan þekilde almak veya kullanmak.

g) Ýþini kasten kötü yapmak veya çalýþmasý gerekirken çalýþmamak.

h) Ýyileþtirme ve eðitim faaliyetlerinde kendisine verilen ödev ve görevleri yapmamak.

ý) Kurum kitaplýðýndan, atölye ve derslik gibi yerlerden aldýðý kitap, araç ve gereçleri zamanýnda geri vermemek, eksik vermek ve bunlara zarar vermek.

j) Dikkatsizlikle kurumun bina, eklenti ve donanýmlarý ile kuruma ait taþýnýr ve taþýnmaz mallarý veya baþkasýna ait herhangi bir eþyayý yakmak, kýrmak veya hasara uðratmak.

k) Üzerinde bulundurulmasýna izin verilmeyen veya bulundurabileceðinden fazla eþya veya para bulundurmak.

l) Yasaklanmýþ her tür yayýný kuruma veya kuruma baðlý yerlere sokmak veya yanýnda bulundurmak.

m) Kurum eþyasýna, kendisinin veya arkadaþlarýnýn araç ve gereçlerine ahlâk dýþý, ideolojik veya siyasî amaç taþýyan resim, amblem ve benzerlerini yapmak, yazýlar yazmak ve asmak.

(4) Harcamalarýna sýnýr koyma: Çocuðun daha önce onarma, tazmin etme ve eski hâle getirme cezasý verilmiþ olan davranýþý ikinci kez tekrarlamasý hâlinde çalýþmasý karþýlýðýnda aldýðý ücret ve ailesinden gelen paranýn haftalýk harcama limitinin üçte birinin otuz gün süre ile kesilmesidir.

(5) Bazý etkinliklere katýlmaktan alýkoyma: Çocuðun otuz güne kadar sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlere katýlmaktan yoksun býrakýlmasýdýr. Bu disiplin cezasýný gerektiren eylemler þunlardýr:

a) Kumar oynamak.

b) Kavga etmek.

c) Dikkatsiz davranýþý sonucu baþkalarýnýn güvenliðini veya saðlýðýný tehlikeye düþürmek.

d) Katýldýðý kurum dýþý faaliyetlerden zamanýnda dönmemek ve uymasý gereken koþullara uymamak.

e) Kullanmasý için kendisine verilen bir þeyi satmak veya baþkasýna vermek.

f) Kurum veya dýþ güvenlik görevlilerine rüþvet vermek.

g) Suç örgütlerine ait her türlü yayýn, bez afiþ, pankart, resim, sembol, iþaret ve benzeri eþyayý kurumun herhangi bir yerine asmak veya teþhir etmek.

h) Katýldýðý faaliyetlerin akýþýný ve düzenini engelleyici ve bozucu nitelikte kastî davranýþlarda bulunmak, faaliyeti yürüten kiþinin uyarýsýna raðmen bu davranýþlarýna devam etmek.

ý) Arkadaþlarýnýn verilen görevleri yapmasýna engel olmak.

(6) Teþvik esaslý ayrýcalýklarý geri alma: Çocuðun, daha önce bazý faaliyetlere katýlmaktan alýkoyma cezasý verilmiþ olan davranýþý ikinci kez tekrarlamasý hâlinde, teþvik esaslý ayrýcalýklarýn otuz gün süre ile geri alýnmasýdýr.

(7) Ýznin ertelenmesi: Disiplin cezasýný gerektiren eylemin niteliðine ve aðýrlýk derecesine göre çocuðun izninin altmýþ güne kadar ertelenmesidir. Bu disiplin cezasýný gerektiren eylemler þunlardýr:

a) Diðer çocuklar üzerinde nüfuz kurmak ve husumet hislerini tahrike çalýþmak, imtiyaz ve menfaat hýrslarý yaratmak.

b) Her türlü baðýmlýlýk yapýcý maddeyi kuruma getirmek, kullanmak, bulundurmak, satmak, kullanmýþ olarak kuruma gelmek.

c) Baþkalarýna ait para ve eþyayý almak için zor kullanmak, haraç almak.

d) Taarruz ve firara yarayacak ve gerektiðinde bu iþler için kullanýlabilecek madde ve aletleri yapmak, saklamak, bulundurmak.

e) Ýdareye ait olup kendisine verilmemiþ bulunan yatak, battaniye, karyola ve dolap gibi eþyayý zapt etmek ve yeni gelenlere satmak.

f) Kurum görevlilerine hakaret etmek, karþý gelmek.

g) Baþkalarýnýn güvenliðini veya saðlýðýný tehlikeye sokan davranýþlarda bulunmak.

h) Mazeretsiz olarak izinden dönmesi gereken zamandan geç dönmek ve uymasý gereken koþullara uymamak.

ý) Kuruma yasak eþya sokmak, baþkasýna vermek veya satmak.

j) Okul, iþyeri gibi gitmesi gereken bir yere gitmemek, katýlmasý gereken faaliyetlere katýlmamak.

k) Hakaret veya iftira etmek, alçaltýcý söz söylemek veya davranýþta bulunmak, baþkalarýný bu tür davranýþlara kýþkýrtmak.

l) Suç örgütlerinin propaganda ve eðitim faaliyetlerini yapmak veya yaptýrmak.

m) Kurum dýþýna izinsiz çýkmak.

n) Kurumca verilen kimlik kartýnda veya kendisine verilen her tür belgede tahrifat yapmak, sahte belge düzenlemek, kullanmak.

o) Ýyileþtirme ve eðitim faaliyetlerinin yapýlmasýna engel olmak, katýlanlarý faaliyetleri terk etmeye zorlamak veya kýþkýrtmak.

p) Kasten baþkasýný yaralamak.

(8) Kapalý ceza infaz kurumuna iade: Çocuðun, eyleminin nitelik ve aðýrlýðýna göre çocuk kapalý ceza infaz kurumlarýna, bulunmadýðý hâllerde kapalý ceza infaz kurumlarýnýn çocuklara ayrýlan bölümlerine altý ay süre ile iadesidir. Çocuk, bu fýkra dýþýnda iþlenen disiplin suçlarý ve disiplin cezalarýndan dolayý çocuk kapalý infaz kurumuna iade edilemez. Kapalý ceza infaz kurumuna iadeyi gerektiren eylemler þunlardýr:

a) Kurum içinde veya dýþýnda yaralayýcý, öldürücü her türlü âlet, silâh ve patlayýcý madde kullanmak suretiyle herhangi bir kimseyi yaralamaya teþebbüs etmek, yaralamak.

b) Bir kimseyi rýzasý hilafýna alýkoymak.

c) Þiddet ve tehdit ile kurum görevlilerinin görevini engellemek.

d) Firara teþebbüs etmek veya firar etmek.

e) Kasten kurumun bina, eklenti ve donanýmlarý ile taþýnýr ve taþýnmaz mallarýný yakmak veya yakmaya teþebbüs etmek, aðýr hasar vermek.

f) Hükümlü ve tutuklularý idareye karþý kýþkýrtmak, isyan çýkartmak veya isyana teþebbüs etmek.

g) Adam öldürmek veya öldürmeye teþebbüs etmek.

h) Cinsel saldýrý, çocuklarýn cinsel istismarý ve cinsel tacizde bulunmak veya bunlara teþebbüs ve bu tür davranýþlara kýþkýrtmak.

ý) Görevlilere, diðer çocuklara iþkence yapmak veya yaptýrmak.

(9) Odaya kapatma cezasý: Sekizinci fýkrada belirtilen kapalý infaz kurumunda bulunan çocuðun, ayný fýkrada belirtilen eylemlerde bulunmasý hâlinde, beþ güne kadar açýk havaya çýkma hakký saklý kalmak üzere, gece ve gündüz tek baþýna bir odada tutulmasýdýr. Bu ceza, çocuðun kurum görevlilerine istediði zaman ulaþmasýna engel olunmayacak þekilde uygulanýr. Çocuk, cezanýn infazý öncesinde, sýrasýnda ve sonrasýnda doktor kontrolünden geçirilir. Cezanýn infazý sýrasýnda çocuðun; ailesi, avukatý ve yasal temsilcisiyle görüþmesine izin verilir.

Disiplin soruþturmasý

MADDE 47.-

(DEÐÝÞÝK FIKRA RGT:01.06.2005 RGNO:25832 Kanun No:5351/4) (KOD 1)

(1) Uyarma, kýnama ve bazý etkinliklere katýlmaktan alýkoyma cezalarý kurumun en üst amiri tarafýndan verilir ve uygulanýr.

(2) Hükümlülerin diðer disiplin cezalarýný gerektiren eylemlerinin öðrenilmesinden itibaren derhâl ve en geç iki gün içinde kurum en üst amirince atanan bir görevli tarafýndan soruþturmaya baþlanýr.

(3) Soruþturma en geç yedi gün içerisinde tamamlanýr ve düzenlenen rapor ve ekleri disiplin kuruluna sunulur. Soruþturma süresi eylemin ve soruþturmanýn niteliðine göre infaz hâkiminin yazýlý onayý ile yedi güne kadar uzatýlabilir.

(4) Savunma alýnmadan disiplin cezasý verilemez. Haklarýnda disiplin soruþturmasý yapýlanlara, yüklenen eylemin niteliði ve sonuçlarý ile üç gün içinde savunmalarýný vermeleri, aksi hâlde bu haklarýndan vazgeçmiþ sayýlacaklarý yazýlý olarak bildirilir. Savunma yazýlý olarak sunulabileceði gibi sözlü olarak da yapýlabilir. Sözlü savunma tutanakla saptanýr. Türkçe bilmeyenlerle, saðýr ve dilsizlerin savunmalarý tercüman aracýlýðýyla alýnýr.

(5) Disiplin cezalarý disiplin kurulunca evrak üzerinden görüþülerek en geç üç gün içinde karara baðlanýr. Disiplin kurulu, yasada yazýlý disiplin cezasý uygulanmasýna veya disiplin cezasý verilmesine yer olmadýðýna karar verebilir. Disiplin kurulu kararlarý gerekçeli olarak yazýlýr ve kararda þikâyet mercii ve süresi açýkça gösterilir.

(6) Disiplin kurulu kararý, haklarýnda soruþturma yapýlanlara yönetim tarafýndan derhâl teblið edilir.

(7) Kurumun iç düzenini ve hükümlülerin yaþam ve beden bütünlüklerinin ciddî tehlike altýnda bulunmasý nedeniyle derhâl tedbir alýnmasý zorunlu olan hâllerde, kurumun en üst amiri 49 uncu maddede belirtilen tedbirleri almakla beraber soruþturmayý baþlatýr. Bu hâlde infaz hâkimine bilgi verilir.

Disiplin cezasýný gerektiren eylemlerin tekrarý, disiplin cezalarýnýn infazý ve kaldýrýlmasý

MADDE 48.- (1) 37 ilâ 46 ncý maddelerde yer alan eylemlerin tanýmýna uymayan ve kanunda tanýmlarý yapýlmamýþ olan eylemler, nitelik ve aðýrlýklarý bakýmýndan bunlara benzediklerinde, ayný maddelerdeki disiplin cezalarý ile karþýlanýrlar.

(2) Bir eylemden dolayý verilen disiplin cezasý kesinleþtikten sonra bu cezanýn kaldýrýlmasý için gerekli süre içinde yeniden disiplin cezasýný gerektiren bir eylemde bulunan hükümlü hakkýnda, her defasýnda bir üst ceza uygulanýr.

(3) Disiplin cezalarýnýn infazý;

a) Hücreye koyma cezasýnýn infazýna, infaz hâkiminin onayý ile baþlanýr. Hücreye koyma cezasýna iliþkin diðer hükümler saklý kalmak üzere, kesinleþen disiplin cezalarýnýn infazýna derhâl baþlanýr. Birden fazla disiplin cezasý verilmiþ olmasý hâlinde, bu cezalar kesinleþme tarihleri sýrasýna göre ayrý ayrý infaz edilir. Bir cezanýn infazý tamamlanmadan diðerinin infazýna baþlanmaz.

b) Disiplin cezalarýnýn tamamý infaz edilip kaldýrýlmadýkça koþullu salýverilme iþlemi yapýlmaz, ancak bu süre hakederek salýverme tarihini geçemez.

c) Hücreye koyma cezasýna iliþkin disiplin cezalarýnýn infazýndan önce ve infazý sýrasýnda hükümlü, hekim tarafýndan muayene edilir. Ýlgilinin bu cezaya katlanamayacaðý anlaþýlýrsa cezanýn infazý sonraya býrakýlýr veya hekiminin belirleyeceði aralýklarla infaz edilir. Koþullu salýverilme tarihine kadar hükümlünün iyileþemeyeceðinin tam teþekküllü Devlet veya üniversite hastanesi saðlýk kurulu raporu ile saptanmasý hâlinde hücreye koyma cezasý infaz edilmez; yerine ziyaretçi kabulünden yoksun býrakma cezasý iki katý süreyle uygulanýr. Raporlar infaz dosyasýna konulur.

(4) Ýnfaz edildiði tarihten itibaren disiplin cezasýnýn kaldýrýlmasýnda ve iyi hâlin kazanýlmasýnda aþaðýda belirtilen süreler esas alýnýr;

a) Kýnama cezasý onbeþ gün,

b) Bazý etkinliklere katýlmaktan alýkoyma cezasý bir ay,

c) Ücret karþýlýðý çalýþýlan iþten yoksun býrakma cezasý üç ay,

d) Haberleþme veya iletiþim araçlarýndan yoksun býrakma veya kýsýtlama cezasý üç ay,

e) Ziyaretçi kabulünden yoksun býrakma cezasý üç ay,

f) Hücreye koyma cezasý 44 üncü maddenin ikinci fýkrasýndaki hâllerde altý ay, üçüncü fýkrasýndaki hâllerde bir yýl,

g) Hücre cezasýna karþýlýk ziyaretçi kabulünden yoksun býrakma cezasý, (f) bendinde belirtilen süre,

Sonunda disiplin cezasý almamak ve iyi hâlli olmak koþuluyla (a) ve (b) bentlerinde belirtilen cezalar kurum en üst amiri tarafýndan, diðer bentlerde belirtilen cezalar, kurumun en üst amirinin önerisi ve disiplin kurulu kararýyla kaldýrýlýr.

(5) Çocuk hükümlüler hakkýnda verilen disiplin cezalarý;

a) Uyarma ve kýnama cezalarý kararla birlikte,

b) Onarma, tazmin etme ve eski hâle getirme cezasý yedi gün sonunda,

c) Harcamalarýna sýnýr koyma cezasý otuz gün sonunda,

d) Bazý etkinliklere katýlmaktan alýkoyma cezasý otuz gün sonunda,

e) Teþvik esaslý ayrýcalýklarý geri alma cezasý otuz gün sonunda,

f) Ýznin ertelenmesi cezasý altmýþ gün sonunda,

g) Kapalý ceza infaz kurumuna iade cezasý altmýþ gün sonunda,

h) Odaya kapatma cezasý doksan gün sonunda,

Kendiliðinden kalkmýþ sayýlýr. (a) bendi hariç, bu fýkradaki diðer süreler karar tarihinden, firar hâlinde infaz tarihinden itibaren baþlar.

(6) Disiplin kurulu, kurum kurallarýna uyma, iyileþtirme programýnda ilerleme veya verilen ceza ile amaçlanan sonucun gerçekleþmesi durumunda, çocuk hakkýnda vermiþ olduðu cezayý süre koþulu aranmaksýzýn her zaman kaldýrabilir.

Yönetim tarafýndan alýnabilecek tedbirler

MADDE 49.- (1) Yönetim, disiplin soruþturmasý yapýlan hükümlünün odasýný, iþ ve çalýþma yerini deðiþtirebilir, hükümlüyü kurumun baþka kesimine nakledebilir veya diðer hükümlülerden ayýrabilir.

(2) Kurumun düzeninin ve kiþilerin güvenliklerinin ciddî tehlikeyle karþý karþýya kalmasý hâlinde, asayiþ ve düzeni saðlamak için Kanunda açýkça belirtilmeyen diðer tedbirler de alýnýr. Tedbirlerin uygulanmasý, disiplin cezasýnýn verilmesine engel olmaz.

Zorlayýcý araçlarýn kullanýlmasý

MADDE 50.- (1) Hiçbir hâlde zincir ve demire vurmak tedbir olarak uygulanmaz. Kelepçe ve bedensel hareketleri kýsýtlayýcý araçlar;

a) Yetkili makamýn önüne getirildiðinde çýkarýlmak kaydýyla, sevk ve nakil sýrasýnda kaçmayý önlemek için,

b) Hekimin talimat ve gözetiminde olmak üzere týbbî nedenlerle,

c) Diðer kontrol usûllerinin yetersizliði hâlinde hükümlünün kendisine veya baþkalarýna zarar vermesine veya eþyayý tahrip etmesine engel olmak için kurum en üst amirinin emriyle,

Kullanýlabilir.

(2) Çocuk hükümlüler için birinci fýkranýn (a) bendi hükmü uygulanmaz.

Ödüllendirme

MADDE 51.- (1) Kurum içindeki veya dýþýndaki genel durumlarý, iyileþtirme etkinliklerine ilgileri ve uyumlarý, kurum düzenine karþý tutumlarý, kendilerine verilen iþlerdeki gayretleri gibi beklenen davranýþ ve tutumlarý gösteren hükümlülere teþvik esaslý ayrýcalýklar tanýnýr.

(2) Birinci fýkra hükmü, çocuk hükümlüler için de geçerlidir.

(3) Ödüllendirme sisteminin esas ve usûlleri tüzükte gösterilir.

Þikâyet ve itiraz

MADDE 52.- (1) Disiplin cezalarýna ve tedbirlerine karþý þikâyet ve itiraz durumunda 16.5.2001 tarihli ve 4675 sayýlý Ýnfaz Hâkimliði Kanunu hükümleri uygulanýr.

(2) Diðer mevzuattan kaynaklanan dilekçe ve þikâyet hakký saklýdýr.

Nakiller

MADDE 53.- (1) Hükümlüler, kendi istekleri veya toplu sevk, disiplin, asayiþ ve güvenlik, hastalýk, eðitim, öðretim, suç ve yargýlama yeri nedenleriyle baþka bir kuruma nakledilebilirler.

(2) Hükümlü nakilden önce aranýr ve kurum hekimine, yoksa diðer bir resmî hekime muayene ettirilir; muayene sonucu yola çýkarýlamayacaðý anlaþýlanlar, kurumun en üst amirince derhâl resmî bir saðlýk kuruluþuna sevk edilir. Mazeretinin, biri hastalýðýn uzmaný olmak üzere en az iki uzman hekimin imzaladýðý ve hastane baþhekiminin onayladýðý resmî rapor ile belgelenmesi hâlinde nakil, mazeret ortadan kalkýncaya kadar geri býrakýlýr ve durum Adalet Bakanlýðýna bildirilir.

Kendi istekleri ile nakil

MADDE 54.- (1) Hükümlülerin kendi istekleri ile bulunduklarý kurumdan baþka kurumlara nakledilebilmeleri için;

a) Gitmek istedikleri kurumlardan durumlarýna uygun en az üç yeri belirten bir dilekçe vermeleri,

b) Nakil giderlerini peþin olarak ödemeyi kabul etmeleri,

c) Koþullu salýverilmelerine beþ aydan az süre kalmamýþ olmasý,

d) Ýyi hâl göstermeleri, disiplin cezasý almamýþ veya kaldýrýlmýþ olmasý,

e) Ýstekte bulunulan kurumda yer, kapsama gücü ve sýnýfýnýn uygun bulunmasý ve tutukevi olmamasý,

f) Mahkûmiyet sürelerine uygun hükümlülerin barýndýrýldýðý bir kurum olmasý,

g) Daha önce disiplin nedeniyle ayrýlmak zorunda kaldýklarý kurum olmamasý,

Gerekir.

(2) Bu hükümlüler nakledildikleri kurumlarda, eðitim öðretim veya hastalýk nedeniyle nakil hariç, bir yýl kalmak zorundadýrlar. Çocuklar bakýmýndan bu süre altý ay olarak uygulanýr.

Disiplin nedeniyle nakil

MADDE 55.- (1) Hükümlü, hücreye koyma cezasýný gerektiren eylemlerde bulunmasý hâlinde kurum yönetimince hakkýnda disiplin iþlemi yapýlýr ve kurum en üst amirinin istemi üzerine Bakanlýkça baþka kurumlara nakledilebilir. Disiplin cezalarý yeni kurumlarda çektirilir.

(2) Bu hükümlüler nakledildikleri kurumlarda, mahkeme kararý, kurum güvenliði, can güvenliði veya hastalýk sebepleriyle nakil hariç, altý ay kalmak zorundadýrlar.

Zorunlu nedenlerle nakil

MADDE 56.- (1) Kurumlarýn elveriþsiz ve yetersiz kalmasý, kapsama gücünün aþýlmasý, kullanýlamaz hâle gelmesi, asayiþ, güvenlik, doðal afet, yangýn ve büyük onarým gibi zorunlu nedenlerle baþka kurumlara nakledilmeleri gerekli görülen hükümlüler, yargý çevresi dýþýnda Adalet Bakanlýðýnca belirlenen ve konumlarýna uygun olan diðer kurumlara nakledilebilirler.

Hastalýk nedeniyle nakil

MADDE 57.- (1) Hastaneye sevki zorunlu görülen hükümlü, bulunduðu yere en yakýn tam teþekküllü Devlet veya üniversite hastanesinin hükümlü koðuþuna yatýrýlýr.

(2) Bu hastanelere gönderilen hükümlülerin baþka yerlerdeki hastanelere sevki, saðlýk kurulu raporuyla, acil ve yaþamsal tehlikesi bulunmasý hâlinde, varsa biri hastalýðýn uzmaný olmak üzere iki uzman hekim tarafýndan verilip, baþhekim tarafýndan onaylanan ve hastalýðýn sebebi, tedavinin hangi sebeple bulunduðu hastanede gerçekleþtirilemediði, hastaya nerede ve ne tür bir tedavi gerektiðini açýkça belirten bir raporla mümkündür. Bu durumda da en yakýn ve hükümlü koðuþu bulunan Devlet veya üniversite hastaneleri tercih edilir.

(3) Hükümlünün bu hastanelerde kontrol ve tedavisinin devam edip etmeyeceðinin saðlýk kurulu raporuyla belgelendirilmesi gerekir; aksi hâlde hükümlü ait olduðu kuruma iade edilir.

(4) Hükümlü, acil hâller dýþýnda özel saðlýk kuruluþlarýnda tedavi edilemez. Acil hâllerin varlýðý hâlinde Adalet Bakanlýðýna bilgi verilir.

(5) Hükümlü, saðlýk nedenleriyle bulunduðu kurumda kalmasýnýn uygun olmadýðý, kurum hekiminin önerisi ve en üst amirinin isteði üzerine alýnacak saðlýk kurulu raporuyla belirlendiði takdirde, baþka kurumlara nakledilebilir.

Nakillerde alýnacak tedbirler

MADDE 58.- (1) Hükümlülerin kuruma veya baþka bir yere götürülüp getirilmesi sýrasýnda, halkla bir araya gelmelerine ve baþkalarý tarafýndan görülmelerine engel olacak tedbirler alýnýr.

(2) Hükümlü, havalandýrma ve ýþýk durumu yetersiz araçlarla, eziyet verici veya onur kýrýcý þekilde nakledilemez. Nakil sýrasýnda alýnacak tedbirler, hükümlünün firarýný önleyici ve yukarýdaki fýkrada yazýlý engelleri gerçekleþtirici sýnýrlarý aþamaz, birbirleriyle ve görevlilerle herhangi bir tartýþmaya girmelerini engelleyici boyutlarý geçemez.

(3) Açýk ceza infaz kurumlarý ile çocuk eðitimevlerine nakiller kurum görevlilerinin gözetiminde yapýlýr.

(4) Nakil sýrasýnda hükümlünün iaþe ve bedensel ihtiyaçlarý giderilir.

Avukat ve noterle görüþme hakký

MADDE 59.- (1) Hükümlü, avukatlýk mesleðinin icrasý çerçevesinde avukatlarý ile vekâletnamesi olmaksýzýn en çok üç kez görüþme hakkýna sahiptir.

(2) Avukat ve noter ile görüþme, meslek kimliklerinin ibrazý üzerine, tatil günleri dýþýnda ve çalýþma saatleri içinde, bu iþ için ayrýlan görüþme yerlerinde, konuþulanlarýn duyulamayacaðý, ancak güvenlik nedeniyle görülebileceði bir biçimde yapýlýr.

(3) Avukatlar, vekâletnameleri olsa da ayný anda birden fazla hükümlü ile görüþme yapamazlar.

(DEÐÝÞÝK FIKRA RGT:01.06.2005 RGNO:25832 Kanun No:5351/5) (KOD 1)

(4) Avukatlarýn savunmaya iliþkin belgeleri, dosyalarý ve müvekkilleri ile yaptýklarý konuþmalarýn kayýtlarý incelemeye tâbi tutulamaz. Ancak, 5237 sayýlý Kanunun 220 nci, Ýkinci Kitap Dördüncü Kýsým Dördüncü ve Beþinci Bölümlerinde yer alan suçlardan mahkûm olan hükümlülerin avukatlarý ile iliþkisi; konusu suç teþkil eden fiilleri iþlediðine, infaz kurumunun güvenliðini tehlikeye düþürdüðüne, terör örgütü veya diðer suç örgütleri mensuplarýnýn örgütsel amaçlý haberleþmelerine aracýlýk ettiðine iliþkin bulgu veya belge elde edilmesi halinde, Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnýn istemi ve infaz hâkiminin kararýyla, bir görevli görüþmede hazýr bulundurulabileceði gibi bu kiþilerin avukatlarýna verdiði veya avukatlarýnca bu kiþilere verilen belgeler infaz hâkimince incelenebilir. Ýnfaz hâkimi belgenin kýsmen veya tamamen verilmesine veya verilmemesine karar verir. Bu karara karþý ilgililer, 4675 sayýlý Kanuna göre itiraz edebilirler.

(5) Türkiye Cumhuriyetinin taraf olduðu uluslararasý sözleþmelere ve karþýlýklýlýk esasýna uygun olmak koþuluyla,Yabancý ülkelerde haklarýnda soruþturma veya kovuþturma yapýlmakta olan, yabancý ülke veya uluslararasý yargý mercilerinde dava açmak isteyen, leh veya aleyhine açýlmýþ davasý olan Türk vatandaþý veya yabancý uyruklu hükümlülerle yabancý uyruklu avukatlarý, bu soruþturma ve kovuþturma, açýlacak veya açýlmýþ davalarla sýnýrlý olmak ve vekâletname sunmak koþuluyla görüþebilirler. Vekâletnamesi olmayan yabancý uyruklu avukatlar, hükümlü ile Türkiye barolarýna kayýtlý bir avukatla birlikte görüþme yapabilirler.

Kültür ve sanat etkinliklerine katýlma, ifade özgürlüðü

MADDE 60.- (1) Ceza infaz kurumlarýnda, olanaklar elverdiðince, kültürün ve sanatýn çeþitli dallarýný temsil eden programlar hazýrlanýr ve hükümlülerin bunlara katýlmalarý hususundaki usûller düzenlenir.

(2) Bu programlarýn temel hedefi, hükümlülerin ifade yeteneklerini geliþtirmelerini ve bilgilerini artýrmalarýný saðlamaktýr.

(3) Kurumun kültür ve sanat programlarý, Adalet Bakanlýðýnca belirlenen esaslara göre kurum en üst amiri tarafýndan düzenlenir. Bu maksatla Devletin kültür ve sanat iþleriyle görevli kuruluþlarý gerekli yardýmlarý yaparlar.

(4) Hükümlülerin ifade özgürlüðü çerçevesinde gerçekleþtirebilecekleri yayýn etkinlikleri, kurumda çalýþma esaslarýný düzenleyen hükümlere ve bu husustaki koþullara baðlýdýr.

Kütüphaneden yararlanma

MADDE 61.- (1) Ceza infaz kurumlarýnda, kurumun büyüklüðüne göre, kütüphane veya kitaplýk oluþturulur. Kütüphanelerde veya kitaplýklarda verilen derslere kaynaklýk edecek kitaplarýn yaný sýra olanaklar ölçüsünde hükümlülerin boþ zamanlarýný deðerlendirmelerini, okuma alýþkanlýðý edinmelerini ve kültür bakýmýndan ufuklarýný geliþtirmelerini saðlayacak kitaplar da bulundurulur.

(2) Hükümlüye kurum kütüphanesinden yararlanma imkâný verilir.

(3) Bu hizmet, gezici kitaplýklarla da yerine getirilebilir.

Süreli veya süresiz yayýnlardan yararlanma hakký

MADDE 62.- (1) Hükümlü, mahkemelerce yasaklanmamýþ olmasý koþuluyla süreli ve süresiz yayýnlardan bedelini ödeyerek yararlanma hakkýna sahiptir.

(2) Resmî kurumlar, üniversiteler, kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarý ile mahkemelerce yasaklanmamýþ olmasý koþuluyla Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanýnan vakýflar ve kamu yararýna çalýþan dernekler tarafýndan çýkartýlan gazete, kitap ve basýlý yayýnlar, hükümlülere ücretsiz olarak ve serbestçe verilir. Eðitim ve öðretimine devam eden hükümlülerin ders kitaplarý denetime tâbi tutulamaz.

(3) Kurum güvenliðini tehlikeye düþüren veya müstehcen haber, yazý, fotoðraf ve yorumlarý kapsayan hiçbir yayýn hükümlüye verilmez.

Hükümlünün barýndýrýlmasý ve yatýrýlmasý

MADDE 63.- (1) Tehlikeli hâli bulunan hükümlü ancak bir veya üç kiþilik odalarda, diðer hükümlüler ise kurumun fizikî yapýsý, kapasite durumu ve güvenlik gerekleri göz önüne alýnarak cezaevi yönetimi tarafýndan belirlenecek sayýda mahkûmun kalabileceði odalarda barýndýrýlýrlar.

(2) Her hükümlüye yöresel iklime uygun nitelikte tek tip yatak ve yeterli sayýda yatak takýmý verilir.

(3) Kadýnlarýn erkeklerle, hükümlülerin tutuklularla, çocuklarýn yetiþkinlerle, örgüt veya çýkar amaçlý örgüt suçlularý ile terör suçlularýnýn Kanunda sayýlan hâller dýþýnda bir araya gelmelerine ve baðlantý kurmalarýna izin verilmez.

(4) Oda ve kýsýmlarda iklim koþullarý göz önüne alýnarak yeterli yer, ýþýk, ýsýnma, havalandýrma ve hijyen saðlanýr.

Hükümlünün giydirilmesi

MADDE 64.- (1) Muhtaç hükümlülere talepleri hâlinde, idare tarafýndan iklime ve saðlýða uygun giysiler verilir.

(2) Hükümlülerin giysileri, iç ve dýþ güvenlik görevlilerinin giymekte olduðu üniformalara benzer þekil ve renkte olamaz.

Hükümlünün bakýma muhtaç çocuklarýnýn barýndýrýlmasý

MADDE 65.- (1) Analarý hükümlü olup da dýþarýda korumasýna býrakýlacak kimsesi bulunmayan sýfýr-altý yaþ grubundaki çocuklar, analarýnýn yanýnda kalabilirler. Bu çocuklar gündüzleri ceza infaz kurumu bünyesindeki veya Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu veya diðer kurum ve kuruluþlara ait kreþ ve gündüz bakýmevlerinde barýndýrýlýrlar.

(2) Analarýnýn yanýnda kalan çocuklara, yaþ ve durumlarýna ve ihtiyaçlarýna göre yiyecek ve içecek verilir.

(3) Üç yaþýný doldurmuþ çocuklar, hâkim kararýyla çocuk yuvalarýna veya yetiþtirme yurtlarýna yerleþtirilebilirler. Bu çocuklarýn belirlenecek bir program ve usule göre zaman zaman analarýyla temaslarý saðlanýr.

Hükümlünün telefon ile haberleþme hakký

MADDE 66.- (1) Kapalý ceza infaz kurumlarýndaki hükümlüler, tüzükte belirlenen esas ve usullere göre idarenin kontrolündeki ücretli telefonlar ile görüþme yapabilirler. Telefon görüþmesi idarece dinlenir ve kayýt altýna alýnýr. Bu hak, tehlikeli hâlde bulunan ve örgüt mensubu hükümlüler bakýmýndan kýsýtlanabilir.

(2) Açýk ceza infaz kurumlarý ile çocuk eðitimevlerinde hükümlüler, ücretli telefonlarla serbestçe görüþme yapabilirler.

(3) Açýk ve kapalý ceza infaz kurumlarýndaki hükümlüler altsoy, üstsoy, eþ ve kardeþlerinin ölüm, aðýr hastalýk veya doðal afet hâllerinde, kuruma ait telefon ve faks cihazýndan derhâl yararlandýrýlýrlar. Görüþmeler, tutanak ile belgelenir ve tutanaklar özel bir dosyada saklanýr.

(4) Hükümlüler açýk ve kapalý ceza infaz kurumlarýnda, çocuk eðitimevlerinde araç telefonu, telsiz telefon veya cep telefonu ve benzeri iletiþim araçlarýný bulunduramaz ve kullanamazlar.

Hükümlünün radyo, televizyon yayýnlarý ile internet olanaklarýndan yararlanma hakký

MADDE 67.- (1) Hükümlü, ceza infaz kurumlarýnda merkezî yayýn sistemi bulunduðu takdirde bu sisteme baðlý olarak radyo ve televizyon yayýnlarýný izleme hakkýna sahiptir.

(2) Merkezî yayýn sistemi bulunmayan kurumlarda, yararlý olmayan yayýnlarýn izlenmesini ve dinlenmesini engelleyecek önlemler alýnmak suretiyle baðýmsýz anten kullanýlarak televizyon ve radyo izlenmesine ve dinlenmesine izin verilir. Bu cihazlar, bedeli kendisi tarafýndan ödenmek koþuluyla hükümlü adýna kurumca satýn alýnýr. Her ne biçimde olursa olsun dýþardan gelenler tarafýndan getirilen radyo, televizyon ve bilgisayarlar kuruma alýnmaz.

(3) Kapalý ve açýk ceza infaz kurumlarý ile çocuk eðitimevlerinde ancak, eðitim ve iyileþtirme programlarý çerçevesinde kurum yönetimince belirlenen yerlerde görsel ve iþitsel eðitim araç ve gereçlerinin kullanýmýna izin verilebilir. Eðitim ve iyileþtirme programlarý gerekli kýldýðý takdirde denetim altýnda internetten yararlanýlabilir. Hükümlü, odasýnda bilgisayar bulunduramaz. Ancak, Adalet Bakanlýðýnýn uygun görmesi hâlinde eðitim ve kültürel amaçlý olarak bilgisayarýn ceza infaz kurumuna alýnmasýna izin verilebilir.

(4) Bu haklar, tehlikeli hâlde bulunan veya örgüt mensubu hükümlüler bakýmýndan kýsýtlanabilir.

Hükümlünün mektup, faks ve telgraflarý alma ve gönderme hakký

MADDE 68.- (1) Hükümlü, bu maddede belirlenen kýsýtlamalar dýþýnda, kendisine gönderilen mektup, faks ve telgraflarý alma ve ücretleri kendisince karþýlanmak koþuluyla, gönderme hakkýna sahiptir.

(2) Hükümlü tarafýndan gönderilen ve kendisine gelen mektup, faks ve telgraflar; mektup okuma komisyonu bulunan kurumlarda bu komisyon, olmayanlarda kurumun en üst amirince denetlenir.

(3) Kurumun asayiþ ve güvenliðini tehlikeye düþüren, görevlileri hedef gösteren, terör ve çýkar amaçlý suç örgütü veya diðer suç örgütleri mensuplarýnýn haberleþmelerine neden olan, kiþi veya kuruluþlarý paniðe yöneltecek yalan ve yanlýþ bilgileri, tehdit ve hakareti içeren mektup, faks ve telgraflar hükümlüye verilmez. Hükümlü tarafýndan yazýlmýþ ise gönderilmez.

(4) Hükümlü tarafýndan resmî makamlara veya savunmasý için avukatýna gönderilen mektup, faks ve telgraflar denetime tâbi deðildir.

Hükümlüye dýþarýdan gönderilen hediyeyi kabul etme hakký

MADDE 69.- (1) Kapalý ceza infaz kurumlarýndaki hükümlü, dinî bayram, yýlbaþý veya kendi doðum günlerinde, dýþarýdan gönderilen ve kurum güvenliði için tehlikeli olmayan bir hediyeyi kabul etme hakkýna sahiptir. Bunun esas ve usûlleri tüzükte gösterilir.

Din ve vicdan özgürlüðü

MADDE 70.- (1) Hükümlü, ceza infaz kurumunda, mensup bulunduðu dinin ibadetlerini, düzeni bozmayacak ve çalýþmayý engellemeyecek biçimde serbestçe yerine getirebilir ve ibadette kullanýlan eþyayý, dinî yaþamý bakýmýndan zorunlu olan kitap ve eserleri temin ve bulunduðu yerlerde muhafaza edebilir.

(2) Hükümlünün, mensup bulunduðu dinin görevlilerince ziyaret edilmesine ve onlarla iletiþim kurmasýna, kurum güvenliðini tehlikeye düþürmemek koþuluyla izin verilir.

Hükümlünün muayene ve tedavi istekleri

MADDE 71.- (1) Hükümlü, beden ve ruh saðlýðýnýn korunmasý, hastalýklarýnýn tanýsý için muayene ve tedavi olanaklarýndan, týbbî araçlardan yararlanma hakkýna sahiptir. Bunun için hükümlü öncelikle kurum revirinde, mümkün olmamasý hâlinde Devlet veya üniversite hastanelerinin mahkûm koðuþlarýnda tedavi ettirilir.

Hükümlünün beslenmesi

MADDE 72.- (1) Hükümlüye Adalet ve Saðlýk bakanlýklarýnca birlikte belirlenecek kalori esasýna göre, saðlýklý ve güçlü kalmasý için nitelik ve nicelik olarak besleyici, saðlýk koþullarýna uygun, makul çeþitlilikte, yaþ, saðlýk, çalýþtýðý iþin özelliði, dinî ve kültürel gerekleri göz önünde tutularak besin verilir ve içme suyu saðlanýr.

(2) Hükümlü, kendisine verilen günlük besin ve ihtiyaç maddeleri dýþýndaki ihtiyaçlarýný kurum kantininden saðlayabilir. Kantini bulunmayan kurumlarda, bu maddeler, idarenin izin ve kontrolü altýnda dýþardan saðlanabilir.

(3) Hasta hükümlüye, kurum hekiminin belirleyeceði besinler verilir.

(4) Kurumda annesiyle birlikte kalan çocuklara ve süt emziren annelere durumlarýna uygun gýda verilir.

Ýyileþtirme programlarýnýn belirlenmesi

MADDE 73.- (1) Hükümlünün geçmiþi, suçluluk nedenleri, suç sicili, fizik yeteneði ve ruhsal yapýsý, kiþisel doðasý, arz edebileceði tehlike hâlleri, hapis cezasýnýn süresi, salýverildikten sonraki beklentisi dikkate alýnarak, toplumun hukuka uygun hareket eden ve üretken bir üyesi olarak yaþamýný sürdürmesini saðlayacak ve bireysel ihtiyaçlarýna uygun bir biçimde iyileþtirme programlarý uygulanýr. Bu programlarýn hazýrlanmasý ve uygulanmasý amacýyla ceza infaz kurumlarýnda eðitim ve psiko-sosyal hizmet servisleri oluþturulur.

(2) Hükümlü, amaca uygun iyileþtirme gereklerinin gerçekleþtirilebileceði kurumlara veya bölümlere yerleþtirilir.

Hükümlülerin sayýsý ve uygulanacak güvenlik tedbirleri

MADDE 74.-

(1) Hükümlülerin yerleþtirildikleri kurum veya bölümlerde bireyselleþtirmeyi mümkün kýlacak sayýda bulundurulmalarýna özen gösterilir.

(2) Ýyileþtirme programlarý uygulanan gruplarýn özelliklerine göre deðiþik güvenlik tedbirlerine yer verilir.

(3) Tehlikeli hâlde olduklarý saptanan hükümlüler, bireyselleþtirilmeleri için yapýlacak çalýþmalarda on kiþiyi aþacak biçimde gruplandýrýlamaz.

Eðitim programlarý

MADDE 75.- (1) Ceza infaz kurumlarýnda bulunduðu süre içinde hükümlüye, kiþiliðini geliþtirecek, eðitimini güçlendirecek, yeni beceriler elde etmesini, suç iþleme eðilimini yok etmeyi saðlayacak ve salýverilme sonrasýna hazýrlayacak programlar uygulanýr.

(2) Hükümlünün yaþ, ceza süresi ve yeteneklerine öncelik verilerek ekonomik ve kültür durumuna uygun biçimde düzenlenen eðitim programlarý; temel eðitim, orta ve yüksek öðretim, meslek eðitimi, din eðitimi, beden eðitimi, kütüphane ve psiko-sosyal hizmet konularýný kapsar.

Öðretimden yararlanma

MADDE 76.- (1) Açýk ceza infaz kurumlarý ile çocuk eðitimevlerinde bulunan hükümlülerin örgün ve yaygýn, kapalý ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerin yaygýn öðretimden yararlanmalarý saðlanýr.

Dernekler, vakýflar, gönüllü kuruluþlar ve kamu kurum ve kuruluþlarý ile iliþkiler

MADDE 77.- (1) Hükümlülerin iyileþtirilme çabalarýnda baþarýya ulaþýlmasý için dernekler, vakýflar ve gönüllü kiþi ve kuruluþlar ile iþbirliði yapýlabilir. Kamu kurum ve kuruluþlarý bu maksatla olanaklarý ölçüsünde, gerekli yardýmlarý yapmakla yükümlüdürler.

Hükümlünün muayene ve tedavisi

MADDE 78.- (1) Kurumun saðlýk koþullarýnýn düzenlenmesi, hükümlünün acil veya olaðan muayene ve tedavisi kurumun hekimi tarafýndan yapýlýr. Genel veya hastalýk nedeniyle yapýlan tüm muayene ve tedavi sonuçlarý, saðlýk izleme kartýna iþlenir ve dosyasýnda saklanýr.

(2) Saðlýk Bakanlýðý ve Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý ile üniversitelerin saðlýk kuruluþlarý, hükümlülerin tedavileri bakýmýndan gerekli yardýmlarý yapmakla görevlidirler.

(3) Rýzasý olsa bile hiçbir hükümlü üzerinde týbbî deney yapýlamaz.

Saðlýk denetimi

MADDE 79.- (1) Kurum hekimi, kurumu ayda en az bir kez denetleyerek genel ve özel önlem alýnmasý gereken hastalýklar ile kurumda saðlýk koþullarý yönünden alýnmasý gereken önerileri içeren bir rapor düzenler ve kurum yönetimine verir.

Hastaneye sevk

MADDE 80.- (1) Hükümlünün saðlýk nedeniyle hastaneye sevkine gerek duyulduðunda durum, kurum hekimi tarafýndan derhâl bir raporla ceza infaz kurumu yönetimine bildirilir.

Ýnfazý engelleyecek hastalýk hâli

MADDE 81.- (1) Kurum hekimi veya görevli hekim tarafýndan yapýlan muayene ve incelemeler sonucunda hükümlünün cezasýný yerine getirmesine engel olabilecek hastalýðý saptanýrsa durum, kurum yönetimine bildirilir.

Hükümlünün kendisine verilen yiyecek ve içecekleri reddetmesi

MADDE 82.- (1) Hükümlüler, hangi nedenle olursa olsun, kendilerine verilen yiyecek ve içecekleri sürekli olarak reddettikleri takdirde; bu hareketlerinin kötü sonuçlarý ile býrakacaðý bedensel ve ruhsal hasarlar konusunda ceza infaz kurumu hekimince bilgilendirilirler. Psiko-sosyal hizmet birimince de bu hareketlerinden vazgeçmeleri yolunda çalýþmalar yapýlýr ve sonuç alýnamamasý hâlinde, beslenmelerine kurum hekimince belirlenen rejime göre uygun ortamda baþlanýr.

(2) Beslenmeyi reddederek açlýk grevi veya ölüm orucunda bulunan hükümlülerden, birinci fýkra gereðince alýnan tedbirlere ve yapýlan çalýþmalara raðmen hayatî tehlikeye girdiði veya bilincinin bozulduðu hekim tarafýndan belirlenenler hakkýnda, isteklerine bakýlmaksýzýn kurumda, olanak bulunmadýðý takdirde derhâl hastaneye kaldýrýlmak suretiyle muayene ve teþhise yönelik týbbî araþtýrma, tedavi ve beslenme gibi tedbirler, saðlýk ve hayatlarý için tehlike oluþturmamak þartýyla uygulanýr.

(3) Yukarýda belirtilen hâller dýþýnda, bir saðlýk sorunu olup da muayene ve tedaviyi reddeden hükümlülerin saðlýk veya hayatlarýnýn ciddî tehlike içinde olmasý veya ceza infaz kurumunda bulunanlarýn saðlýk veya hayatlarý için tehlike oluþturan bir durumun varlýðý hâlinde de ikinci fýkra hükümleri uygulanýr.

(4) Bu maddede öngörülen tedbirler, kurum hekiminin tavsiye ve yönetimi altýnda uygulanýr. Ancak, kurum hekiminin zamanýnda müdahale edememesi veya gecikmesi hükümlü için hayatî tehlike doðurabilecek ise, bu tedbirlere ikinci fýkrada belirtilen þartlar aranmaksýzýn baþvurulur.

(5) Bu madde uyarýnca hükümlülerin saðlýklarýnýn korunmasý ve tedavilerine yönelik zorlayýcý tedbirler, onur kýrýcý nitelikte olmamak þartýyla uygulanýr.

Hükümlüyü ziyaret

MADDE 83.- (1) Hükümlü, belgelendirilmesi koþuluyla eþi, üçüncü dereceye kadar kan ve kayýn hýsýmlarý ile vasisi veya kayyýmý tarafýndan haftada bir kez ve ayrýca kuruma kabullerinde, zorunlu hâller dýþýnda bir daha deðiþtirilmemek üzere, ad ve adreslerini bildirdiði en fazla üç kiþi tarafýndan, yarým saatten az ve bir saatten fazla olmamak üzere çalýþma saatleri içinde ziyaret edilebilir.

(2) Birinci fýkrada belirtilenler dýþýndaki kimselerin ziyaretine Cumhuriyet Baþsavcýlýðý tarafýndan yazýlý olarak izin verilebilir.

(3) Görüþler, koþul ve süreleri Adalet Bakanlýðýnca hazýrlanan yönetmelikle kapalý ve açýk olmak üzere iki biçimde yaptýrýlýr.

Yabancý hükümlüleri ziyaret

MADDE 84.- (1) Yabancý hükümlülerin, vatandaþý olduðu devletin diplomatik temsilciliði veya konsolosluðunun ziyaret istemleri, mevzuatta belirlenen esas ve usûllere uygun olarak geciktirilmeden yerine getirilir.

(2) Diplomatik temsilciliði veya konsolosluðu bulunmayan devletler vatandaþlýðýndaki hükümlüler ile mülteci veya vatansýz olan hükümlülerin, yararlarýný koruyan devletin diplomatik temsilciliði veya bu gibi kimseleri koruma görevini üstlenmiþ ulusal veya uluslararasý kuruluþlarla görüþtürülmelerinde yukarýdaki fýkra hükmü uygulanýr.

(3) 83 üncü madde hükümleri saklýdýr.

Heyetlerin ceza infaz kurumlarýný ziyaretleri

MADDE 85.- (1) Resmî kurum ve kuruluþlar, heyet hâlinde veya bireysel olarak ceza infaz kurumlarýný ziyaret edebilmek ve hükümlülerle görüþebilmek için Adalet Bakanlýðýndan izin almak zorundadýrlar. Bilimsel araþtýrma yapanlarla görsel ve yazýlý basýn mensuplarý hakkýnda da bu hüküm uygulanýr.

(2) Hükümlü, denetim amacýyla Türkiye'nin taraf olduðu uluslararasý sözleþmelerle yetkisi kabul edilen kurum ve kuruluþlarýn temsilcileri tarafýndan gerekçesi belirtilmek suretiyle ve Adalet Bakanlýðýnýn izniyle ziyaret edilebilir.

(3) Bu ziyaret ve görüþmelerde güvenliði tehlikeye düþürmeyecek tedbirler kurum yönetimince alýnýr. Ziyaret ve görüþmeler yasal zorunluluk olmadýkça kurum görevlilerinin gözetiminde yapýlýr.

(4) Güvenlik bakýmýndan bir araya getirilemeyecek hükümlülerle toplu görüþme yapýlamaz. Önceden izin verilmiþ olsa bile doðal afet, yangýn ve ayaklanma gibi olaðanüstü durumlarda ziyaret ve görüþmeler ertelenebilir.

Ziyaret ve görüþlerde uyulacak esaslar

MADDE 86.- (1) Kapalý ve açýk ceza infaz kurumlarýna ziyaret veya görüþe gelen resmî heyet ve özel kiþiler, kurum güvenliðini tehlikeye sokacak davranýþlarda bulunamaz, kurum güvenliði için alýnan ve uygulanan yasal ve idarî tedbirlerin deðiþtirilmesini isteyemezler.

(2) Kurumun düzen ve güvenliðini, hükümlülerin saðlýðýný bozabilecek nitelikteki eþya ve maddeler ile her türlü iletiþim araçlarý ve taþýma izin belgesi olsa da silâhlar kuruma sokulamaz. Ziyaret ve görüþlerde hükümlülere para, kýymetli evrak ve eþya verilemez.

(3) Kurum görevlileri ve dýþ güvenlik görevlileri dahil olmak üzere, sýfat ve görevi ne olursa olsun, ceza infaz kurumlarýna girenler duyarlý kapýdan geçmek zorundadýr. Bu kiþilerin üstleri metal dedektörle aranýr; eþyalarý x-ray cihazýndan veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirilir, ayrýca þüphe hâlinde elle aranýr. Bu cihazlarýn bulunmadýðý yerlerde arama ve kontrol elle yapýlýr. Ancak milletvekilleri, mülkî amirler, hâkim, Cumhuriyet savcýlarý ve bu sýnýftan sayýlanlar, avukatlar, noterler, ceza infaz kurumlarý ve tutukevleri kontrolörleri, izleme kurulu baþkan ve üyeleri, uluslararasý sözleþmelerle yetkileri tanýnmýþ kiþi ve kuruluþlarýn temsilcileri, ceza infaz kurumu ve tutukevi koruma birlik komutaný ile kurum müdürünün üstleri aðýr cezayý gerektiren suçüstü hâlleri dýþýnda elle aranamaz. Duyarlý kapý cihazýnýn ikazýnýn sürmesi hâlinde bu kiþiler ancak, elle aramayý kabul ettikleri takdirde kuruma girebilirler. Ziyaret yerleri de ziyaret öncesi ve bitiminde aranýr.

(4) Ceza infaz kurumlarýna giren avukatlarca savunmaya iliþkin olduðu yazýlý olarak beyan edilen belge ve dosyalar incelemeye tâbi tutulmaz.

(5) Konusu suç teþkil etmemekle birlikte ceza infaz kurumlarýna sokulmasý yasak olan her türlü eþya, çýkýþta sahibine verilmek üzere idare tarafýndan muhafaza altýna alýnýr.

(6) Hükümlüler, odalarýndan çýkýþ ve dönüþlerinde ayrý yerlerde ve farklý memurlarca üst ve eþya aramasýna tâbi tutulurlar.

(7) Aramalarda insan onuruna saygý esastýr.

(8) Ziyaret ve görüþlerde kurallara uymayan heyet ve kiþilerin ziyaret ve görüþmeleri sürdürmelerine derhâl son verilir. Suç oluþturan davranýþlar, ilgili idarî ve adlî makamlara bildirilir. Görüþme hakkýna sahip özel kiþilerin kurum güvenliðinin korunmasý amacýyla alýnan tedbirlere aykýrý davranýþlarý ve istekleri nedeniyle görüþme haklarý, kurumun en üst amirince bir aydan bir yýla kadar kýsýtlanabilir. Mevzuatýn avukatlar bakýmýndan getirdiði hükümler saklýdýr.

Beden eðitimi

MADDE 87.- (1) Hükümlünün toplumsal, ruhsal ve bedensel geliþmelerini saðlamak amacýyla fizik ve ruhsal saðlýk durumlarýnýn elverdiði ölçüde spor, beden eðitimi ve eðlendirici etkinliklere katýlmasýna müsaade olunur ve olanaklar ölçüsünde yer ve araç saðlanýr.

(2) Açýk havada çalýþmayan veya kapalý ceza infaz kurumlarýnda bulunan hükümlüye, hava koþullarý elverdiði ölçüde, günde en az bir saat açýk havada gezinmek olanaðý verilir. Bu süre içerisinde bireysel spor da yapýlabilir. Kurum dýþýndaki etkinliklere açýk ceza infaz kurumlarý ile çocuk eðitimevlerinde bulunan hükümlüler katýlabilirler.

Kütüphane ve kurslardan yararlanma

MADDE 88.- (1) Hükümlü, çalýþma saatleri dýþýnda ve belirlenecek düzene göre idarece tertiplenen kurslara katýlabilir ve kütüphaneden yararlanabilir. Bu konudaki programlar uzmanlarýn önerileri ve hükümlünün istekleri dikkate alýnarak kurum yönetimince belirlenir.

Koþullu salýverilmede iyi hâlin saptanmasý

MADDE 89.- (1) Hükümlünün, Kanunun 107 nci maddesinde öngörülen süreleri, ceza infaz kurumlarýnýn düzen ve güvenliði amacýyla konulmuþ kurallara içtenlikle uyarak, haklarýný iyi niyetle kullanarak, yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirerek geçirmiþ ve uygulanan iyileþtirme programlarýna göre de toplumla bütünleþmeye hazýr olduðunun disiplin kurulunun görüþü alýnarak idare kurulunca saptanmýþ bulunmasý gerekir.

Salýverilme öncesi için önlem ve iliþkiler

MADDE 90.- (1) Hükümlünün salýverildikten sonraki geleceðini düzenlemeyi düþünmesini saðlayýcý tedbirler alýnýr ve toplumla uyumu ile ailesinin çýkarlarý için bu konularda hizmet veren resmî ve özel kuruluþ veya kiþilerle iliþki kurmasý doðrultusunda katký ve yardýmda bulunulur.

Hükümlüye iþ bulmada yardým

MADDE 91.- (1) Hükümlü, salýverildiðinde iþ bulmasý veya kendi iþini kurmasý yönünde özendirilir. Bu konuda gönüllü kiþi ve kuruluþlar ile resmî kurumlarla iþbirliði yapýlýr. Bu husustaki ayrýntýlar tüzükte gösterilir.

Kapalý ceza infaz kurumu dýþýna çýkma hâlleri

MADDE 92.-

(1) Hükümlü; izin, hastaneye, Cumhuriyet Baþsavcýlýðýna veya duruþmaya sevk, eðitim, öðretim, iþyurdu, cezanýn ertelenmesi, salýverilme, nakil, deprem, sel gibi doðal afet ve yangýn hâlleri dýþýnda ve yetkili makamca verilmiþ yazýlý bir emir olmadýkça kapalý kurumun dýþýna çýkarýlamaz.

(EKLENMÝÞ FIKRA RGT:01.06.2005 RGNO:25832 Kanun No:5351/6)

(2) 5271 sayýlý Kanunun 250 nci maddesinin birinci fýkrasýnda yer alan suçlarla ilgili olarak alýnan bilgilerin doðruluðunun araþtýrýlmasý bakýmýndan zorunlu görülen hâllerde, hükümlü veya tutuklular, rýzalarý alýnmak koþuluyla, ilgili makamýn ve Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnýn talebi üzerine hâkim kararý ile geçici sürelerle ceza infaz kurumundan alýnabilirler. Bu süreler, hükümlü veya tutuklu dinlendikten sonra iþin niteliðine göre, her defasýnda dört günü ve hiçbir surette onbeþ günü geçmemek üzere hâkim tarafýndan tayin olunur ve hükümlülük ve tutuklulukta geçmiþ sayýlýr. Ceza infaz kurumundan ayrýlýþ ve dönüþlerinde hükümlü veya tutuklunun saðlýk durumu doktor raporu ile tespit edilir. Yer gösterme sýrasýnda yapýlan iþlemlere iliþkin belgelerin bir örneði ilgilinin dosyasýnda muhafaza edilmek üzere Cumhuriyet Baþsavcýlýðýna gönderilir.

Ýzinler

MADDE 93.- (1) Yüksek güvenlikli ceza infaz kurumlarýnda bulunanlar dýþýndaki hükümlülere mazeret izni, özel izin veya iþ arama izni verilebilir. Ýzinde geçen süreler hükümlülükte geçmiþ sayýlýr.

(2) Ýzinlerin kullandýrýlmasý ile ilgili ayrýntýlar tüzükte gösterilir.

Mazeret izni

MADDE 94.- (1) Hükümlülük süresinin beþte birini iyi hâlle geçirmiþ olanlara hükümlünün isteði ile;

a) Ana, baba, eþ, kardeþ veya çocuðunun ölümü nedeniyle ceza infaz kurumu en üst amirinin önerisi ve Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnýn onayý ile,

b) Yukarýdaki bentte sayýlan yakýnlarýndan birisinin yaþamsal tehlike oluþturacak önemli ve aðýr hastalýk hâllerinin veya deprem, su baskýný, yangýn gibi felâketler nedeniyle zarara uðradýklarýnýn belgelendirilmesi koþuluyla kurum en üst amirinin görüþü, Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnýn önerisi ve Adalet Bakanlýðýnýn onayý ile,

Yol dýþýnda on güne kadar mazeret izni verilebilir.

(2) Tehlikeli hükümlüler hariç olmak üzere, hükümlünün, infaz kurumunun bulunduðu yerde olmak ve dýþ güvenlik görevlisinin refakatinde bulunmak þartýyla, talebi ve Cumhuriyet Baþsavcýsýnýn onayý ile ana, baba, eþ, kardeþ ve çocuk cenazesine katýlmasýna izin verilebilir.

Özel izin

MADDE 95.- (1) Açýk ceza infaz kurumlarýnda bulunanlarla kapalý ceza infaz kurumunda olup da açýk ceza infaz kurumlarýna ayrýlmaya hak kazananlara, aileleriyle baðlarýný sürdürmelerini veya güçlendirmelerini ve dýþ dünyaya uyumlarýný saðlamak amacýyla kurum en üst amirinin önerisi ve Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnýn onayý ile yýlda en çok üç kez olmak üzere her defasýnda yol hariç üç güne kadar izin verilebilir.

Ýþ arama izni

MADDE 96.- (1) Ceza infaz kurumlarýnda hükümlülük sürelerinin en az altý ayýný kesintisiz geçirmiþ ve koþullu salýverilmelerine bir ay kalmýþ hükümlülere olaðan yaþantýlarýna döndüklerinde uyum sorunu ile karþýlaþmamalarý ve iþ bulma olanaklarý saðlanmak üzere kurum en üst amirinin önerisi ve Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnýn onayý ile çalýþma günleri içinde sekiz saate kadar izin verilebilir.

Ýzinden dönmeme, geç dönme

MADDE 97.- (1) Ýzinden dönmeyen veya iki günden fazla bir süre geçtikten sonra dönen hükümlüler hakkýnda Türk Ceza Kanununun 292 nci ve izleyen maddelerinde yazýlý hükümler uygulanýr.

(2) Ýzin süresini iki gün veya daha az bir süre geçiren hükümlüler hakkýnda disiplin iþlemi yapýlýr. Ýzinli iken firar eden hükümlüye bir daha izin verilmez.

Mahkûmiyet hükmünün yorumunda veya çektirilecek cezanýn hesabýnda duraksama

MADDE 98.- (1) Mahkûmiyet hükmünün yorumunda veya çektirilecek cezanýn hesabýnda duraksama olursa, cezanýn kýsmen veya tamamen yerine getirilip getirilemeyeceði ileri sürülür ya da sonradan yürürlüðe giren kanun, hükümlünün lehinde olursa, duraksamanýn giderilmesi veya yerine getirilecek cezanýn belirlenmesi için hükmü veren mahkemeden karar istenir.

(2) 16 ncý madde gereðince cezasýnýn ertelenmesi isteminin reddi hâlinde de ayný hüküm uygulanýr.

(3) Yukarýdaki fýkralar uyarýnca yapýlan baþvurular cezanýn infazýný ertelemez. Ancak, mahkeme olayýn özelliðine göre infazýn ertelenmesine veya durdurulmasýna karar verebilir.

Birden fazla hükümdeki cezalarýn toplanmasý

MADDE 99.- (1) Bir kiþi hakkýnda hükmolunan herbir ceza diðerinden baðýmsýzdýr, varlýklarýný ayrý ayrý korurlar. Ancak, bir kiþi hakkýnda baþka baþka kesinleþmiþ hükümler bulunur ise, 107 nci maddenin uygulanabilmesi yönünden mahkemeden bir toplama kararý istenir.

Hastanede geçen sürenin cezadan indirilmesi

MADDE 100.- (1) Cezanýn infazýna baþlandýktan sonra hastalýk nedeniyle hükümlünün ceza infaz kurumundan hastaneye kaldýrýlmasý hâlinde burada geçirdiði süre, cezadan indirilir.

(2) Ancak, cezanýn infazýný durdurmak için hükümlü, hastalýðýna kasten neden olmuþsa bu hükümden yararlanamaz. Bu hâlde Cumhuriyet savcýsý mahkemeden bir karar verilmesini ister.

Ýnfaz sýrasýnda verilecek kararlarýn mercii ve usulü

MADDE 101.- (1) Cezanýn infazý sýrasýnda, 98 ilâ 100 üncü maddeler gereðince mahkemeden alýnmasý gereken kararlar duruþma yapýlmaksýzýn verilir. Karar verilmeden önce Cumhuriyet savcýsý ve hükümlünün görüþlerini yazýlý olarak bildirmeleri istenebilir.

(2) 99 uncu madde gereðince cezalarýn toplanmasý gerektiðinde, bu hususta hüküm vermek yetkisi, en fazla cezaya hükmetmiþ bulunan mahkemeye, bu durumda birden çok mahkeme yetkili ise son hükmü vermiþ olan mahkemeye; hükümlerden biri doðrudan doðruya bölge adliye mahkemesi tarafýndan verilmiþ ise, bölge adliye mahkemesine, Yargýtay tarafýndan verilmiþ ise Yargýtaya aittir.

(3) Bölge adliye mahkemesi veya Yargýtaydan baþka mahkemeler tarafýndan verilmiþ olan bu kararlara karþý itiraz yoluna gidilebilir.

Ýnfaz kurumuna dýþ yardýmlar

MADDE 102.- (1) Hükümlülerin ceza infaz kurumlarýndan salýverilmelerinden önce veya salýverilmelerinden sonra kiþisel zorluklarýný aþmalarýný, iyileþtirilmelerini ve dýþarýdaki yaþama uyumlarýný saðlamak amacýyla ilgili bakanlýklar, kamu kurum ve kuruluþlarý ile kamu tüzel kiþileri görev alanlarýna giren konularda gerekli desteði ve hizmeti vermekle yükümlüdürler.

(2) Bu konuda gönüllü kiþi, kurum ve kuruluþlardan yardým alýnabilir.

(3) Bu yükümlülük ve yardýmlarýn yöntem ve esaslarý tüzükte belirlenir.

Hükümlüler arasý yardýmlaþma

MADDE 103.- (1) Meslek ve sanatlarýnda becerili olan hükümlüler, çalýþma yeteneðine sahip ve istekli diðer hükümlülere, yönetimle iþbirliði yaparak ceza infaz kurumunda ve salýverilmelerinden sonraki yaþamlarýnda iþ, meslek veya sanat öðrenmelerini saðlamak amacýyla katkýda bulunabilirler.

Denetimli serbestlik ve yardým merkezleri ile koruma kurullarý

MADDE 104.- (1) Cezalarý ertelenen, salýverilen veya haklarýnda hapis cezasý dýþýnda herhangi bir tedbire hükmedilen hükümlülerin toplum içinde izlenmesi, iyileþtirilmesi, psiko-sosyal problemlerinin çözülmesi, salýverme sonrasý korunmasý ve yargýlanan kiþiler hakkýnda sosyal araþtýrma raporlarýnýn düzenlenmesi ve maðdurun korunmasý gibi görevleri yerine getirmek üzere denetimli serbestlik ve yardým merkezleri kurulur.

(2) Salýverilme sonrasýnda hükümlülere iþ saðlanmasý için koruma kurullarý kurulur.

(3) Denetimli serbestlik ve yardým merkezleri ile koruma kurullarýnýn kuruluþu, çalýþma yöntem ve esaslarý, ilgili kanununda düzenlenir.

Kamuya yararlý bir iþte çalýþtýrma

MADDE 105.- (1) Türk Ceza Kanununun 50 nci maddesinin birinci fýkrasýnýn (f) bendinde yer alan kýsa süreli hapis cezasýnýn yaptýrým seçeneklerinden kamuya yararlý bir iþte çalýþtýrma; hükümlünün, ücretsiz olarak bir kamu kurumunun veya kamu yararýna hizmet veren bir özel kuruluþun belirli hizmetlerinde çalýþtýrýlmasýdýr.

(2) Denetimli serbestlik ve yardým merkezleri, bölgelerinde bulunan bu tür kurumlardan hükümlüleri ne suretle çalýþtýrabileceklerine dair bilgi alýrlar ve hizmetler listesini oluþtururlar. Bu listeler mahkemelere verilir. Mahkeme, bu listelerden uygun gördüðü hizmeti ve süresini hükümlüye önerir ve bunu reddetme hakkýna sahip olduðunu hatýrlatýr.

(3) Diðer bir hapis cezasýna hükmedildiðinde kamu yararýna çalýþtýrma kararý verilemez.

(4) Ýki yýl veya daha az süre ile hapis cezasýna mahkûm olanlardan, hükümlülük süresinin yarýsýný iyi hâlle geçirenlerin, istekleri bulunmak koþuluyla kendilerinin veya yasal temsilcilerinin veya Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnýn istemi üzerine, mahkûmiyet sürelerinin geriye kalan yarýsýný kamuya yararlý bir iþte çalýþtýrýlmasýna mahkemece karar verilebilir.

(5) Mahkeme kararýnda belirtilen çalýþma esaslarý ile rejimlere uymama hâlinde, geri kalan ceza aynen çektirilir.

Adlî para cezasýnýn infazý

MADDE 106.- (1) Adlî para cezasý, Türk Ceza Kanununun 52 nci maddesinin birinci fýkrasýnda belirtilen usule göre tayin olunacak bir miktar paranýn Devlet Hazinesine ödenmesinden ibarettir.

(2) Adlî para cezasýný içeren ilâm Cumhuriyet Baþsavcýlýðýna verilir. Cumhuriyet savcýsý otuz gün içinde adlî para cezasýnýn ödenmesi için hükümlüye 20 nci maddenin üçüncü fýkrasý uyarýnca bir ödeme emri teblið eder.

(3) Hükümlü, teblið olunan ödeme emri üzerine belli süre içinde adlî para cezasýný ödemezse, Cumhuriyet savcýsýnýn kararý ile ödenmeyen kýsma karþýlýk gelen gün miktarýnca hapsedilir.

(DEÐÝÞÝK FIKRA RGT:01.06.2005 RGNO:25832 Kanun No:5351/7) (KOD 1)

(4) Çocuklar hakkýnda hükmedilen; adlî para cezasý ile hapis cezasýndan çevrilen adlî para cezasýnýn ödenmemesi hâlinde, bu cezalar hapse çevrilemez. Bu takdirde onbirinci fýkra hükmü uygulanýr.

(5) Adlî para cezasýnýn hapse çevrileceði mahkeme ilâmýnda yazýlý olmasa bile üçüncü fýkra hükmü Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnca uygulanýr.

(6) Hükümde, adlî para cezasý takside baðlanmamýþ ise, bir aylýk süre içinde adlî para cezasýnýn üçte birini ödeyen hükümlünün isteði üzerine geri kalan kýsmýnýn birer ay ara ile iki eþit taksitte ödenmesine izin verilir. Ýlk taksidin süresinde ödenmemesi hâlinde, verilen ikinci takside iliþkin izin hükümsüz kalýr.

(7) Adlî para cezasý yerine çektirilen hapis süresi üç yýlý geçemez. Birden fazla hükümle adlî para cezalarýna mahkûmiyet hâlinde bu süre beþ yýlý geçemez.

(8) Hükümlü, hapis yattýðý günlerin dýþýndaki günlere karþýlýk gelen parayý öderse hapisten çýkartýlýr.

(9) Türk Ceza Kanununun 50 nci maddesinin birinci fýkrasýnýn (a) bendi saklý kalmak üzere, adlî para cezasýndan çevrilen hapsin infazý ertelenemez ve bunun infazýnda koþullu salýverilme hükümleri uygulanamaz. Hapse çevrilmiþ olmasýna raðmen hak yoksunluklarý bakýmýndan esas alýnacak olan adlî para cezasýdýr.

(10) Türk Ceza Kanununun 50 nci maddesinin birinci fýkrasýnýn (a) bendine göre kýsa süreli hapis cezasýndan çevrilen adlî para cezalarýnýn infazýnda, ayný maddenin altýncý ve yedinci fýkralarý hükümleri saklýdýr.

(11) Ýnfaz edilen hapsin süresi, adlî para cezasýný tamamýyla karþýlamamýþ olursa, geri kalan adlî para cezasýnýn tahsili için ilâm, Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnca mahallin en büyük mal memuruna verilir. Bu makamlarca 6183 sayýlý Amme Alacaklarýnýn Tahsil Usulü Hakkýnda Kanuna göre kalan adlî para cezasý tahsil edilir.

Koþullu salýverilme

MADDE 107.- (1) Koþullu salýverilmeden yararlanabilmek için mahkûmun kurumdaki infaz süresini iyi hâlli olarak geçirmesi gerekir.

(2) Aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýna mahkûm edilmiþ olanlar otuz yýlýný, müebbet hapis cezasýna mahkûm edilmiþ olanlar yirmidört yýlýný, diðer süreli hapis cezalarýna mahkûm edilmiþ olanlar cezalarýnýn üçte ikisini infaz kurumunda çektikleri takdirde, koþullu salýverilmeden yararlanabilirler.

(3) Koþullu salýverilme için infaz kurumunda geçirilmesi gereken süre;

a) Birden fazla aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýna veya aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý ile müebbet hapis cezasýna mahkûmiyet hâlinde otuzaltý,

b) Birden fazla müebbet hapis cezasýna mahkûmiyet hâlinde otuz,

c) Bir aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý ile süreli hapis cezasýna mahkûmiyet hâlinde en fazla otuzaltý,

d) Bir müebbet hapis cezasý ile süreli hapis cezasýna mahkûmiyet hâlinde en fazla otuz,

e) Birden fazla süreli hapis cezasýna mahkûmiyet hâlinde en fazla yirmisekiz,

Yýldýr.

(4) Suç iþlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde iþlenen suçtan dolayý mahkûmiyet hâlinde; aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýna mahkûm edilmiþ olanlar otuzaltý yýlýný, müebbet hapis cezasýna mahkûm edilmiþ olanlar otuz yýlýný, süreli hapis cezasýna mahkûm edilmiþ olanlar cezalarýnýn dörtte üçünü infaz kurumunda çektikleri takdirde, koþullu salýverilmeden yararlanabilirler. Ancak, bu süreler;

a) Birden fazla aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýna veya aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý ile müebbet hapis cezasýna mahkûmiyet hâlinde kýrk,

b) Birden fazla müebbet hapis cezasýna mahkûmiyet hâlinde otuzdört,

c) Bir aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý ile süreli hapis cezasýna mahkûmiyet hâlinde en fazla kýrk,

d) Bir müebbet hapis cezasý ile süreli hapis cezasýna mahkûmiyet hâlinde en fazla otuzdört,

e) Birden fazla süreli hapis cezasýna mahkûmiyet hâlinde en fazla otuziki,

Yýldýr.

(5) Koþullu salýverilme süresinin hesaplanmasýnda, hükümlünün onsekiz yaþýný dolduruncaya kadar infaz kurumunda geçirdiði bir gün, iki gün olarak dikkate alýnýr.

(6) Koþullu salýverilen hükümlünün tâbi tutulacaðý denetim süresi, yukarýdaki fýkralara göre infaz kurumunda geçirilmesi gereken sürenin yarýsý kadardýr. Ancak süreli hapislerde hakederek tahliye tarihini geçemez.

(7) Hükümlü, denetim süresinde, infaz kurumunda öðrendiði meslek veya sanatý icra etmek üzere, bir kamu kurumunda veya özel olarak ayný meslek veya sanatý icra eden bir baþkasýnýn gözetimi altýnda, ücret karþýlýðýnda çalýþtýrýlabilir.

(8) Onsekiz yaþýndan küçük olan hükümlüler, denetim süresinde eðitimlerine, gerektiðinde barýnma imkâný da bulunan bir kurumda devam ederler.

(9) Hâkim, denetim süresinde hükümlüye rehberlik edecek bir uzman kiþiyi görevlendirebilir. Bu kiþi, kötü alýþkanlýklar edinebileceði çevrelerden uzak kalmasý ve sorumluluk bilinciyle iyi bir hayat sürmesini temin hususunda hükümlüye öðütte bulunur; eðitim gördüðü kurum yetkilileri veya yanýnda çalýþtýðý kiþilerle görüþerek, istiþarelerde bulunur; hükümlünün davranýþlarý, sosyal uyumu ve sorumluluk bilincindeki geliþme hakkýnda üçer aylýk sürelerle rapor düzenleyerek hâkime verir.

(10) Hâkim, koþullu salýverilen hükümlünün kiþiliðini ve topluma uyumdaki baþarýsýný göz önünde bulundurarak; denetim süresinin, denetimli serbestlik tedbiri uygulanmadan veya herhangi bir yükümlülük belirlemeden geçirilmesine karar verebileceði gibi, denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasýný veya belirlenen yükümlülükleri denetim süresi içinde kaldýrabilir.

(11) Bir hükümlünün koþullu salýverilmesi hakkýnda ceza infaz kurumu idaresi tarafýndan hazýrlanan gerekçeli rapor, hükmü veren mahkemeye; hükümlü baþka bir yerde bulunuyorsa o yerde bulunan ayný derecedeki mahkemeye verilir. Mahkeme, bu raporu uygun bulursa hükümlünün koþullu salýverilmesine dosya üzerinden karar verir. Mahkeme, raporu uygun bulmadýðý takdirde gerekçesini kararýnda gösterir. Bu kararlara karþý itiraz yoluna gidilebilir.

(12) Koþullu salýverilen hükümlünün, denetim süresinde hapis cezasýný gerektiren kasýtlý bir suç iþlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, hâkimin uyarýsýna raðmen, uymamakta ýsrar etmesi hâlinde koþullu salýverilme kararý geri alýnýr.

(13) Koþullu salýverilme kararýnýn geri alýnmasý hâlinde hükümlünün;

a) Sonraki suçu iþlediði tarihten itibaren kalan cezasýnýn aynen,

(DEÐÝÞÝK BENT RGT:01.06.2005 RGNO:25832 Kanun No:5351/8) (KOD 1)

b) Yükümlülüklerine aykýrý davranmasý hâlinde, bu yükümlülüklere uymama tarihi ile hak ederek salýverilme tarihi arasýndaki süreyi geçmemek koþuluyla takdir edilecek bir sürenin,

Ceza infaz kurumunda çektirilmesine karar verilir. Koþullu salýverilme kararýnýn geri alýnmasýndan sonra ayný hükmün infazý ile ilgili bir daha koþullu salýverilme kararý verilmez.

(14) Denetim süresi yükümlülüklere uygun ve iyi hâlli olarak geçirildiði takdirde, ceza infaz edilmiþ sayýlýr.

(15) Koþullu salýverilme kararýnýn geri alýnmasýna;

a) Hükümlü geri kalan süre içinde iþlediði kasýtlý bir suçtan dolayý hapis cezasýna mahkûm edilirse, hükmü veren ilk derece mahkemesi veya bölge adliye mahkemesi tarafýndan,

b) Hükümlünün baðlý tutulduðu yükümlülükleri yerine getirmemesi hâlinde koþullu salýverilme kararýna esas teþkil eden hükmü veren ilk derece mahkemesi veya bölge adliye mahkemesi veya koþullu salýverilme kararýný vermiþ olan mahkeme tarafýndan,

Dosya üzerinden karar verilir. Bu kararlara karþý itiraz yolu açýktýr.

(16) 5237 sayýlý Türk Ceza Kanununun Ýkinci Kitap, Dördüncü Kýsým, "Devletin Güvenliðine Karþý Suçlar" baþlýklý Dördüncü Bölüm, "Anayasal Düzene ve Bu Düzenin Ýþleyiþine Karþý Suçlar" baþlýklý Beþinci Bölüm, "Milli Savunmaya Karþý Suçlar" baþlýklý Altýncý Bölüm altýnda yer alan suçlardan birinin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde iþlenmesi dolayýsýyla aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýna mahkûmiyet hâlinde, koþullu salýverilme hükümleri uygulanmaz.

Mükerrirlere özgü infaz rejimi ve denetimli serbestlik tedbiri

MADDE 108.- (1) Tekerrür hâlinde iþlenen suçtan dolayý mahkûm olunan;

a) Aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýnýn otuzdokuz yýlýnýn,

b) Müebbet hapis cezasýnýn otuzüç yýlýnýn,

c) Süreli hapis cezasýnýn dörtte üçünün,

Ýnfaz kurumunda iyi hâlli olarak çekilmesi durumunda, koþullu salýverilmeden yararlanýlabilir.

(2) Tekerrür nedeniyle koþullu salýverme süresine eklenecek miktar, tekerrüre esas alýnan cezanýn en aðýrýndan fazla olamaz.

(3) Ýkinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanmasý durumunda, hükümlü koþullu salýverilmez.

(4) Hâkim, mükerrir hakkýnda cezanýn infazýnýn tamamlanmasýndan sonra baþlamak ve bir yýldan az olmamak üzere denetim süresi belirler.

(5) Tekerrür dolayýsýyla belirlenen denetim süresinde, koþullu salýverilmeye iliþkin hükümler uygulanýr.

(6) Hâkim, mükerrir hakkýnda denetim süresinin uzatýlmasýna karar verebilir. Denetim süresi en fazla beþ yýla kadar uzatýlabilir.

Seçenekli yaptýrýmlarýn uygulanmasý

MADDE 109.- (1) Kýsa süreli hapis cezasý yerine Türk Ceza Kanununun 50 nci maddesine göre hükmedilen seçenekli yaptýrýmlarýn infazýnda uygulanacak rejim, tüzükte gösterilir.

Özel infaz usulleri

MADDE 110.- (1) Hükmü veren mahkeme veya hükümlü baþka bir yerde bulunuyorsa o yerde bulunan ayný derecedeki mahkeme, altý ay veya daha az süreli hapis cezasýnýn;

a) Her hafta cuma günleri saat 19.00'da girmek ve pazar günleri ayný saatte çýkmak suretiyle hafta sonlarý,

b) Her gün saat 19.00'da girmek ve ertesi gün saat 07.00'de çýkmak suretiyle geceleri,

Ceza infaz kurumlarýnda çektirilmesine karar verebilir.

(DEÐÝÞÝK FIKRA RGT:01.06.2005 RGNO:25832 Kanun No:5351/9) (KOD 1)

(2) Kadýn veya altmýþbeþ yaþýný bitirmiþ hükümlülerin mahkûm olduklarý altý ay veya daha az süreli hapis cezasýnýn konutunda çektirilmesine hükmü veren mahkeme veya hükümlü baþka bir yerde bulunuyorsa o yerde bulunan ayný derecedeki mahkemece karar verilebilir.

(3) Yetmiþbeþ yaþýný bitirmiþ olup da üç yýl ve daha az süreli hapis cezasýna mahkûm olanlarýn, bu cezalarýnýn ceza infaz kurumlarýnda çektirilmesi saðlýk durumlarý itibarýyla elveriþli olmadýðý, tam teþekküllü Devlet veya üniversite hastanelerince verilecek raporla tespit edilenler hakkýnda cezanýn konutlarýnda çektirilmesine hükmü veren mahkemece veya hükümlü baþka bir yerde bulunuyorsa o yerde bulunan ayný derecedeki mahkemece karar verilebilir. Ancak, mahkûmiyete konu suç nedeniyle herhangi bir zarar doðmuþsa, bu zararýn aynen iade, suçtan önceki hâle getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi þartý da ayrýca aranýr. Bunlar hakkýnda beþinci fýkra hükümleri uygulanmaz.

(4) Cezanýn özel infaz usulüne göre çektirilmesi kararý, infaza baþlandýktan sonra da verilebilir.

(5) Cezanýn özel infaz usulüne göre çektirilmesine karar verilenler hakkýnda koþullu salýverilme hükümleri uygulanmaz.

(6) Bu infaz usulünün gereklerine geçerli bir mazeret olmaksýzýn uyulmamasý hâlinde, cezanýn baþtan itibaren infaz kurumunda çektirilmesine karar verilir.

(7) Bu madde hükümlerine göre verilen kararlara itiraz yolu açýktýr.

Tutuklama kararýnýn yerine getirildiði kurumlar

MADDE 111.- (1) Tutuklular, iç ve dýþ güvenlik görevlisi bulunan, firara karþý teknik, mekanik, elektronik veya fizikî engelleri olan, 34 üncü maddede sayýlan hâller dýþýnda oda ve koridor kapýlarý sürekli olarak kapalý tutulan ve yasal zorunluluklar ayrýk, dýþarýyla irtibat ve haberleþme olanaðý bulunmayan normal güvenlik esasýna dayalý tutukevlerinde veya maddî olanak bulunmadýðý hâllerde diðer kapalý ceza infaz kurumlarýnýn bu amaca ayrýlmýþ bölümlerinde tutulurlar.

(2) Eylem ve davranýþlarý ile 9 uncu madde kapsamýna giren tutuklular, yüksek güvenlikli tutukevlerinde veya buna olanak bulunmadýðý hâllerde yüksek güvenlikli kapalý ceza infaz kurumlarýnýn tutuklulara ayrýlan bölümlerinde barýndýrýlýrlar.

(3) Kadýn, çocuk ve gençlik tutukevleri müstakil olarak kurulabilir. Tutuklular, tutukevlerinde veya maddî olanak bulunmadýðý hâllerde kapalý ceza infaz kurumlarýnýn tutuklulara ayrýlan bölümlerinde, büyükler, kadýnlar, gençler, çocuklar olmak üzere ve suç türleri de gözetilerek ayrý yerlerde barýndýrýlýrlar.

Tutukevine kabul

MADDE 112.- (1) Sanýðýn tutukevine kabul edilebilmesi için hâkim veya mahkeme tarafýndan verilmiþ bir tutuklama kararýnýn bulunmasý zorunludur.

(2) Tutuklunun tutukevine konulduðu, kararý veren hâkim veya mahkemeye gün ve saati belirtilerek bildirilir.

Tutuklularýn barýndýrýlmasý

MADDE 113.- (1) Tutuklular, maddî olanaklar elverdiðince suç türlerine ve taþýdýklarý güvenlik riskine göre ayrý odalarda barýndýrýlýrlar. Aralarýnda husumet bulunanlar ile iþtirak hâlinde suç iþlemiþ olanlar ayný odalarda barýndýrýlmazlar ve birbirleri ile temas etmelerini engelleyecek tedbirler alýnýr.

Tutuklularýn haklarý

MADDE 114.- (1) Tutuklulardan çalýþmalarý istenebilir; ancak, buna mecbur tutulamazlar. Tutuklular istediklerinde idare, barýndýrýldýklarý odalarda çalýþmalarýna izin verebilir. Odada çalýþma imkâný yoksa, tutuklularýn iþ yerlerinde çalýþmalarýna da izin verilebilir. Bu takdirde kendileri hakkýnda çalýþmakta olan hükümlülere ait rejim uygulanýr.

(2) Soruþturma ve kovuþturma evrelerinde tutuklular, kurumun bu husustaki genel düzenine uymak suretiyle ziyaretçi kabul edebilirler. Ancak soruþturma evresinde Cumhuriyet savcýsý, kovuþturma evresinde hâkim veya mahkeme, soruþturmanýn veya davanýn selameti bakýmýndan tutuklunun ziyaretçi kabulünü yasaklayabilir veya bu hususta kýsýtlamalar koyabilir.

(3) Tutuklularýn yazýlý haberleþmeleri ile telefonla görüþmeleri, soruþturma evresinde Cumhuriyet savcýsý, kovuþturma evresinde hâkim veya mahkemesince kýsýtlanabilir.

(4) Tutuklu, savunmasý için istediði müdafii seçmek ve görevlendirmek hakkýna sahiptir. Her dereceden kurum görevlileri bu hususta tutukluya tavsiyelerde bulunamaz.

(5) Tutuklunun müdafii ile olan haberleþmesine ve kurum düzeni çerçevesinde temas ve görüþmelerine hiçbir suretle engel olunamaz ve kýsýtlamalar konulamaz.

(6) Özel kanunda yer alan hükümler saklýdýr.

Kýsýtlayýcý önlemler

MADDE 115.- (1) Tehlikeli hâlde bulunan, delil karartma tehlikesi olan, soruþturmanýn amacýný veya tutukevinin güvenliðini tehlikeye düþüren veya suçun tekrarýna olanak verecek davranýþlarda bulunan tutuklulara soruþturma evresinde Cumhuriyet savcýsý, kovuþturma evresinde hâkim veya mahkemesince aþaðýdaki tedbirler uygulanabilir:

a) Tutuklunun tek baþýna, sýký bir rejim altýnda muhafaza edilmesi ve kaldýðý odanýn kamera ile izlenmesi.

b) Belirli süre ile dýþarýyla iliþkisinin, ziyaretçi kabulünün ve telefon görüþmelerinin kýsýtlanmasý.

c) Gerekiyorsa kendisine veya baþkalarýna zarar vermesini önleyici biçimde hazýrlanmýþ özel bir odada barýndýrýlmasý ve kaldýðý odanýn kamera ile izlenmesi.

d) Saldýrganlýk göstermesi hâlinde belirli süreyle kelepçelenmesi veya hareketlerinin engellenmesi.

e) Yüksek güvenlikli bir kuruma nakledilmesi.

Tutuklularýn yükümlülükleri

MADDE 116.- (1) Bu Kanunun; yüksek güvenlikli kapalý ceza infaz kurumlarý, hapis cezasýnýn infazýnýn hastalýk nedeni ile ertelenmesi, kuruma alýnma ve kayýt iþlemleri, hükümlüler ile yakýnlarý ve ilgililerin bilgilendirilmesi, cezayý çekme, güvenlik ve iyileþtirme programýna ve saðlýðýn korunmasý kurallarýna uyma, bina ve eþyalarýn korunmasý, kapýlarýn açýlmamasý ve temasýn önlenmesi, oda ve eklentilerinde bulundurulabilecek kiþisel eþyalar, arama, disiplin cezalarýnýn niteliði ve uygulanma koþullarý, kýnama, bazý etkinliklere katýlmaktan alýkoyma, ücret karþýlýðý çalýþýlan iþten yoksun býrakma, haberleþme veya iletiþim araçlarýndan yoksun býrakma veya kýsýtlama, ziyaretçi kabulünden yoksun býrakma, hücreye koyma, çocuk hükümlüler hakkýnda uygulanabilecek disiplin tedbirleri ve cezalarý, disiplin soruþturmasý, disiplin cezasýný gerektiren eylemlerin tekrarý, disiplin cezalarýnýn infazý ve kaldýrýlmasý, yönetim tarafýndan alýnabilecek tedbirler, zorlayýcý araçlarýn kullanýlmasý, ödüllendirme, þikâyet ve itiraz, nakiller, disiplin nedeniyle nakil, zorunlu nedenlerle nakil, hastalýk nedeniyle nakil, nakillerde alýnacak tedbirler, avukat ve noterle görüþme hakký, kültür ve sanat etkinliklerine katýlma, ifade özgürlüðü, kütüphaneden yararlanma, süreli veya süresiz yayýnlardan yararlanma hakký, telefonla haberleþme hakký, radyo, televizyon yayýnlarý ile internet olanaklarýndan yararlanma hakký, mektup, faks ve telgraflarý alma ve gönderme hakký, bu Kanunda sayýlan günlerde dýþarýdan gönderilen hediyeyi kabul etme hakký, din ve vicdan özgürlüðü, muayene ve tedavi istekleri, hükümlülerin beslenmesi, iyileþtirme programlarýnýn belirlenmesi, hükümlülerin sayýsý ve uygulanacak güvenlik tedbirleri, eðitim programlarý, öðretimden yararlanma, muayene ve tedavileri, saðlýk denetimi, hastaneye sevk, infazý engelleyecek hastalýk hâli, kendilerine verilen yiyecek ve içecekleri reddetmeleri, ziyaret, yabancý hükümlüleri ziyaret, ziyaret ve görüþlerde uygulanacak esaslar, beden eðitimi, kütüphane ve kurslardan yararlanma konularýnda 9, 16, 21, 22, 26 ilâ 28, 34 ilâ 53, 55 ilâ 62, 66 ilâ 76, 78 ilâ 84 ve 86 ilâ 88 inci maddelerinde düzenlenmiþ hükümlerin tutukluluk hâliyle uzlaþýr nitelikte olanlarý tutuklular hakkýnda da uygulanabilir.

Hapis cezalarýnýn ve tedbirlerin infazýnda göz önünde bulundurulacak ve uygulanacak diðer kanunlardaki hükümler

MADDE 117.- (1) Cezanýn kesinleþmesinden sonra asker edilen kiþiler hakkýndaki hapis cezasýnýn infazý ve geri býrakýlmasý hususunda da 21.6.1927 tarihli ve 1111 sayýlý Askerlik Kanununun 39 uncu maddesi göz önünde bulundurulur ve uygulanýr.

Asker edilen kiþilerin cezalarýnýn infazý

MADDE 118.- (1) Sýrf askerî suçlar ile askerî disiplin suçlarý ayrýk olmak üzere, askere alýnmadan önce ve askerlikleri sýrasýnda iþledikleri suçlardan dolayý er ve erbaþlar ile yedek subaylar hakkýnda kýsa süreli hapis cezalarý yerine hükmedilen Türk Ceza Kanununun 50 nci maddesinin birinci fýkrasýnýn (c), (e) ve (f) bentlerinde yazýlý tedbirler ile bu Kanunun 106 ncý maddesinde yazýlý adlî para cezasýnýn yerine getirilmesi askerlik hizmetlerinin sonuna býrakýlýr. Bu süreler içinde zamanaþýmý iþlemez.

(2) Herhangi bir suçtan askerî ceza ve tutukevinde tutuklu bulunan kiþiler hakkýnda, adliye mahkemelerince verilen veya askerî mahkemelerce verilip de 22.5.1930 tarihli ve 1632 sayýlý Askerî Ceza Kanununun 39 uncu maddesi uyarýnca Adalet Bakanlýðý ceza infaz kurumlarýnda infazý gereken hapis cezalarý, bu kiþilerin tutukluluk hâli durdurulmak suretiyle askerî ceza ve tutukevlerinde yerine getirilir. Hükümlü, tutukluluðunun sona ermesi durumunda, cezasý infaz edilmemiþse Adalet Bakanlýðý ceza infaz kurumuna gönderilir. Cezalarý askerî ceza ve tutukevinde bu suretle infaz edilenler hakkýnda koþullu salýverilmeye iliþkin bu Kanun hükümleri uygulanýr.

Bu Kanunda geçen terimlerin etkisi

MADDE 119.- (1) Bu Kanunda kullanýlan terimler, mevzuatta bunun karþýlýðý olarak kullanýlmýþ olan terimlerin yerini alýr.

Diðer kanunlarda yapýlan yollamalar

MADDE 120.- (1) Diðer kanunlarda 13.7.1965 tarihli ve 647 sayýlý Cezalarýn Ýnfazý Hakkýnda Kanunun hapis cezalarý ile tedbirlerin infazýna iliþkin hükümlerine yapýlan yollamalar bu Kanunda düzenlenen ilgili hükümlere yapýlmýþ sayýlýr.

Tüzük ve yönetmelikler

MADDE 121.- (1) Bu Kanun gereðince çýkarýlmasý gereken tüzük ve yönetmelikler, Kanunun yürürlüðünden itibaren altý ay içinde çýkarýlýr.

Yürürlükten kaldýrýlan hükümler

MADDE 122.- (1) 13.7.1965 tarihli ve 647 sayýlý Cezalarýn Ýnfazý Hakkýnda Kanun ile 14.6.1930 tarihli ve 1721 sayýlý Hapishane ve Tevkifhanelerin Ýdaresi Hakkýnda Kanunun 3, 4 ve 6 ncý maddeleri yürürlükten kaldýrýlmýþtýr.

GEÇÝCÝ MADDE 1.- (1) 26.9.2004 tarihli ve 5237 sayýlý Türk Ceza Kanunu dýþýndaki diðer kanunlarda yer alan adlî para cezasýnýn ödenmemesi hâlinde, hükümlüler bir gün yüz Türk Lirasý hesabý ile hapsedilirler.

GEÇÝCÝ MADDE 2.- (1) 14.7.2004 tarihli ve 5218 sayýlý Kanunun 1 inci maddesi ile deðiþik 3.8.2002 tarihli ve 4771 sayýlý Çeþitli Kanunlarda Deðiþiklik Yapýlmasýna Ýliþkin Kanunla; ölüm cezalarý, müebbet aðýr hapis cezasýna dönüþtürülen terör suçlularý ile ölüm cezalarý aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet aðýr hapis cezasýna dönüþtürülen veya aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet aðýr hapis cezasýna mahkûm olan terör suçlularý, koþullu salýverilme hükümlerinden yararlanamaz. Bunlar hakkýnda, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet aðýr hapis cezasý, hayatý boyunca devam eder.

Yürürlük

MADDE 123.- (1) Bu Kanunun;

a) Geçici 1 inci maddesi 1 Ocak 2005 tarihinde,

b) Diðer hükümleri 1 HAZÝRAN 2005 tarihinde,

Yürürlüðe girer.

Yürütme

MADDE 124.- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

28 Aralýk 2004